100 Najlepszych Ciekawostek o Polsce

Polska ma bardzo bogatą historię i dziedzictwo kulturowe, jednak kryje pewne tajemnice, o których istnieniu być może wielu nawet nie wie. Oto lista faktów, zaskakujących informacji i ciekawostek o Polsce.

Zapytaj każdego turystę o Polskę i usłyszysz o pięknych miastach, wódce, komunistycznych rządach, papieżu Janie Pawle II i Euro 2012. To naród pracowitych ludzi, którzy przetrwali dziesięciolecia trudnych czasów, by wyłonić się jako jedna z najszybciej rozwijających się gospodarek w Europie i na świecie.

Wszyscy kochamy naszą kulturę, wszyscy kochamy nasz skomplikowany język, wszyscy kochamy nasze jedzenie i historię, ale czy zadajemy sobie pytanie, co właściwie wiemy o Polsce i Polakach? Stworzyliśmy tą listę ciekawostek o Polsce, aby sprawdzić swoją wiedzę.

Polska – duży kraj w samym sercu naszego kontynentu, dziewiąte co do wielkości państwo europejskie (większa niż Wielka Brytania). Kraj, którego język jest obecnie drugim najpopularniejszym językiem w Wielkiej Brytanii.

Zobacz też -> Najpiękniejsze miejsca w Polsce 

Ciekawostki o Polsce

1. 17 Polaków otrzymało Nagrodę Nobla, czyli więcej niż w Japonii, Chinach, Indiach czy Australii.

2. W Polsce znajduje się największy zamek świata. Zamek Krzyżacki w Malborku jest największym na świecie zamkiem pod względem powierzchni. Zbudowany w XIII wieku jako zamek krzyżacki i twierdza, został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

3. Wielu specjalistów twierdzi, że w przeciągu kilkudziesięciu, najdłużej kilkuset lat Półwysep Helski zostanie zalany przez morskie fale i po prostu zniknie.

4. 800-letnia kopalnia w Wieliczce jest jedną z najstarszych kopalni soli na świecie. Komory, rzeźby i całą kaplicę wyrzeźbioną z soli kamiennej, można oglądać z przewodnikiem 135 metrów pod ziemię.

5. Radom ma znacznie większą powierzchnię niż stolica Francji – Paryż. Co ciekawe w przypadku Paryża liczba ludności jest niemal dziesięciokrotnie większa niż w przypadku polskiego miasta.

6. Wódka pochodzi z Polski. Została pierwotnie wyprodukowana w VIII wieku w Polsce. Pierwsza pisemna wzmianka o spirytusie została znaleziona w polskich dokumentach sądowych z 1405 roku, a wódka była pierwotnie używana jako lekarstwo. Polska produkuje słynny napój od średniowiecza, a dziś Polacy nadal robią jedne z najlepszych wódek na świecie, produkując około 260 milionów litrów rocznie.

7. Pierwszą polską książkę kucharską, która zachowała się do dzisiaj, wydano w 1698 roku. Przepisy są z kuchni litewskiej, niemieckiej i nieco tatarskiej. Można przypuszczać, że wcześniej również powstały inne książki kucharskie, jednak do czasów współczesnych niestety nic się nie zachowało.

8. Pol’and’Rock Festival znany wcześniej jako Przystanek Woodstock jest największym festiwalem plenerowym w Europie. Średnia frekwencja w ostatnich latach wynosiła ponad 600 tysięcy osób.

9. Polska ma jedno z najbardziej zróżnicowanych środowisk w Europie. Są tutaj lasy, wysokie góry, liczne jeziora, 800 km piaszczystego wybrzeża, mokradła w Biebrzańskim Parku Narodowym oraz jedyna w Europie Środkowej pustynia – Pustynia Błędowska.

10. Polska nosi nazwę od starożytnego plemienia słowiańskiego „Polan”, co oznacza „lud żyjący na otwartych polach”. Plemię to zamieszkiwało nasz region począwszy od VI wieku.

