10 Smacznych Ciekawostek o Tłustym Czwartku
Tłusty Czwartek to dzień, kiedy nasze serca i brzuchy są pełne radości i pączków. To czas, kiedy możemy zapomnieć o dietach i zjeść tyle słodkości, ile chcemy. Ale uwaga, nie rób tego za często, bo waga nie będzie zadowolona.
Może jakiś suchar? Cóż, oto jeden z moich ulubionych: „Dlaczego pączki są takie dobre? Bo są zapakowane w cukier i miłość”. Smacznego!
W kalendarzu znaleźć można wiele różnych świąt, niektóre dziwne, inne mniej, a niektóre wręcz smaczne. Nie o każdym z nich można podać dalej jakieś ciekawostki — Tłusty Czwartek różni się o nich jednak, bo wraz z nim idzie tradycja dotycząca nie tylko Polski, ale mająca odzwierciedlenie w wielu krajach chrześcijańskich, między innymi europejskich. Oto interesujące ciekawostki o tłustym czwartku:
1. Tłusty czwartek jest świętem chrześcijańskim przypadającym w ostatni czwartek przed Wielkim Postem. Zwiastuje, że rozpoczął się ostatni tydzień karnawału. W Polsce pierwszy raz ten zwyczaj obchodzono w XVII wieku. Tradycją jest, by każdy w tłusty czwartek zjadł coś tłustego. Najpopularniejszymi słodkimi potrawami tłustego czwartku są pączki i faworki.
2. Tłusty czwartek jest świętem ruchomym, jego data zależy od daty Wielkanocy.
3. Pączek idealny ma jasną obwódkę wokół, po tym można poznać, na jakim tłuszczu były smażone im obwódka jaśniejsza, a tym świeższy tłuszcz. Dobrą konsystencję poznamy po małym zapadnięciu na środku pączka. Kilka kropel alkoholu dziewięćdziesiąt kilka procent lub octu ochroni pączka przed nadmiernym wchłanianiem tłuszczu.
4. Tradycja tłustego czwartku wywodzi się z czasów pogaństwa. Świętowano wówczas koniec zimy i nadejście wiosny. Jedzono wówczas tłuste potrawy, szczególnie mięsa. Podawano też pączki, wykonane z ciasta chlebowego, nadziewane słoniną, boczkiem lub mięsem. Zapijano to wszystko obficie wódką. W przeszłości z tym dniem wiązały się ciekawe zwyczaje — pochody i huczne imprezy. Był to dzień, w którym można było robić rzeczy, których nie wypadało robić w inne dni. Jadło się sporo tłustych rzeczy, pączki, faworki, racuchy i ostro zakrapiało alkoholem. Urządzane wtedy pochody miały przynieść uczestnikom szczęście i pomyślność. Podczas takiego marszu ludzie bawili się przy głośnej muzyce, a na czele pochodu pojawiały się figury znane z obrzędów kolędniczych: turoń, koza, niedźwiedź, bocian, żuraw, kurka, konik.
5. W Małopolsce mówi się o Combrowym Czwartku z racji tego, że w ostatni dzień karnawału, właśnie w czwartek, umarł wójt Combr. Combr zakazywał handlu na krakowskim rynku, dlatego w każdą rocznicę jego śmierci przekupki urządzały w tym miejscu huczną zabawę. Dawniej tego dnia jadano pączki nadziewane słoniną.
6. W Wielkopolsce popularnym zwyczajem była tzw. pomyjka. Wierzono, że usługiwanie przy stole i gotowanie w tłusty czwartek zapewnia dobrobyt i pomyślność oraz dobre zdrowie. Podczas kolacji w tłusty czwartek wszyscy usługiwali sobie nawzajem i pomagali we wszystkich domowych pracach.
7. We Francji w ostatnich dniach karnawału organizuje się kolorowe pochody i defilady. Francuski tłusty wtorek — mardi gras — to dzień, w którym Francuzi najadają się pączkami i ciastkami przypominającymi nasze faworki — des merveilles. Chętnie sięgają też po gofry, a przede wszystkim po naleśniki z bitą śmietaną, konfiturami i sosem pomarańczowym — crepes suzette.
