15 intrygujących ciekawostek o wulkanach

Wulkany to naziemne formy geologiczne, które stanowią miejsce wydobywania się lawy i gazów, pochodzących z wnętrza ziemi. Występują na obszarze całej kuli ziemskiej, a w niektórych regionach występuje ich znacznie więcej niż na pozostałych obszarach naszej planety.

Przedstawiamy 15 ciekawostek o wulkanach:

1. Nauka wyróżnia trzy rodzaje wulkanów: czynne, drzemiące i wygasłe. Wulkany czynne są stale aktywne i istnieje duże zagrożenie kolejnych wybuchów lawy, zaś wulkany drzemiące od dziesiątek lub setek lat nie wykazują żadnych oznak aktywności. Wulkany wygasłe uznaje się za nieaktywne i w całej historii ludzkości nie odnotowano ich wybuchów.

2. Obecnie na całym świecie znajduje się około 800 czynnych wulkanów.

3. Największa liczba aktywnych wulkanów występuje w regionie zwanym Pacyficznym Pierścieniem Ognia. To wyjątkowo aktywna tektonicznie część świata, które obejmuje wybrzeże Oceanu Spokojnego: od zachodnich brzegów Ameryki Północnej i Południowej aż po Australię i Oceanię oraz południowo-wschodnią Azję. W całym Pacyficznym Pierścieniu Ognia położonych jest około 90% wszystkich czynnych wulkanów świata.

4. W Europie znajduje się 12 aktywnych wulkanów, z których połowa położona jest na Islandii. Pozostałe znajdują się we Włoszech, Norwegii i w Grecji.

5. Najbardziej znane europejskie wulkany to Wezuwiusz leżący nad Zatoką Neapolitańską oraz Etna na terenie Sycylii.

6. Za jeden z najbardziej tragicznych w skutkach wybuchów wulkanów w historii ludzkości uznaje się wybuch Wezuwiusza w 79 roku n.e., który doszczętnie zniszczył pobliskie miasto Pompeje. Obecnie w miejscu tym znajduje się ważne archeologiczne stanowisko, które stanowi równocześnie ciekawą atrakcję turystyczną.

7. Większość wulkanów nie znajduje się jednak na stałym lądzie, a pod powierzchnią wód oceanicznych. Z dna Oceanu Spokojnego wyrasta największy rozpoznany wulkan świata czyli Masyw Tamu, który ma wysokość około 4400 metrów i 300 tysięcy kilometrów kwadratowych.

8. Słowo „wulkan” pochodzi od imienia rzymskiego boga ognia – Vulcanusa.

9. Najwyższym wulkanem lądowym jest Ojos del Salado, który ma wysokość 6880m n.p.m. i położony jest na granicy Argentyny i Chile.

10. Choć podczas wybuchu wulkanu w przestrzeń powietrzną wyrzucane są ogromne ilości pyłu, gazów wulkanicznych i dwutlenku węgla, szacuje się, że nawet wszystkie aktywne wulkany produkują rocznie nawet 100 razy mniej gazów cieplarnianych od człowieka.

11. W francuskiej miejscowości Saint-Ours znajduje się Vulcania, czyli niecodzienny park rozrywkowo-edukacyjny, który w całości poświęcony jest działalności wulkanów.

12. Jednym z najsilniejszych wybuchów superwulkanów na świecie był wybuch, do którego doszło około 75 tysięcy lat temu na indonezyjskiej Sumatrze. Ilość popiołów i gazów, które wydobyły się z wnętrza ziemi podczas erupcji, była tak ogromna, że spowodowała trwające blisko 1000 lat ochłodzenie klimatu na całej kuli ziemskiej.

13. Ostatni duży wybuch wulkanu miał miejsce w 2010 roku. Wybuchł wówczas islandzki wulkan Eyjafjallajokull. Ze względu na wcześniej zarejestrowaną aktywność sejsmiczną udało się ewakuować mieszkańców i turystów przebywających w pobliżu wulkanu. Jego skutkiem było jednak zawieszenie pyłów w przestrzeni powietrznej, a tym samym masowe odwoływanie lotów na terenie całej północnej i środkowej części Europy.

14. Wulkany nie występują jedynie na kuli ziemskiej. Najwyższym znanym wulkanem – a przy tym najwyższą górą – całego Układu Słonecznego jest monumentalny Olympus Mons, który znajduje się na Marsie. Licząc od powierzchni ma on ponad 21 tysięcy metrów wysokości!

15. Dużym zaskoczeniem może być fakt, że również w Polsce znajdują się liczne wulkany. Najwięcej wygasłych wulkanów w kraju położonych jest na Dolnym Śląsku, a w celu ich zachowania został tu utworzony Szlak Wygasłych Wulkanów.