Najlepsze atrakcje w Górnym Śląsku 2024

Górny Śląsk w masowej wyobraźni Polaków bardzo często kojarzy się głównie z postindustrialnym pejzażem kopalni, olbrzymim zanieczyszczeniem powietrza i wpływem, jaki ten region wywierał na politykę i przemysł powojennego kraju.

Niewiele osób wie jednak, jak wiele ciekawych miejsc kryje się w tym bogatym i różnorodnym rejonie, którego tradycje i kultura sięgają najdawniejszych czasów powstawania polskiej państwowości. Co takiego warto zobaczyć na Górnym Śląsku? Przedstawiamy listę kilku ciekawych atrakcji dla dużych i małych turystów.

Świat historycznych posiadłości – na szlaku polskich zamków i pałaców

Oczywiście, warto dokładnie poznać najważniejsze ośrodki miejskie, z ich zabytkową architekturą i atrakcjami. Jednak dla miłośników zwiedzania zabytków i miejsc historycznych oraz wycieczek turystyczno-krajoznawczych Górny Śląsk to miejsce niesamowite również z innych powodów. Znajduje się tu bowiem aż 18 zamków, które warto odwiedzić, aby poznać polską historię, a także wziąć udział w licznych organizowanych na terenie zamków atrakcjach. Do wręcz obowiązkowych punktów należą: Ogrodzieniec, Olsztyn czy Będzin.

Ogrodzieniec – historia do poznania z bliska

Zamek, chyba najpopularniejszy i najlepiej znany na Szlaku Orlich Gniazd, obecnie w stanie ruiny, został zbudowany na przestrzeni XIV-XV wieku i na początku należał do rodu Włodków Sulimczyków. Wcześniejsze fortyfikacje, pochodzące jeszcze z czasów Bolesława Krzywoustego, zniszczył najazd tatarski z 1241 roku. W późniejszych wiekach zamek przechodził w ręce kolejnych właścicieli – rodziny Salomonowiczów, Rzeszowskich, a następnie Pileckich, Bonerów i innych. Z wiekiem potężny zespół budynków zaczął popadać w coraz większa ruinę. Ostatni mieszkańcy opuścili go na samym początku XIX wieku. Po II Wojnie Światowej zabytek przeszedł na rzecz państwa i otworzył się dla turystów.

Kompleks można zwiedzać indywidualnie lub z przewodnikiem. U stóp zamku odbywają się regularnie w sezonie wiosenno-letnim turnieje rycerskie, prezentujące obyczaje, które panowały na tych terenach w okresie średniowiecza. To ekscytująca szansa zobaczenia i dotknięcia historii naszego kraju.

Odwiedzając Ogrodzieniec, zwłaszcza z najmłodszymi, warto wybrać się również do grodu zrekonstruowanego na pobliskiej górze Birów. Inscenizowane są tu również pokazy życia w czasach średniowiecza, a dzieci mogą dać się porwać nurtowi dziejów, podczas tematycznych lekcji historii. W chacie właściciela osady można również zobaczyć skarby wykopane podczas prac budowlanych.

Historia Zamku w Olsztynie

Pierwsze wzmianki na temat tego potężnego zamczyska pochodzą z początków XIV wieku. Z biegiem wieków przybierał on coraz bardziej okazałą formę. W XV wieku powstał tak zwany dolny zamek, którego umocnienia stopniowo rozbudowywano.

Zamek wielokrotnie pełni funkcję obronną, czy to podczas ataku arcyksięcia austriackiego Maksymiliana w 1587, gdy pretendował on do tronu polskiego, czy czasów potopu szwedzkiego, kiedy po oblężeniu został finalnie zdobyty i zrujnowany. Od tej pory pozostaje w formie niezamieszkałej ruiny.

Do naszych czasów przetrwały wieże – kwadratowa i cylindryczna, fragment zabudowy gospodarczej. Zamek udostępniany jest do zwiedzania codzienne od rana aż do godzin wieczornych.

Historia na bogato – zamek w Będzinie

Położony nieco na uboczu zamek w Będzinie został zbudowany na wysokiej skarpie, na brzegu rzeki Czarna Przemsza. Główna jego część pochodzi z połowy XIV wieku. Miejsce to było świadkiem wielu zdarzeń historycznych.

Gościł w nim cesarz Karol IV, który uczestniczył w zawarciu umowy między władcami śląskimi i małopolskimi odnośnie postępowania wobec przygranicznych rabusiów. Zawarto tu również pakty będzińsko-bytomskie, na mocy których cesarz Maksymilian Habsburg zrzekł się pretensji do polskiego tronu.

Na przestrzeni kolejnych wieków gościli tu polscy władcy: Henryk Walezy, Jan III Sobieski oraz August II Mocny.

Obecny kształt zamku to połączenie neogotyckiej wizji architekta Franciszka Marii Lanciego oraz odbudowy po zakończeniu II Wojny Światowej. Mieści się tu Muzeum Zagłębia w Będzinie. Do ciekawych stałych ekspozycji zaliczają się wystawa broni dawnej oraz opowieść o burzliwej historii miasta i całego regionu, które zawsze znajdowały się na pograniczu wielu wpływów.

Oprócz zwiedzenia zamku można również zobaczyć organizowane tu regularnie wystawy czasowe, prezentujące dzieła współczesnej sztuki, tworzonej głównie przez osoby związane z miastem Będzinem.

Miejsce dla historii i rekreacji – kompleks pałacu Raczyńskich w Złotym Potoku

Górny Śląsk to nie tylko gotyckie, ponure zamczyska. Znajduje się tu również wiele ciekawych zabytków o charakterze dworkowym. Ciekawym przykładem tego typu architektury jest choćby Pałac Raczyńskich w Złotym Potoku. W skład zespołu pałacowego wchodzi główny budynek pałacu, sąsiadujący z nim dworek oraz założenie parkowe.

Aż do końca II Wojny Światowej posiadłość należała do rodu Raczyńskich a następnie Krasińskich. W roku 1945 majątek został upaństwowiony. Do zwiedzania udostępniany jest obecnie dworek w stylu neoklasycystycznym, stanowiący prawdziwą gratkę dla miłośników historii polskiej literatury.

Mieści się w nim bowiem Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego, który mieszkał w nim przez pewien czas. Można w nim podziwiać pamiątki po wielkim pisarzu oraz przykłady dzieł sztuki, pochodzących głównie z XIX wieku.

Po zapoznaniu się z historią rodu i sztuką, warto również wybrać się na spacer po parku w stylu angielskim, w którym znalazło się miejsce dla wielu egzotycznych gatunków drzew, jak: modrzew japoński, tulipanowiec amerykański czy wiąz turkiestański. Na terenie założenia znajduje się również pomnik przyrody – 600-letni dąb „Dziad”.