Ciekawostki

33 najlepsze ciekawostki o Krakowie 2023

Wawel w Krakowie

Można tutaj odkrywać muzykę, architekturę i sztukę oraz przeżyć historię miasta. Położony zaledwie 20 minut jazdy koleją od Krakowskiego Lotniska, Krakowskie Stare Miasto jest pełne historycznych atrakcji, z licznymi barami, restauracjami i sklepami ulokowanymi przy starych wąskich uliczkach. Ostatnio pisaliśmy o tym, co warto zobaczyć w Krakowie w jeden dzień. A co więc sprawia, że Kraków jest tak wyjątkowy?

Zobacz też -> Stare miasto Kraków ciekawostki i zabytki

1. Kraków był stolicą Polski w latach 1038-1596. Od 1569 roku Polska była częścią unii personalnej ze Wielkim Księstwem Litewskim, a stolicą państwa stało się wspólne miasto Kraków i Wilno. Dopiero w 1596 roku król Zygmunt III Waza przeniósł stolicę Polski do Warszawy.

2. W X wieku Kraków był jednym z najważniejszych ośrodków handlowych i kulturalnych w Europie Środkowej. Był centrum handlowym słowiańskiej Europy i ważnym węzłem komunikacyjnym na szlakach handlowych między Skandynawią, Europą Zachodnią, Bizancjum i krajami słowiańskimi na wschodzie. Kraków był również siedzibą biskupstwa i ośrodkiem politycznym. Jego znaczenie wzrosło jeszcze bardziej w XI wieku, kiedy stał się stolicą państwa polskiego.

3. Kraków został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku. Decyzja ta była oparta na wyjątkowym znaczeniu historycznym i kulturalnym miasta.

4. W 1978 r. Karol Wojtyła, arcybiskup krakowski, Jan Paweł II został papieżem. Był to pierwszy nie-włoski papież od 455 roku.

5. Kraków posiada wiele zabytków, takich jak Wawel, Stare Miasto z Rynkiem Głównym, Sukiennicami i Kościołem Mariackim, oraz zabytkowe dzielnice takie jak Kazimierz.

6. W mieście dostępna jest 3-godzinna wycieczka  samochodem elektrycznym. Wycieczka pokazuje kulturę i sztukę w mało znanych zakątkach miasta.

7. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie został założony w roku 1364. Jest najstarszym uniwersytetem w Polsce. Jego powstanie było inicjatywą króla Kazimierza III Wielkiego, który uzyskał zgodę papieża na utworzenie uczelni. Uniwersytet Jagielloński odgrywał i nadal odgrywa ważną rolę w rozwoju nauki, kultury i edukacji w Polsce. To prestiżowa instytucja, która przyciąga studentów z całego świata.

8. W Krakowie zrealizowano kilka scen słynnego filmu Stephena Spielberga „Lista Schindlera” na terenie Fabryki Schindlera, która obecnie pełni funkcję muzeum.

9. Hejnał Mariacki można usłyszeć co godzinę – gra on z wieży Bazyliki Mariackiej – głównego symbolu Krakowa. Melodia zawsze zatrzymuje się, co symbolizuje legendę o trębaczu, który w 1240 roku chciał ostrzec miejscowych o zbliżającym się wrogu, ale został zabity strzałką.

10. Wieża Ratuszowa w Krakowie, znajdująca się na Rynku Głównym, jest imponującą budowlą będącą częścią historycznego Ratusza. Jest to jeden z najważniejszych elementów architektonicznych w sercu Krakowa. Wieża wznosi się na wysokość około 70 metrów i dominuje nad okolicznymi budynkami. Wieża Ratuszowa charakteryzuje się stylowym wzornictwem gotyckim. Zbudowana głównie z cegły, posiada solidne mury i wiele ozdobnych detali. Jej korona jest wieńczona galerią arkad z charakterystycznymi blendami, a na szczycie znajduje się zegar i iglica.

11. Dzwon Zygmunta, znajdujący się w dzwonnicy Katedry Wawelskiej w Krakowie, jest imponującym i historycznym zabytkiem. Jest to jeden z największych i najważniejszych dzwonów w Polsce. Dzwon Zygmunta został odlany w 1520 roku przez braci Jana i Hieronima Kölnów z Norymbergi. Waży około 11 ton i ma wysokość około 3,4 metra. Wykonany jest z brązu i ozdobiony licznymi inskrypcjami, ornamentami oraz scenami biblijnymi.

