62 Ciekawostki, Informacje i Fakty o Jaszczurkach
Niektóre jaszczurki mogą oderwać ogony, jeśli zostaną złapane przez drapieżniki, a kameleony nie mają powiek. Oto informacje i ciekawostki na temat jaszczurek o których być może nie słyszeliście.
1. Jaszczurki to grupa gadów, która obejmuje ponad 4000 gatunków. Sprawia to, że są najliczniejszą grupą gadów.
2. Naturalnie jaszczurki występują na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. Zamieszkują też wiele wysp oceanicznych.
3. Jaszczurki charakteryzują się mocno wydłużonym ciałem. Mogą mieć cztery nogi lub nie mieć wcale nóg – są to wtedy jaszczurki beznogie, czego przykładem jest padalec zwyczajny.
4. Najbardziej rozpowszechnionym wśród jaszczurek systemem obronnym jest autotomia, czyli odrzucenie ogona. Później ogon odrasta jaszczurce, ale nie jest już tak długi jak pierwotny.
5. Nie wszystkie jaszczurki odrzucają swój ogon, kiedy czują się zagrożone. Wyjątkami są na przykład warany, agamy, kameleony, helodermy i niektóre legwany.
6. Większość jaszczurek jest jajorodna. Niektóre gatunki są jajożyworodne.
7. Istnieją jadowite jaszczurki. Przykładem są przedstawiciele rodziny helodermowatych lub waran z Komodo.
8. Do helodermowatych obecnie zaliczamy trzy gatunki : dwa współcześnie żyjące – helodermę arizońską i meksykańską i jeden wymarły gatunek pochodzący z późnej kredy.
9. Jad helodermy ma za zadanie zabijać małe kręgowce, którymi jaszczurka się żywi.
10. Jaszczurki mogą prowadzić nocny lub dzienny tryb życia.
11. Jaszczurki wyczuwają zapachy podobnie jak węże – to znaczy za pomocą języka i receptorów umieszczonych w górnej części pyska.
12. Istnieją jaszczurki, których mechanizmem obronnym jest tryskanie krwią z oczu. Przykładem jest frynosoma rogata, występująca w Ameryce Północnej.
13. Najdłużej żyjąca jaszczurka w stanie dzikim żyła około 34 lat. W niewoli niektóre gatunki potrafią zaś dożyć 50 lat.
14. Większość jaszczurek potrafi wspinać się po płaskich powierzchniach. Umożliwiają im to przyssawki, które mają na łapach.
15. Wchodzenie po płaskich, gładkich powierzchniach uznaje się jako specjalność gekonów. Potrafią to jednak robić również i inne jaszczurki.
16. Nie tylko kameleony potrafią zmieniać swój kolor ciała. Wiele innych jaszczurek ma również taką zdolność.
17. Jaszczurki mają bardzo dobry wzrok i potrafią widzieć nawet bardzo ostre kolory. Dzięki temu mogą przybierać bardzo różne kolory i łatwo dostosowywać się do otaczającego środowiska.
18. Jaszczurki to w większości drapieżniki. Większość poluje na owady lub małe kręgowce, albo je jaja ptasie. Waran z Komodo potrafi jednak zjeść bawoła indyjskiego.
19. Łuski jaszczurek ją zbudowane z keratyny. To dokładnie ta sama substancja, która występuje w naszych paznokciach i włosach.
20. W polskim ekosystemie naturalnie występują dwie jaszczurki właściwe – jaszczurka zwinka i jaszczurka żyworodna.
21. Jeszcze kilka lat temu naturalnie w Polsce występowała jaszczurka zielona. Wyginęła jednak między innymi na skutek działalności człowieka. Czasem jednak są zgłaszane spotkania z nią na terenie naszego kraju. Prawdopodobnie są to osobniki, które przywędrowały z zagranicy.
22. Jaszczurka zielona to jedna z największych jaszczurek Europy.
23. Jaszczurka zwinka bardzo często pojawia się wokół siedlisk ludzi. Bardzo często wygrzewa się na wszelkich kostkach, betonach, asfalcie, czy kamieniach ozdobnych w naszych ogrodach.
24. Jaszczurka zwinka to najszybsza jaszczurka w Polsce i jedna z najszybszych w Europie.
25. Jaszczurki zrzucają swój ogon, gdy poczują się zagrożone. Ogon przez chwilę się porusza, zajmując napastnika, a jaszczurka ucieka. Później ogon odrasta, ale nigdy już do takiej długości, jak pierwszy ogon.
26. Jaszczurka żyworodna żyje na dużych wysokościach. Można ją spotkać nawet na wysokości 2000 m.n.p.m. To czyni ją jednym z nielicznych gadów żyjących na dużych wysokościach.
27. Zarówno jaszczurka zwinka jak i jaszczurka żyworodna jest w Polsce objęta ochroną prawną.
28. Jaszczurki to jedne z najstarszych stworzeń na ziemi. Ich rodzaj istnieje od 200 milionów lat.
29. Największą współcześnie żyjącą jaszczurką jest waran z Komodo zwany smokiem z Komodo. Dorasta do trzech i pół metra długości, przy wadze 90 kilogramów.
