Jak zwyczajny – Ciekawostki, Informacje, Fakty

Jaki, które kiedyś były zwierzętami egzotycznymi, pochodzącymi z Tybetu, dziś coraz częściej pojawiają się w gospodarstwach agroturystycznych czy niewielkich ogrodach zoologicznych. To wyjątkowo łagodne i powolne zwierzęta, które cieszą się zawsze dużym zainteresowaniem. Oto kilka ciekawostek o jakach.

W środowisku naturalnym jaki zamieszkiwały dawniej ogromne obszary w centralnej Azji. Współcześnie jego populacje żyją w rozproszeniu, m.in. na Wyżynie Tybetańskiej, w Himalajach w Chinach oraz na północy Indii. Jaki wyginęły prawdopodobnie natomiast w Nepalu i Bhutanie, choć w ostatnich latach pojawiały się informacje o ponownym ich pojawieniu się w Nepalu.

Łagodne i powolne jaki w swoim środowisku naturalnym nie mają raczej wrogów, dlatego pozbawione są instynktu ucieczki oraz agresji.

Łacińska nazwa jaków Bos grunnies oznacza dosłownie „chrząkający wół” i została nadana tym zwierzętom ze względu na ochrypłe i niskie odgłosy, które wydają.

Jaki żywią się najchętniej karłowatą roślinnością wysokogórską, trawami, ziołami, porostami, mchami, a w swoim naturalnym środowisku obgryzają także pędy bambusa.

Samice jaków żyją w stadach, a samce dołączają do nich jedynie w okresie rui. Ciąża u jaków trwa 9 miesięcy i rodzi się w jej wyniku jedno cielę. Znajduje się ono pod opieką samicy przez rok, a pełną dorosłość osiąga dopiero po 6-8 latach.

Jaki zamieszkują tereny, w których panują niezwykle trudne warunki, jednak doskonale przystosowały się do krótkiego okresu wegetacji, skrajnie niskich temperatur oraz dużych wysokości nad poziomem morza.

Ze względu na obszar występowania, sierść jaków jest wyjątkowo gęsta, z charakterystycznymi frędzlami tworzonymi przez długie włosy okrywowe. Może być w odcieniu białym, kremowym, brązowym oraz czarnym. Przez Tybetańczyków sierść jaków wykorzystywana jest jako wełna, z której wykonują koce, swetry i narzuty. Jaki dostarczają również w krajach azjatyckich mleka i mięsa, a także pełnią ważną rolę w życiu codziennym zamieszkujących te tereny ludzi, ich religii i kulturze.

Dzikie jaki pozostają pod ścisłą ochroną, są bowiem klasyfikowane w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych jako gatunek narażony na wyginięcie.