12. Na dzwonie znajduje się napis w języku łacińskim, który mówi: „Zygmuntus Augustus Rex Poloniae Vinculum Concordiae Lubomirski Dux Cracoviae M.C.D. XX.” Oznacza to, że dzwon został ufundowany przez króla Zygmunta I Starego oraz że w latach 30. XVII wieku został on naprawiony przez Stanisława Lubomirskiego, wojewodę krakowskiego.

13. Zamek Królewski na Wawelu, znany również jako Katedra i Bazylika Archikatedralna Świętych Stanisława i Wacława oraz Zamek Królewski na Wawelu, jest jednym z najważniejszych zabytków w Polsce. Położony na wzgórzu Wawelskim w Krakowie, Zamek Królewski był siedzibą polskich monarchów przez wiele wieków i odgrywał istotną rolę w historii kraju.

14. Zamek składa się z kilku części, z których każda reprezentuje inny okres historyczny i architektoniczny. Na szczycie wzgórza znajduje się Wzgórze Wawelskie, gdzie można znaleźć Katedrę Wawelską, najważniejszą świątynię w Polsce. Katedra jest miejscem koronacji i pochówku polskich monarchów oraz innych ważnych postaci historycznych.

15. Rynek jest głównym punktem centralnym Starego Miasta i największym średniowiecznym rynkiem Europy (200 m na 200 m). Jego najbardziej charakterystyczną cechą jest XV-wieczna wieża ratuszowa, na którą można wejść.

16. Bulwar wiślany, rozciągający się wokół Starego Miasta, jest najpopularniejszym miejscem wypoczynku w Krakowie.

17. Legenda głosi, że mistrz Wit Stwosz potrzebował 12 lat na stworzenie gotyckiego ołtarza w Bazylice Mariackiej w Krakowie, ale nie ma na to żadnych historycznych dowodów. Rzeczywisty czas, jaki mistrz Stwosz poświęcił na pracę nad ołtarzem, nie jest dokładnie znany. Ołtarz Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej, znany jako Ołtarz Mariacki, jest jednym z najważniejszych dzieł rzeźbiarskich średniowiecznej Europy. Jest to ołtarz tryptykowy wykonany z drewna dębowego, składający się z ponad 200 rzeźb i liczący około 13 metrów wysokości. Prace nad ołtarzem rozpoczęły się w 1477 roku, a ukończono je w 1489 roku.

18. W 1000 roku Kraków miał już własnego biskupa.

19. Koniec XV wieku, zwłaszcza okres od lat 70. do 80., uważany jest za tzw. Złoty Wiek Krakowa. Był to okres rozkwitu miasta pod względem kulturalnym, artystycznym i gospodarczym.

20. Jedną z ciekawostek związanych z Krakowem jest historia słynnego trębacza z wieży Kościoła Mariackiego. Co godzinę, w każdy dzień, trębacz wykonuje charakterystyczny hejnał, który kończy się nagle w połowie dźwięku. Początkowo może się to wydawać dziwne, ale istnieje legenda, która to wyjaśnia. Według legendy, w czasach średniowiecznych, gdy miasto było zagrożone przez najazdy wroga, trębacz z wieży Mariackiej zobaczył nadciągającą armię. Zagrał więc hejnał ostrzegawczy, jednak w połowie dźwięku został trafiony strzałą w gardło. Dlatego też hejnał jest przerywany, upamiętniając bohaterski czyn trębacza i jego poświęcenie dla miasta.

21. W 2013 roku strona Lonely Planet wybrała Krakowski Rynek na najlepszy rynek świata.

22. Według jednej z popularnych legend, miasto Kraków miało być założone przez Krakusa, mitycznego władcy, który miał pokonać smoka zamieszkującego na Wawelu. Według tej opowieści, po zabiciu smoka, Krakus zbudował swoje siedzibę na wzgórzu i nazwał je Krakowem.

