Ciekawostki

15 ciekawostek o Jan Marcin Szancer

O krasnoludkach i o sierotce Marysi
Figurka krasnala w Suwałkach wzorowana na ilustracji Szancera do baśni O krasnoludkach i o sierotce Marysi / źródło – Witia / Wikipedia

Jan Marcin Szancer był polskim grafikiem i ilustratorem książek dla dzieci. Na jego pracach wychowało się wiele pokoleń. Co warto o nim wiedzieć? Poniżej znajdują się najważniejsze informacje na jego temat.

1. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych rysowników XX wieku. Był przyjacielem i stałym współpracownikiem poety Jana Brzechwy, ale potrafił też tworzyć niezwykłe kostiumy teatralne i scenografie.

2. Jan Marcin Szancer urodził się w 1902 roku w bardzo wpływowej rodzinie żydowskiej, w której znajdowało się bardzo wielu naukowców, polityków i biznesmenów. Podjął studia na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, mimo że jego rodzice nie popierali tej decyzji.

3. Nie był najlepszym uczniem i bardzo często wagarował, a czas chętniej spędzał na Akademii Sztuk Pięknych już jako gimnazjalista. Prace młodego chłopaka zrobiły takie wrażenie na wykładowcach, że pozwolono mu bywać na Akademii.

4. Pierwsze scenografie teatralne tworzył w dzieciństwie z kartonów, a wielki wpływ na jego wyobraźnię miały czytane w dzieciństwie dzieła Willama Szekspira.

5. Szczególnie podziwiał rysunki Stanisława Wyspiańskiego. Miał wielkie szczęście poznać Włodzimierza Żuławskiego, który był wielbicielem Wyspiańskiego i był w posiadaniu kolekcji nieznanych rysunków artysty.

6. Szancerowie mieli własną kamienicę, a kiedy podczas pierwszej wojny światowej jeden z lokatorów nie był w stanie płacić czynszu, poproszono go, aby udzielał Jankowi lekcji rysunku i rzeczywiście tak się stało. Pierwszą modelką zdolnego chłopca była jego własna mama, o której do końca życia mówił, że była piękna.

7. Jego rodzice marzyli o tym, żeby został aptekarzem. Żeby ich trochę uspokoić uczył się nawet do tego zawodu, ale nigdy nie porzucił rysowania. Nie przepadał za atmosferą apteki, ale świetnie się bawił mieszając proszki lecznicze według kolorów tak, jakby były to barwniki.

8. Kiedy studiował malarstwo, uczył się jednocześnie w szkole dramatycznej, ale występował bardzo rzadko, ponieważ na scenie zżerała go trema.

9. W Krakowie pracował jako grafik „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”, a po przeprowadzce do Warszawy zaczął również ilustrować książki. Swoje ilustracje podpisywał sygnaturą „jms”, a po raz pierwszy pojawiła się ona w 1944 roku w „Koziołeczku”.

10. W 1939 roku Niemcy zaatakowały Polskę, rozpoczynając drugą wojnę światową. Podczas okupacji Jan Marcin Szancer współpracował z podziemnymi oficynami takimi, jak oficyna Fischera czy Kutnera.

11. To właśnie w czasie drugiej wojny światowej Jan Marcin Szancer poznał Jana Brzechwę. Z poetą połączyła go nie tylko bliska współpraca, ale również wielka przyjaźń.

12. Jan Marcin Szancer uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Pracował wówczas w pracowni graficznej Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych, dla której tworzył grafiki przedstawiające powstańców. Były one wykorzystywane w artykułach dotyczących powstania.

13. Podczas Powstania Warszawskiego na jego dom spadła bomba, która zniszczyła większość jego prac i bogaty księgozbiór.

14. Był pierwszym kierownikiem artystycznym polskiej telewizji, a także reżyserem filmu dokumentalnego „Teatr mój widzę ogromny” na temat teatru wojennego.

15. Na wielu ilustracjach baśniowych przedstawiał swoją córkę i żonę.