11. Stare Miasto w Warszawie, które widzimy dzisiaj, nie jest kompletnym oryginałem. Warszawa została mocno zbombardowana i prawie zrównana z ziemią przez nazistowskie Niemcy w 1944 roku podczas II wojny światowej. Polacy odbudowali swoje miasto po wojnie, wykorzystując szczegółowe obrazy Bernardo Bellotto. Dziś na warszawskiej Starówce wciąż można zobaczyć budynki, które wyglądają jak z XIV wieku, lecz są to tak naprawdę repliki.

12. Uniwersytet Jagielloński jest jednym z najstarszych uniwersytetów w Europie. Został założony przez króla Kazimierza Wielkiego w 1364 roku. Studiuje na nim około 43 tysięcy osób. Ukończyło go wiele znanych osób, takich jak Mikołaj Kopernik czy Jan Paweł II. Pierwszy uniwersytet w Europie powstał w Pradze szesnaście lat wcześniej, czyli w 1348 roku.

13. W Polsce, według stanu na rok 2022, znajdują się 964 miasta.

14. Polska to jedyny naród na świecie, który nie wyobraża sobie świąt Bożego Narodzenia bez Kevina w telewizji. Od kilku dobrych lat to właśnie ten kultowy amerykański film z lat 90 stanowi jeden z symboli świątecznych.

Zobacz też -> Co warto zobaczyć w Polsce

15. Prawie 35% z 60 milionów Polaków mieszka za granicą, a duże polskojęzyczne społeczności można spotkać w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Australii, Brazylii i Argentynie.

16. Na Pałacu Kultury i Nauki znajduje się drugi co do wielkości w Europie zegar. Ma 6 metrów średnicy.

17. Kamizelkę kuloodporną wymyślił Kazimierz Żegleń i Jan Szczepanik.

18. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie był darem Stalina dla narodu polskiego.

19. Najstarsze dowody produkcji sera znaleziono w okolicach Warszawy. Wyprodukowano go 7500-8000 lat temu.

20. Polska konstytucja była pierwszą w Europie i drugą na świecie. Powstała zaraz po Stanach Zjednoczonych.

21. Henryk Maguński wymyślił Walkie-Talkie w 1940 roku.

22. Wyrywacz min wynaleziony został przez Józefa Kosackiego w 1941 roku.

23. 10 kwietnia 1909 roku Kazimierz Prószyński uzyskał patent na aeroskop, pierwszą na świecie ręczną kamerę filmową. Była ona napędzana sprężonym powietrzem.

24. Jedna z najstarszych restauracji w Europie, Piwnica Świdnicka, powstała w 1275 roku i znajduje się we Wrocławiu.

25. Max Factor założony został przez Maksymiliana Faktorowicza.

26. Polski alfabet liczy 32 liter, a angielski 26 liter.

27. 50 tysięcy Polaków poświęciło życie, by ocalić 450 tysięcy żydów.

28. Napoleon Bonaparte spotkał się z polską elitą i jego przyszłą kochanką, hrabiną Marią Waleską, w sali balowej warszawskiego Zamku Królewskiego w 1806 roku.

Zobacz też -> Ciekawostki o Morzu Bałtyckim

29. Henryk Sienkiewicz, autor Quo Vadis, laureat Literackiej Nagrody Nobla, pochowany jest w warszawskiej katedrze św. Jana.

30. Pierwszym polskim władcą w historii było Mieszko – około 963 roku. Był pierwszym chrześcijańskim przywódcą kraju i twórcą dynastii Piastów.

31. Puszcza Białowieska jest domem dla 800 żubrów, czyli najcięższego w Europie zwierzęcia lądowego.

32. 1 września 1939 r. niemiecki Wehrmacht najechał na Polskę bez wcześniejszego ogłoszenia wojny, rozpoczynając tym samym II wojnę światową.

33. Polska nigdy nie poddała się oficjalnie Niemcom, a polski ruch oporu w okupowanej przez Niemców Polsce podczas II wojny światowej był największym ruchem oporu w Europie.

34. „Jestem wdzięczny niebiosom, że we wszystkich moich instynktach stałem się Polakiem” – Friederick Nietzsche.

