53 Fascynujące Ciekawostki o Motylach
Motyle to rząd owadów uskrzydlonych, które znajdują się w bliskim pokrewieństwie z chruścikami. Motyle są jednym z najbardziej zróżnicowanych i pięknych gatunków owadów na świecie. Są one najbardziej znane ze swoich pięknych, kolorowych skrzydeł.
Motyle mają dużą rolę w ekosystemie, ponieważ są ważnymi zwierzęcymi zapylaczami, co oznacza, że mają kluczowy wpływ na krzyżowanie się roślin i przenoszenie genów między nimi. Motyle mają cykl życia, który zwykle trwa od jednego do trzech lat. Przechodzą one przez cztery stadia: jajko, larwa, poczwarka i następnie owad. Przedstawiamy interesujące ciekawostki i fakty o motylach.
1. Istnieje kilka podziałów motyli. Najbardziej popularnymi są te, które dzielą motyle ze względu na wygląd. Innym, znanym podziałem jest również ten na porę lotu. Ten drugi podział dzieli motyle na motyle dzienne i ćmy.
2. Podział motyli ze względu na wielkość to podział na małe i większe. Macrolepidoptera (motyle większe) i Microlepidoptera (motyle mniejsze).
3. Należy pamiętać, że te podziały, które są stworzone przez człowieka, zostały wyodrębnione sztucznie, mają nieostre granice i nakładają się na siebie.
4. Motyle stanowią drugą pod względem liczebności liczbę owadów (pierwszą są chrząszcze).
5. Obecnie na całym świecie żyje ok. 150 tys. gatunków motyli.
6. Na terenie Polski żyje ok. 3 tys. gatunków tych owadów.
7. Motyle to owady, które występują na niemal wszystkich kontynentach. Wyjątek stanowi tylko Antarktyda.
8. Motyle to zwierzęta, które uznawane są za jedne z najbardziej rozwiniętych pod względem ewolucyjnym owadów na świecie.
9. Ciało motyli składa się z segmentów, a także chroni ich chitynowy oskórek.
10. Poszczególne segmenty w ciele motyli są połączone za pomocą błoniastych stawów, a te z kolei umożliwiają im swobodę w ruchu.
11. Oskórek motyli pokryty jest przez warstwę drobnych łusek.
12. W ciele motyli wyróżnia się 3 główne części: głowę, tułów i odwłok.
13. Głowa motyli jest kulista i oddzielona od odwłoka, a powstała na skutek zrośnięcia się ze sobą 6 różnych segmentów. Na tej głowie znajdują się również inne elementy, takie jak ssący aparat gębowy, para czułków oraz para oczu złożonych.
14. Oczy złożone są stosunkowo duże i składają się z mniejszych oczek, które zwane są ommatidiami. Ich postrzeganie świata to swego rodzaju mozaika obrazów i barw. W porównaniu do człowieka widzą bardzo niewyraźnie.
15. Aparat gębowy motyli to typ ssący. Zdecydowana większość wśród gatunków motyli odżywia się nektarem, co umożliwia właśnie taki typ aparatu gębowego.
16. U niektórych rodzin motyli, które są bardziej pierwotne, zachowały się jeszcze resztki aparatów gryzących.
17. U gatunków, które zachowały resztki aparatu gryzącego, za pokarm służy głównie pyłek kwiatowy.
18. Ssawka jest swego rodzaju rurką, która jest rozwijana i zwijana pod spodem głowy. Oprócz pozyskiwania pokarmu dla niektórych gatunków służy ona jako coś, za pomocą czego można pić wodę.
19. Zawisakowate, czyli jedna z rodzin motyli, mają jedne z najdłuższych ssawek, które u niektórych gatunków są nawet dłuższe od ich ciała.
20. Na całej powierzchni czułków rozmieszczone są receptory, które odpowiedzialne są za rozpoznawanie zapachów.
21. Na powierzchni czułków znajduje się również u motyli narząd Johnstona. Jest to narząd równowagi i słuchu, który m. in. potrafi wychwytywać drgania w powietrzu.
22. Tułów motyli składa się z 3 segmentów. Znajdują się na nim. m. in. 3 mary odnóży, które są smukłe, a pokryte są cienkimi włoskami lub łuskami.
23. U niektórych gatunków na odnóżach znajdują się receptory chemiczne, które pozwalają na wychwytywanie bodźców.
24. Motyle posiadają dwie pary skrzydeł o dwu warstwach, które składają się z błony, która rozpięta jest między warstwami żyłek.
25. Skrzydła motyli mogą mieć różne kolory i wielkości, różnić się mogą również poprzez ich proporcje w stosunku do ciała.
