Ciekawostki

10 intrygujących ciekawostek o Owcy Dolly

owca dolly
źródło: Toni Barros / Wikipedia

Świat nauki bywa zaskakujący, co wiadomo nie od dziś. Przez wiele dekad przeróżnych badań i prób zrozumienia działań natury dochodziło do niesamowitych odkryć, jak i projektów. Jednym z takich osiągnięć nauki jest sklonowanie żywego organizmu, a to dopiero wstęp pierwszej ciekawostki – owca Dolly,  bo o niej mowa, nie tylko urodziła się w ten sposób, ale stała się kamieniem milowym w dziedzinie klonowania. Powiedzieć o niej można także coś więcej:

 

1. Owca Dolly – owca domowa, pierwsze zwierzę sklonowane z komórek somatycznych dorosłego osobnika metodą transferu jąder komórkowych. Dolly została sklonowana przez naukowców z Instytutu Roslin we wsi Roslin pod Edynburgiem w Szkocji – Iana Wilmuta i Keitha Campbella wraz z zespołem.

2. Dolly nie była pierwszym sklonowany zwierzęciem. Kilka klonów zostało wyprodukowanych w laboratoriach przed owcą Dolly, w tym myszy, owce i krowy. Ale wszystkie zostały sklonowane z DNA embrionów.

3. Dolly została sklonowana z komórki pobranej z gruczołu sutkowego sześcioletniej owcy Finn Dorset i komórki jajowej pobranej od owcy Scottish Blackface. Urodziła się dla swojej zastępczej matki Scottish Blackface 5 lipca 1996 roku.

4. Owca Dolly zmarła 14 lutego 2003 roku. Jej opiekunowie z Roslin Institute w Szkocji dokonali eutanazji 6-letniej owcy po zdiagnozowaniu nieuleczalnego guza płuc. W momencie eutanazji Dolly miała artretyzm i postać raka płuc zwaną owczym gruczolakorakiem płuc, znanym również jako jaagsiekte. Jest to dość powszechna choroba owiec, zwłaszcza tych trzymanych w pomieszczeniach. Ze względów bezpieczeństwa Dolly musiała spać w środku.

5. Podobnie jak ludzkie bliźniaki, klony mają wyjątkowe osobowości. Sklonowanie Dolly zajęło naukowcom 277 prób.

6. Dolly nosi imię słynnej piosenkarki country Dolly Parton, która jest kompozytorką wielu znanych piosenek, takich jak „I Will Always Love You”, „Jolene” i „Coat of Many Colours”. Powodem tego, jak mówi Wilmut, jest to, że „Dolly pochodzi z komórki gruczołu sutkowego i nie mogliśmy wymyślić bardziej imponującej pary gruczołów niż Dolly Parton”.

7. Chociaż Dolly urodziła się w lipcu 1996 roku, jej istnienie zostało ogłoszone publicznie 22 lutego 1997 roku. Natychmiast wywołało to sensację, a Dolly zyskała duże zainteresowanie w mediach. W TIME opublikowano specjalny raport o Dolly, a w Science uznano ją za przełom roku. Od tego czasu Dolly jest powszechnie nazywana „najsłynniejszą owcą świata”.

8. Finn Dorset ma średnią długość życia około 11 do 12 lat, ale Dolly żyła tylko 6,5 roku. Doprowadziło to do tego, że naukowcy twierdzili, że Dolly starzeje się wcześnie, ponieważ została wychowana z jądra sześcioletniej owcy. Badacze Roslin stwierdzili jednak, że inne owce w tym samym stadzie padły z powodu tej samej choroby płuc. Choroba była również powszechna u owiec trzymanych w pomieszczeniach, a Dolly musiała być trzymana w pomieszczeniach ze względów bezpieczeństwa. W 2013 roku wykazano na myszach, że jądra nie starzeją się nieodwracalnie.

9. Dolly doczekała się potomstwa, które otrzymało imiona: Rosie, Cotton, Darcy, Bonnie, Lucy i Sally.

10. Owca Dolly udowodniła, że można pobrać komórkę od konkretnego dorosłego zwierzęcia, a następnie użyć tej komórki do stworzenia genetycznej kopii tego dorosłego zwierzęcia. Dolly zasugerowała również, że pewnego dnia możliwe będzie sklonowanie ludzi.