35. 12 września 1989 r. pierwszy wybrany w wolnych wyborach, niekomunistyczny rząd w państwie Układu Warszawskiego objął urząd, pod przewodnictwem laureata Pokojowej Nagrody Nobla, Lecha Wałęsy który odegrał kluczową rolę w organizowaniu ruchu Solidarności.

36. Adam Mickiewicz jest autorem polskiego epickiego poematu narodowego, Pana Tadeusza z 1834 roku, który ironicznie zaczyna się od wersetu „Litwo, moja ojczyzna!

37. Najwyższą na świecie konstrukcją, aż do 8 sierpnia 1991 r. była budowla o wysokości 646 metrów – masyw radiowy w Konstantynowie.

38. Gniezno było pierwszą stolicą Polski. Katedra gnieźnieńska jest siedzibą polskich arcybiskupów od 1000 roku.

39. Polacy mają największe gospodarstwa domowe w Unii Europejskiej.

40. W naszym kraju restauracje serwują pizzę z keczupem, co nie jest zbyt popularne w innych krajach Europejskich.

41. Współzałożyciel Marks & Spencer – Michael Marks – urodził się w Słonimie.

42. Najwęższy dom na świecie, znany jako „Dom Kereta”, znajduje się w Warszawie i ma około 1,2 metra szerokości w najwęższym miejscu/

43. Związek Harcerstwa w czasie II wojny światowej został przekształcony w zbrojne siły oporu i walczył w Powstaniu Warszawskim. Wspierali polskie powstańcze jednostki, pełniąc różne zadania, takie jak przekazywanie meldunków, dostarczanie zaopatrzenia czy pomaganie rannym.

44. Podczas inwazji niemieckiej na Polskę zaledwie 720 Polaków broniło swojej pozycji w okolicach Wizny (Podlaskie), przed 40 tysiącami atakującymi Niemcami, zatrzymując ataki ich na trzy dni.

45. Prezydent RP przyznaje medal parom, które pozostają w związku małżeńskim przez co najmniej 50 lat.

46. Syfilis był nazywany „chorobą francuską” w Polsce, Włoszech i Niemczech, „chorobą włoską” we Francji, „chorobą hiszpańską” nazwaną przez Holendrów, „chorobą polską” nazwaną przez Rosjan, a Turcy nazywali ją „chorobą chrześcijańską”.

Zobacz też -> Najlepsze zdjęcia z Polski

47. Około 20% ludności Polski zginęło w II wojnie światowej. Najwyższy odsetek wśród wszystkich krajów.

48. Polska jest dziewiątym krajem w Europie pod względem wielkości.

49. W Warszawie Osoby urodzone w środkach transportu publicznego mają prawo do bezpłatnego podróżowania, aż do śmierci. Od 30 listopada 2006 prawo do darmowych przejazdów mają urodzeni w warszawskich środkach lokalnego transportu zbiorowego obsługiwanych przez ZTM.

50. W 1989 r. Polska nie graniczyła z żadnym z krajów, z którym obecnie graniczy, co zaskakujące nie zmieniając granic.

51. W 1922 r. Gabriel Narutowicz został pierwszym demokratycznie wybranym prezydentem Polski.

52. Polska to kraj gdzie mieszka 37 780 000 osób (stan na 2021 rok), a powierzchnia wynosi 312 679 km2. Polska położona jest w środkowej części Europy, granicząc z Rosją, Litwą, Białorusią, Ukrainą, Słowacją, Czechami oraz Niemcami.

53. W Tarnowie znajduje się najstarszy w Polsce pomnik upamiętniający ofiary Holokaustu, odsłonięty już w 1946 roku.

54. Choć Polska ma dostęp do morza, posiada także jedno z największych w Europie jezior – Jezioro Śniardwy w Puszczy Białowieskiej.

55. Przeciętny, dorosły Polak wypija nawet 94 litry piwa rocznie. Oznacza to, że statystyczny Polak wypija pół litra piwa co drugi dzień.

