22 Ciekawostki o Kaszubach

Należące do Pomorza Gdańskiego Kaszuby stanowią jeden z najciekawszych regionów kulturowych w Polsce i bardzo popularną pod względem turystycznym okolicę. To nie tylko przyroda o wyjątkowej urodzie, ale również odmienna kuchnia i zupełnie niespotykany język. Oto ciekawostki na temat Kaszub.

1. Legenda

Pierwsza ciekawostka o Kaszubach: Słynna legenda głosi, że kiedy Pan Bóg stworzył już niemal cały świat, przysiadł, żeby odpocząć. Wtedy okazało się, że zostało mu jeszcze sporo „materiałów”, takich jak jeziora, góry, lasy i rzeki. Resztka tych materiałów miała zostać wyrzucona w tym miejscu, gdzie dziś leżą Kaszuby, zapewniając im wyjątkowo piękną przyrodę.

2. Kronika wielkopolska

Kolejną ciekawostką o Kaszubach jest to, że według kroniki wielkopolskiej nazwa regionu pochodzi od słowa „huby”, które oznaczało fałdy na noszonych tutaj szatach. Inne domysły każą przypuszczać, że może mieć również związek ze słowem „szub”, które oznaczało specyficzny kożuch noszony w tych rejonach.

3. Język regionalny

Od 2005 roku język kaszubski ma status języka regionalnego. Jest on wyjątkowo trudny i niezrozumiały dla Polaków. W filmie „Kamerdyner” Janusz Gajos odgrywał swoją rolę właśnie w tym języku.

4. Artefakty

Najpopularniejsze artefakty z Kaszub stanowią te zawierające słynny haft kaszubski. To specjalna technika, w której kolor każdej nici ma symboliczne znaczenie. Czerń oznacza ziemię, niebieski jeziora kaszubskie, a żółty słońce.

5. Wielką atrakcją

Wielką atrakcją na Kaszubach jest regionalna kuchnia, która od dziesięcioleci wykorzystuje wszystko, co najlepsze w okolicy. Warto spróbować czerniny z gęsiej krwi z suszonymi owocami, zupy z żółtej brukwi czy duszonego dorsza zwanego szmulowanym pomuchelem.

6. Donald Tusk i Gunter Grass

Na Kaszubach urodził się Donald Tusk, były premier Polski i przewodniczący Rady Europejskiej, a także Gunter Grass, autor „Blaszanego bębenka” i laureat Literackiej Nagrody Nobla.

7. Rogarstwo

Rogarstwo to rzemiosło i kaszubska tradycja, która stopniowo ginie. Przez lata jednak w licznych warsztatach tworzono wyjątkowe tabakiery z rogów bydlęcych.

8. Szymbark

W miejscowości Szymbark na Kaszubach znajduje się popularny „Dom na opak”, w którym wszystko ułożone jest do góry nogami. Jest to bardzo popularna atrakcja turystyczna i prawdziwy sprawdzian dla ludzkiego błędnika.

9. Kaszubskie godło

Kaszubskie godło przedstawia czarnego gryfa na żółtym tle, który nawiązuje do czasów średniowiecza. Właśnie wtedy, po pokoju turyńskim, gryf stał się symbolem Pomorza Wschodniego.

10. Gode

Gode to kaszubski odpowiednik świąt Bożego Narodzenia. Dla Kaszub przez lata był to okres postu i wstrzemięźliwości, podczas którego nie wolno było się bawić i tańczyć. Wówczas odpoczywała nawet ziemia kaszubska, ponieważ rolnicy powstrzymywali się od uprawy.

11. Muzyka Kaszubska

Kaszuby są znane z bogatej tradycji muzycznej, w której dominują pieśni ludowe i regionalne instrumenty, takie jak diabelskie skrzypce czy kaszubskie dudy. Charakterystyczne dla tej muzyki są melancholijne melodie i teksty, często opowiadające o życiu codziennym i historii regionu.

12. Kaszubska ceramika

Kaszuby słyną również z unikalnej ceramiki, która jest częścią lokalnego dziedzictwa kulturowego. Ceramika ta charakteryzuje się ręcznym malowaniem, z wykorzystaniem żywych kolorów i wzorów inspirowanych regionalnym folklorem.

13. Festiwal Kaszubski

Każdego roku w Kaszubach odbywa się Festiwal Kaszubski, który jest świętem kultury i tradycji regionu. Podczas festiwalu można doświadczyć lokalnej muzyki, tańca, kulinariów oraz rzemiosła, a także nauczyć się podstaw języka kaszubskiego.

14. Kaszubski Park Etnograficzny

W Kaszubach znajduje się także skansen – Kaszubski Park Etnograficzny, który jest rekonstrukcją tradycyjnej wsi kaszubskiej. Zawiera autentyczne, zabytkowe budynki i gospodarstwa, które prezentują życie codzienne mieszkańców regionu w przeszłości.

15. Szlaki turystyczne

Region Kaszub jest popularnym miejscem dla miłośników turystyki pieszej i rowerowej, oferując szereg malowniczych szlaków przebiegających przez lasy, wokół jezior i przez tradycyjne kaszubskie wsie.

16. Powierzchnia i Populacja

Kaszuby obejmują obszar o powierzchni około 3000 km². Liczba osób mówiących językiem kaszubskim szacowana jest na około 50 000 – 100 000, co stanowi znaczącą mniejszość w regionie.

17. Jeziora Kaszubskie

W regionie Kaszub znajduje się ponad 700 jezior, z których największe to Wdzydze, Charzykowskie, i Żarnowieckie. Jezioro Wdzydze nazywane jest często „Kaszubskim Morzem” i ma powierzchnię 14,4 km².

18. Liczba Gwar Kaszubskich

Język kaszubski dzieli się na kilka gwar, a ich liczba waha się od pięciu do nawet dwunastu, w zależności od klasyfikacji lingwistycznej.

19. Kaszubski Park Krajobrazowy

Park zajmuje powierzchnię około 195 km² i jest jednym z największych parków krajobrazowych w Polsce, chroniącym unikalne krajobrazy i ekosystemy Kaszub.

20. Muzea i Centra Kultury

Na Kaszubach funkcjonuje kilkanaście muzeów i centrów kulturalnych, które promują lokalne dziedzictwo, w tym Skansen Wsi Kaszubskiej w Wdzydzach Kiszewskich, czy Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku.

21. Festiwal Kaszubski

Festiwal ten odbywa się od ponad 50 lat i przyciąga corocznie tysiące odwiedzających, prezentując bogactwo kultury kaszubskiej.

22. Produkcja Ceramiki

Kaszubska ceramika jest znana na całym świecie, a w regionie działa kilkadziesiąt manufaktur i warsztatów, które kontynuują tradycyjne techniki wytwarzania.