15 interesujących ciekawostek o Stefanie Żeromskim

Stefan Żeromski to jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy. Żyjący na przełomie XIX i XX wieku autor ma na swoim koncie wiele arcydzieł, które uznawane są za kanon literatury polskiej.

1. Literatura Stefana Żeromskiego, z powodu poważnej tematyki utworów często nazywana jest „sumieniem narodu”.

2. Stefan Żeromski aż cztery razy był nominowania do otrzymania Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. W roku 1924 przegrał on z innym polskim artystą – Władysławem Reymontem.

3. Stefan Żeromski urodził się w Strawczynie (województwo świętokrzyskie) i wychował się w szlacheckiej rodzinie, która z biegiem czasu straciła większą część swojego majątku.

4. Ponoć Żeromski utrzymywał zażyłe kontakty ze zgromadzeniem wolnomularzy.

5. Stefan Żeromski nigdy nie zdał matury. Ukończył szkołę z przeciętnymi wynikami w nauce, a jego problemy zaczęły się pod koniec edukacji, którą ze względu na zły stan zdrowia i problemy finansowe rodziny, musiał przerwać. Słynny pisarz trzykrotnie powtarzał jedną klasę!

6. Do najpopularniejszych utworów prozaika zaliczyć można: Siłaczkę, Popioły, Ludzi bezdomnych, Syzyfowe prace i Przedwiośnie.

7. Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego zwiedzić można w Kielcach. Niewielkie, kameralne muzeum mieści się w zabytkowym gmachu szkoły, do której pod koniec XIX wieku uczęszczał pisarz. Ekspozycja obejmuje rękopisy Żeromskiego, liczne listy, a także płytę gramofonową, na której nagrano głos autora.

8. W niegdysiejszej pracowni Żeromskiego w Nałęczowie mieści się obecnie Muzeum Stefana Żeromskiego. Piękny, zakopiański, drewniany domek skrywa niewielką ekspozycję przedmiotów codziennego użytku, mebli i dzieł sztuki, które niegdyś należały do pisarza.

9. Ostatni rok życia Żeromski spędził wraz z rodziną w apartamencie, który znajduje się w Zamku Królewskim w Warszawie. W eleganckim mieszkaniu odbywały się spotkania kulturalne, na które przybywali artyści, tacy jak Władysław Reymont czy Julian Tuwim.

10. Stefan Żeromski za życia nagrodzony został Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (1925 rok) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1921 rok). Pośmiertnie zaś przyznano mu Order Orła Białego w 2018 roku.

11. Żoną słynnego pisarza była Oktawia Rodkiewiczowa, która wywodziła się z rodu Radziwiłłów. Miał z nią syna Adama, uczestniczył również w wychowaniu córki Oktawii z poprzedniego małżeństwa. Związek rozpadł się jednak, a sam Żeromski związał się następnie z Anną Zawadzką, dobrze ocenianą przez krytyków malarką, z którą miał córkę Monikę.

12. W swojej twórczości Żeromski poruszał wiele tematów społecznych, takich jak głód i ubóstwo, a także sytuację robotników i chłopów, która na początku XX wieku była bardzo zła.

13. Niewiele osób wie, że Stefan Żeromski był prezydentem Rzeczpospolitej Zakopiańskiej – instytucji państwowej, która istniała zaledwie 35 dni i została stworzona na przełomie października i listopada 1918 roku.

14. Pisarz zmarł w listopadzie 1925 roku. Przyczyną jego śmierci było zatrzymanie akcji serca: Żeromski wówczas już od wielu lat chorował na dolegliwości układu naczyniowego.

15. Nagrobek pisarza znajduje się na zabytkowym cmentarzu przy ulicy Żytniej 42 w Warszawie.