56. Picie piwa z sokiem i w postaci grzańca to polski pomysł, rzadko spotykany w innych zakątkach świata.

57. W Polsce znajduje się aż 15 obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO!

58. Polska to największy eksporter bursztynu na świecie – szacuje się, że udział polskich wyrobów na rynku światowym sięgać może nawet 70%.

59. Przez ponad 300 lat (od 1600 do 1945 roku) na terenie Polski ciągle toczyły się jakieś bitwy – a to wojna, a to potop szwedzki.

60. Polacy bardzo wcześnie postanawiają legalizować swoje związki. Średni wiek panny młodej wynosi 24 lata, a pana młodego 26 lat.

61. Pustynia Błędowska to największy w Polsce obszar lotnych piasków, który zajmuje powierzchnię około 33 km2.

62. Polski matematyk Marian Rejewski był jednym z pierwszych kryptologów, którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.

63. Polska jest jednym z największych producentów jabłek w Europie.

64. Na terenie Polski znajduje się najgłębsze jezioro w Europie – jezioro Hańcza, którego głębokość wynosi 108,5 metra.

65. Wisła, najdłuższa rzeka w Polsce, jest jednym z nielicznych dużych rzek w Europie, które płyną tylko przez jeden kraj. Oprócz Wisły inne ważne rzeki to Odra, Warta i Bug.

66. Polacy wynaleźli kalkulator, kiedy w 1623 roku Józef Jakub Ślusarczyk skonstruował jedną z pierwszych maszyn liczących.

67. Polski język jest uznawany za jeden z najtrudniejszych języków do nauki ze względu na skomplikowaną gramatykę i ortografię.

68. Pierwsze polskie tłumaczenie Biblii, zwaną Biblią Gdańską, zostało opublikowane w 1632 roku.

69. Polski naukowiec Ignacy Łukasiewicz wynalazł lampę naftową, co przyczyniło się do globalnej ekspansji przemysłu naftowego.

70. Polska jest jednym z krajów, które najwcześniej przyjęły chrześcijaństwo w Europie Wschodniej, co miało miejsce w 966 roku.

71. Słynna „Solidarność”, założona w 1980 roku, była pierwszym niezależnym od komunistycznej partii związkiem zawodowym w bloku wschodnim.

72. Polski astronom Jan Heweliusz jest autorem jednego z najważniejszych dzieł w dziedzinie astronomii – „Atlas Coeli”, znanego również jako „Atlas Nieba”.

73. „Dziady” Adama Mickiewicza to jedno z najważniejszych dzieł w polskiej literaturze, często porównywane z „Faustem” Goethego.

74. Najstarszym miastem w Polsce jest Kalisz, którego historia sięga co najmniej 1800 lat wstecz.

75. Andrzej Wajda, jedno z najważniejszych nazwisk w polskim kinie, zdobył w 2000 roku Oscara za całokształt twórczości.

76. Polska jest jednym z największych producentów miedzi na świecie.

77. Zamek Malbork to największy zamek średniowieczny w Europie, a także jeden z największych na świecie pod względem powierzchni.

78. Jednym z najbardziej znanych polskich kompozytorów jest Fryderyk Chopin, który, choć urodzony w Polsce, spędził większość swojego życia we Francji.

79. W Polsce znajduje się najdłuższa drewniana kładka w Europie – Kładka nad Świną w Świnoujściu, o długości 511 metrów.

80. „Złoty pociąg”, legendarny pociąg pełen złota i innych skarbów, rzekomo ukryty w Polsce pod koniec II wojny światowej, do tej pory nie został odnaleziony.

81. W 1922 roku w Polsce odbyły się pierwsze Mistrzostwa Świata w Szachach.

82. Polski wynalazca Jan Szczepanik posiadał ponad 150 patentów i jest uznawany za jednego z najbardziej niedocenionych wynalazców w historii.

83. Kuchnia polska jest znana za swoje pierogi, bigos i żurek, ale również za mniej znane przysmaki jak oscypek czy sękacz.

84. Polski klub piłkarski Legia Warszawa jest jednym z najbardziej utytułowanych w Polsce i jednym z najbardziej znanych na świecie.