26. U tych motyli, których loty są długie, skrzydła są wąskie, długie i zakończone w ostry sposób.
27. Motyle, które w ciągu swojego życia są zmuszone do dokonywania szybkich uników i zwrotów, mają skrzydła szerokie i zaokrąglone na końcach.
28. Motyle dzienne, takie jak np. paź królowej, wykonują ok. 300 ruchów skrzydłami na minutę.
29. Masywniejsza budowa motyli, jak na przykład w przypadku ciem, sprawia, że zwierzęta te muszą wykonywać średnio o wiele więcej uderzeń.
30. Najszybsze wśród motyli mogą osiągać prędkość nawet do 55 km na godzinę.
31. Skrzydła motyli pokryte są zwykle drobnymi łuskami, których powierzchnia jest zwykle nierówna, pokryta żeberkami lub bruzdami.
32. Kształt skrzydeł motyli zwykle jest elipsowaty, może mieć też kształt włoskowaty lub szerokołopatkowy.
33. U niektórych motyli, głównie w przypadku samców, występują też łuski zapachowe.
34. Odwłok to taka część ciała u motyli, w której widoczna jest wyraźna segmentacja.
35. U samic motyli na końcu odwłoka znajduje się pokładełko teleskopowe, które umożliwia im składanie jaj.
36. U motyli występuje charakterystyczny cykl rozwojowy. Mianowicie u tych owadów dokonuje się przeobrażenie zupełne.
37. Jaja motyli mogą mieć różne kształty, kolory i wielkości, a jest to uzależnione głównie od gatunku.
38. W procesie zapłodnienia i powstania jaj, z których mogą przeobrazić się kolejne motyle, dużą rolę odgrywają substancje zapachowe. Takimi substancjami wabi i jedna i druga strona.
39. Samce przekazują swoim partnerkom spermatofor, który pozostaje w ciele samicy aż do momentu złożenia przez nią jaj.
40. Jaja motyli umieszczane mogą być w różnych miejscach i na wiele różnych sposobów. Mogą to być np. pęknięcia kory, jednak większość motyli dziennych przykleja te jaja do roślin.
41. Niektóre ćmy rozrzucają swoje jaja po trawie, a dzieje się to podczas ich lotu.
42. Gąsienica, czyli larwa motyli, wykluwa się z jaja. Gąsienica ma miękkie ciało wraz z silnie schitynizowaną głową oraz aparat gryzący. Głowa ta jest wyraźnie oddzielona.
43. Na odwłoku gąsienicy znajdują się 3 pary odnóży członowanych odnóży ,a także 5 par odnóży, które zwane są posuwkami.
44. Pierwszym pokarmem dla gąsienicy zwykle jest chorion, czyli otoczka jaja, z którego właśnie się wykluła.
45. Ich innym pokarmem są zwykle miękkie części roślin, ale występują także takie, które żyją w drewnie drzew, które odżywiają się woskiem plastrów miodu.
46. Gąsienica to takie stadium rozwojowe, w którym zwierzę potrzebuje dużej ilości pokarmu, ponieważ jest to jedyne stadium, w którym motyl ten rośnie.
47. Kolejnym stadium rozwoju motyla jest poczwarka. To stadium, w którym gąsienica przestaje pobierać pokarm, opróżnia przewód pokarmowy, zrzuca z siebie oskórek i przybiera nieruchomą formę.
48. Wewnątrz tej formy, czyli poczwarki, zachodzi proces formowania się dorosłego motyla.
49. W stadium poczwarki motyl nie pobiera pokarmów ani płynów.
50. Jedynymi otworami w tym stadium są przetchlinki, które służą tym zwierzętom do oddychania.
51. Kolejnym stadium, po stadium poczwarki, jest u motyli imago. Jest to stadium, w którym skrzydła zwierzęcia są jeszcze krótkie i zmięte. Owad, który wyjdzie z poczwarki i stanie na twardym podłożu, zaczyna je rozprostowywać poprzez pompowanie hemolimfy (która jest płynem ustrojowym bezkręgowców).
52. Szkielet motyla z chityny jest początkowo bardzo miękki i plastyczny, jednak z czasem staje się coraz bardziej twardy i suchy. Jego ostateczna postać jest twarda i wytrzymała, choć jednocześnie jest też plastyczna i giętka.
53. Długość życia motyli jest bardzo mocno zróżnicowana. Mogą one żyć do zaledwie kilku godzin, ale mogą również żyć kilka miesięcy. Przykładem gatunku, który może dożyć kilku miesięcy, jest m. in. latolistek cytrynek.