30. Waran z Komodo został odkryty w 1910 roku. W 1980 roku założony został Park Narodowy Komodo, aby go chronić. Znajduje się on w Indonezji.
31. Waran z Komodo to endemiczny gatunek Indonezji.
32. Waran z Komodo nie ma naturalnych wrogów w swoim środowisku. Jedynym naturalnym zagrożeniem dla warana jest drugi waran.
33. Waran z Komodo to drapieżnik, polujący na większe zwierzęta typu konie i bawoły. Zabija je za pomocą swojej trucizny znajdującej się w ślinie.
34. Odnotowano kilka przypadków kanibalizmu wśród waranów z Komodo. Mogą również zjeść dorosłego człowieka.
35. Smok latający do jaszczurka zdolna do szybowania między gałęziami. Jest to możliwe dzięki płatom skóry, które ma rozpięte między przednimi łapami, a ciałem. Występuje w Azji Południowo-Wschodniej.
36. Brookesia micra to najmniejszy kameleon i tym samym jaszczurka na świecie. Osiąga maksymalnie do 28 mm długości. Jest to endemiczny gatunek Madagaskaru.
37. Legwany morskie żyjące na wyspach Galapagos, potrafią wstrzymać oddech na 30 minut. W tym czasie nurkują i żywią się roślinami występującymi w wodach wokół wyspy.
38. Legwan morski to tym samym jedyna żyjąca jaszczurka jedząca pod wodą.
39. Niektóre jaszczurki można hodować w domu, jako zwierzę domowe.
40. Do najprostszych w hodowli jaszczurek należy gekon lamparci i agama brodata.
41. Jaszczurki nie lubią częstego dotykania. Nie nadają się więc dla osób, które chcą głaskać swojego zwierzaka.
42. Jaszczurki są zwierzętami bardzo terytorialnymi. Dlatego wprowadzenie nowego lokatora do terrarium, zamieszanego przez dłuższy czas przez inną jaszczurkę może się źle skończyć.
43. Początkowe koszty posiadania jaszczurki to około 400 złoty.
44. Jaszczurki to stworzenia terytorialne, ale jednocześnie nie lubią samotności. Dobrze jest więc zakupić od razu dwie jaszczurki.
45. Najbardziej towarzyskimi jaszczurkami są gekon Williamsa i gekon płaczący.
46. Agamę brodatą lub legwany zielone, jeśli się je posiada w domu, można a nawet wskazane jest zabrać na spacery. W tym w sklepach zoologicznych lub w Internecie można zakupić specjalne smycze z szelkami dla jaszczurek.
47. Jaszczurki są w większości są drapieżnikami. Te domowe najczęściej karmi się owadami. Najczęściej pora karmienia przypada dwa razy w tygodniu.
48. Większość domowych jaszczurek woli suche i gorące środowisko, dlatego sadzenie roślin w terrarium nie jest wskazane.
49. Najlepiej jest dowiedzieć się dokładnie o środowisku, w którym jaszczurki żyją zanim się ją kupi.
50. W domu można hodować niektóre gatunki gekonów, waranów, kameleonów i agam.
51. Za małe terrarium dla naszej jaszczurki może wywołać u niej problemy ze zdrowiem między innymi apatię. Może to doprowadzić nawet do śmierci zwierzęcia.
52. W domu można hodować niektóre gatunki tropikalne. Trzeba jednak dokładnie sprawdzić, czy jesteśmy dostatecznie przygotowani, aby hodować takie zwierzęta.
53. Tropikalne jaszczurki, które możemy hodować w domu to między innymi bazyliszek pasiasty.
54. Kameleony mogą zmieniać swój kolor zależnie od środowiska, temperatury, natężenia światła, a także w celach rozrodczych.
55. W temperaturze około 10 stopni skóra kameleonów szarzeje, a w temperaturze 25 stopni jest bardziej zielona.
56. Większość gatunków kameleonów jest pod ochroną prawną przez konwencję waszyngtońską.
57. Niektóre kameleony przybierają kształt zeszłych liści, aby się ukryć przed napastnikami.
58. Jaszczurki mają zrośniętą szczękę dzięki czemu mogą zmiażdżyć pokarm. Niektóre mogą mieć zęby.
59. Wszystkie jaszczurki występujące na terenie naszego kraju są pod ochroną prawną.
60. Jaszczurki mają żebra wzdłuż kręgosłupa na odcinku piersiowym i brzusznym. Powoduje to, że mają dość mała klatkę piersiową.
61. W przeciwieństwie do płazów, gady nie oddychają przez skórę. Ich jedynymi narządami do przeprowadzania wymiany gazowej są płuca i jama gębowa.
62. Jaszczurki właściwie są zgrupowane w trzy podrzędy : autarchoglossa, gekkota, iguania.