85. W Polsce można znaleźć jedyny w swoim rodzaju w Europie rezerwat przyrody dla koni – Popielno, gdzie hoduje się konie tarpana.

86. W 1364 roku król Kazimierz Wielki założył Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, który jest jednym z najstarszych uniwersytetów w Europie.

87. W Polsce znajduje się jedno z najstarszych na świecie zoo. Otwarto je we Wrocławiu w 1865 roku.

88. Pierwsze na świecie kina na powietrzu, zwane „Pionier”, założono w Szczecinie w 1909 roku.

89. Muzeum Narodowe w Warszawie jest jednym z największych muzeów w Polsce i jednym z najważniejszych w Europie Środkowo-Wschodniej.

90. Polski wynalazca Józef Hofmann jest twórcą pneumatycznego młota, który znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu.

91. Polski wynalazca Kazimierz Zeglen wynalazł jedną z pierwszych na świecie kamizelek kuloodpornych.

92, Sandomierz, jedno z najstarszych miast w Polsce, jest nazywane „polską Carcassonne” z powodu zachowanych średniowiecznych murów obronnych.

93. Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie to najdłuższa jaskinia w Polsce, a także jedna z najbardziej znanych w Sudetach.

94. W Polsce znajdują się różne pasma górskie, w tym Tatry, Karkonosze i Sudety. Najwyższym szczytem w Polsce są Rysy, które mają wysokość 2503 metrów nad poziomem morza.

95. Sandomierska Dolina to jedna z największych i najpiękniejszych dolin rzecznych w Polsce, znana ze swoich malowniczych krajobrazów i bogatej fauny i flory.

96. Polska ma siedem krajów sąsiednich: Niemcy, Czechy, Słowację, Ukrainę, Białoruś, Litwę i Rosję (obwód kaliningradzki).

97. W Polsce są 23 parki narodowe, które chronią różnorodność biologiczną i krajobrazy, np. Białowieski Park Narodowy, gdzie żyją żubry, czy Tatrzański Park Narodowy z malowniczymi szczytami.

98. Polska leży w Europie Środkowej i jest siódmym co do wielkości krajem Unii Europejskiej.

99. Marie Curie urodziła się 7 listopada 1867 r. w Warszawie. Na początku 1880 r. przeniosła się do Paryża, a w 1895 r. wyszła za mąż za Francuza Pierre’ a Curie. Z mężem odkryła pierwiastki polonu (Po), nazwane po ojczystej Polsce, a wkrótce potem pierwiastki radu (Ra). W 1903 r. otrzymała pierwszą nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki wraz z mężem i współpracownikiem Henri Becquerelem. Po śmierci Pierre’ a w 1906 r. Marie została mianowana profesorem i jako pierwsza kobieta wykładała na Sorbońskim Uniwersytecie w Paryżu. W 1911 roku otrzymała drugą nagrodę Nobla za badania izolacji czystego radu. Była jedyną osobą, która zdobyła Nagrodę Nobla w dwóch różnych naukach.

100. Mikołaj Kopernik urodził się w 1473 roku w Toruniu. Wykształcił się na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po powrocie do domu, gdzie studiował na słynnych renesansowych uniwersytetach w Padwie i Bolonii, w 1497 r. został administratorem północnego biskupstwa warmińskiego, a także pracował jako lekarz, prawnik, architekt i żołnierz. Przez 15 lat mieszkał we Fromborku, gdzie zbudował obserwatorium i podjął swoje badania. Jego rewolucyjnym twierdzeniem było to, że Słońce, a nie Ziemia, było centrum systemu planetarnego. Praca została opublikowana przez władze kościelne w Norymberdze w 1543 r., w roku śmierci Kopernika. Później został zakazany przez papiestwo, ale w 1582 r. został ponownie dopuszczony.

Mamy nadzieję, że podobała się Wam nasza lista faktów. Znasz jeszcze jakieś inne ciekawostki o Polsce? Napisz o nich w komentarzu na dole.

Czytaj dalej: Ciekawostki dla dzieci o Polsce