8. W Wielkiej Brytanii również istnieje taki naleśnikowy dzień. W naleśnikowy wtorek odbywa się tam pancake race — wyścig połączony z podrzucaniem naleśnika na patelni. Podobne zwyczaje kultywowane są w Australii, Kanadzie, USA czy Nowej Zelandii. Jest to u nich Pancake tuesday lub shrove tuesday.
9. Około XVI wieku pojawił się w Polsce zwyczaj jedzenia pączków w słodkiej wersji. W środku umieszczało się orzeszek lub migdał i ktoś, kto trafił na taki pączek, miał szczęście i mógł cieszyć się powodzeniem i dostatkiem.
10. Pączki znane były już w starożytnym Rzymie. Słodki pączek jest prawdopodobnie zapożyczeniem z kuchni arabskiej.
Co symbolizuje pączek?
W Polsce pączek jest tradycyjnym smakołykiem spożywanym podczas tłustego czwartku, czyli dnia przed Wielkim Postem. Pączki są symbolem tłustego czwartku i mają swoją długą historię i tradycję.
Symbolika pączka jest różna w różnych kulturach, ale w Polsce pączek symbolizuje obfitość, bogactwo i szczęście. Ma on kształt okrągły, co kojarzy się z cyklicznością i powtarzalnością, a jego wypukła powierzchnia ma przypominać złoto, które symbolizuje bogactwo i dostatek.
W Polsce spożywanie pączków w tłusty czwartek ma też swoje religijne znaczenie, ponieważ stanowi ostatnią okazję na zjedzenie tłustych i kalorycznych potraw przed okresem postu. Pączki są więc postrzegane jako rodzaj pożegnania z jedzeniem, które jest nieodpowiednie w czasie Wielkiego Postu.
Pączek jest też symbolem radości i zabawy. W Polsce tłusty czwartek to dzień, kiedy organizowane są różne festyny i imprezy, a ulice wypełniają się ludźmi bawiącymi się w rytmie muzyki. Pączki są ważnym elementem tych obchodów i symbolizują radość i beztroskę.
Dlaczego trzeba zjeść pączka w tłusty czwartek?
W Polsce jedzenie pączków w tłusty czwartek ma swoją długą tradycję i jest związane z kultywowaniem zwyczajów ostatków, czyli czasu przed rozpoczęciem okresu Wielkiego Postu. Pączki są symbolem tłustego czwartku i mają swoje miejsce w polskiej kulturze i tradycji.
Tradycja jedzenia pączków w tłusty czwartek ma również swoje religijne znaczenie. W katolickiej tradycji przed rozpoczęciem Wielkiego Postu obowiązuje okres ostatków, w czasie którego wierni powinni powstrzymać się od jedzenia mięsa i innych kalorycznych potraw. Pączki są jednym z nielicznych tłustych wypieków, które są dozwolone przed okresem postu, a jedzenie ich ma symbolicznie pożegnać czas jedzenia tłustych potraw.
Współcześnie jedzenie pączków w tłusty czwartek jest również kojarzone z radością, zabawą i tradycyjnymi obchodami. W Polsce tłusty czwartek to dzień, kiedy organizowane są różne festyny i imprezy, a ulice wypełniają się ludźmi bawiącymi się w rytmie muzyki. Pączki są ważnym elementem tych obchodów i symbolizują radość i beztroskę.
Kto wymyślił pączki?
Historia powstania pączków nie jest dokładnie znana, ale wskazuje się, że pierwowzorem dzisiejszych pączków były starożytne rzymskie ciastka, zwane „globi”, które były przygotowywane na specjalne okazje.
W Polsce tradycja pączków sięga co najmniej XVII wieku. Według jednej z teorii, pączki zaczęły być przygotowywane w Polsce za czasów panowania króla Stanisława Leszczyńskiego, który znał francuską kuchnię i przypuszczalnie przyniósł do Polski przepis na beignet – rodzaj francuskich pączków.
Inna teoria mówi, że pączki były już znane w Polsce wcześniej, ale zaczęły zyskiwać na popularności w XVIII wieku, kiedy to król August III Sas, pod wpływem swojej niemieckiej żony, zaczął je spożywać na co dzień.
Pączki z czasem zyskały na popularności i stały się nieodłącznym elementem polskiej kuchni i kultury. W Polsce pączki są tradycyjnie spożywane w tłusty czwartek, ale są też przygotowywane i spożywane przez cały rok.