23. Zabrania się karmienia gołębi w Krakowie. Są one szkodnikami, które utrudniają życie mieszkańców.

24. Sukiennice to historyczna hala handlowa znajdująca się na krakowskim Rynku Głównym. Budynek ten jest ważnym zabytkiem i popularnym miejscem turystycznym

25. Zamek Królewski był wielokrotnie pustoszony przez pożary. Największe spustoszenia miały miejsce w 1499, 1536, 1595, 1649 i 1702 roku.

26. Kraków jest popularnym miastem studenckim i ma wiele renomowanych uczelni, w tym Uniwersytet Jagielloński i Akademię Górniczo-Hutniczą. Według danych z 2020 roku, liczba studentów w Krakowie wynosiła około 200 tysięcy.

27. Dzięki temu, że jest tak wiele do zobaczenia i zrobienia w jednym z najstarszych i najbardziej przyjaznych miast w Polsce, wyprawa do Krakowa jest obowiązkowa dla każdego prawdziwego Polaka.

28. W niektórych muzeach lub miejscach sakralnych może obowiązywać zakaz robienia zdjęć wewnątrz, ze względu na ochronę dzieł sztuki, prywatność czy wymogi religijne. Przed wejściem do takich miejsc warto sprawdzić, czy obowiązują jakiekolwiek ograniczenia dotyczące fotografowania. W przypadku większości popularnych atrakcji, takich jak Bazylika Mariacka, Wawel czy Sukiennice, fotografowanie na zewnątrz jest dozwolone i jest powszechnie praktykowane przez turystów. Można uwiecznić piękne widoki, architekturę i atmosferę miasta.

31. Kraków ma renomę „Rzymu Północy” ponieważ w mieście znajduje się wiele świątyń. 60 wybudowano w XX wieku.

32. Jedną z najbardziej tajemniczych i popularnych historii jest legenda o smoku wawelskim. Według legendy, na wzgórzu wawelskim w Krakowie mieszkał straszliwy smok, który terroryzował mieszkańców miasta. Aby pokonać smoka, król Krak wysłał do niego rycerza o imieniu Krakus, który podstępem nakarmił smoka ogromnym mięsem wypełnionym trucizną. Gdy smok się napił, poczuł pragnienie i napoił się z pobliskiej Wisły, co spowodowało, że rozpętało się w nim ogromne pragnienie, które nie mogło zostać zaspokojone. Smok pijeł tak dużo wody, aż w końcu pękł i zginął.

33. Kraków było domem Świętej Faustyny Kowalskiej.

Ważne postacie historyczne pochowane na Wawelu

Na Wawelu, w Katedrze Wawelskiej, pochowani są liczni polscy królowie i inne ważne postacie historyczne. Oto lista niektórych królów pochowanych na Wawelu:

  1. Król Władysław I Łokietek (1261-1333) – pierwszy król Polski z dynastii Piastów.
  2. Król Kazimierz III Wielki (1310-1370) – jeden z najbardziej znanych polskich władców, rozbudował Wawel i wprowadził wiele reform w Polsce.
  3. Król Władysław II Jagiełło (1362-1434) – założyciel dynastii Jagiellonów, który przeprowadził unię polsko-litewską i zwyciężył w bitwie pod Grunwaldem.
  4. Król Zygmunt I Stary (1467-1548) – przedstawiciel dynastii Jagiellonów, który sprawował długi panowanie i przyczynił się do rozwoju Polski.
  5. Król Zygmunt II August (1520-1572) – ostatni król z dynastii Jagiellonów, ostatni władca, który połączył Polskę i Litwę.
  6. Król Stefan Batory (1533-1586) – król Polski z dynastii Batorych, który wprowadził wiele reform i prowadził skuteczną politykę zagraniczną.
  7. Król Jan III Sobieski (1629-1696) – słynny władca, który dowodził wojskami polskimi w bitwie pod Wiedniem w 1683 roku, odnosząc zwycięstwo nad Turkami.

Oprócz królów, na Wawelu pochowani są również inni ważni polscy władcy, tak jak polskie królowe, książęta, arcybiskupi, pisarze, naukowcy i inne postacie związane z historią Polski.

Czytaj dalej: 30 najważniejszych atrakcji w Krakowie i okolicach