20 Niesamowitych Ciekawostek oraz Faktów o Ukrainie
Ukraina to kraj o bogatej historii i kulturze, z licznymi miejscami o pięknej architekturze, wspaniałymi krajobrazami oraz unikalnymi tradycjami i zwyczajami. To także kraj, który w ostatnich latach przeszedł znaczące zmiany polityczne i społeczne, a także jest ważnym graczem na arenie międzynarodowej. W tym artykule przedstawimy wiele niesamowitych ciekawostek i informacji o Ukrainie, które pomogą lepiej poznać ten piękny i fascynujący kraj.
Ciekawostki o Ukrainie
1. Ukraina zajmuje powierzchnię 603 628 km², co czyni ją największym krajem na kontynencie europejskim i trzecim pod względem powierzchni w Europie (po Rosji i Kazachstanie). Ukraina graniczy z siedmioma krajami: Rosją, Białorusią, Polską, Słowacją, Węgrami, Rumunią i Mołdawią oraz ma dostęp do Morza Czarnego i Morza Azowskiego.
2. W ukraińskiej kulturze ludowej istnieje wiele opowieści i legend o Kijowie i okolicach, w tym także o trzech miejscach spotkań czarownic na Lysiej Horze. Lysa Hora to wzgórze na północnym zachodzie Kijowa, gdzie znajdują się pozostałości dawnej fortecy. Według legend, trzy czarownice z różnych regionów kraju spotykają się na szczycie Lysiej Hory, aby omawiać swoje plany i działać razem. Według innych wersji legend, to miejsce spotkań czarownic jest tylko jedno, ale trzy różne czarownice tam działały w różnych okresach. W każdym razie, Lysa Hora to ważne miejsce w ukraińskiej mitologii i kulturze ludowej, a opowieści o czarownicach na tym wzgórzu są przekazywane z pokolenia na pokolenie.
3. W przeciwieństwie do wielu kultur na całym świecie, Ukraińcy noszą obrączki ślubne na prawej ręce, a nie na lewej, jak jest to powszechne w krajach takich jak Polska, Stany Zjednoczone czy Wielka Brytania. Ten zwyczaj ma swoje korzenie w dawnej kulturze słowiańskiej, gdzie prawą rękę uważano za silniejszą i bardziej wartościową niż lewą. Noszenie obrączki ślubnej na prawej ręce miało symbolizować moc i siłę związku małżeńskiego. Współcześnie, wielu Ukraińców nosi obrączki na obu rękach, ale obrączka ślubna nadal jest noszona na prawej stronie.
4. Jedną z ciekawostek o Ukrainie jest to, że na terenie tego kraju znajduje się wiele zabytków architektury drewnianej, w tym cerkwie, pałace, młyny i domy. W sumie Ukraina ma ponad 2000 takich obiektów, co stanowi około 5% zabytków tego typu na całym świecie. Niestety, wiele z nich uległo zniszczeniu lub popadało w ruinę, ale w ostatnich latach trwają intensywne prace restauracyjne, które mają na celu ochronę i zachowanie tych unikalnych zabytków.
5. Tradycja dekorowania jajek wielkanocnych pochodzi z Ukrainy i innych krajów wschodniosłowiańskich. W Ukrainie nazywa się to „pysanki” i polega na dekorowaniu jajek wzorami przy użyciu wosku i barwnika. Wosk jest nakładany na skorupkę jaja za pomocą specjalnej igły, a następnie jajo jest gotowane w barwniku. Po ukończeniu procesu barwienia, wosk jest usuwany, pozostawiając wzór na jajku. Dekorowanie jajek w ten sposób było tradycyjnym sposobem na obchodzenie świąt w kulturze wschodniosłowiańskiej i do dziś pozostaje popularne w wielu krajach, w tym na Ukrainie i w Polsce.
6. Taras Szewczenko był ukraińskim poetą, pisarzem i malarzem, uważanym za jednego z najważniejszych przedstawicieli kultury ukraińskiej XIX wieku oraz ojca odrodzenia narodowego. Jego twórczość, która często poruszała tematykę narodową i patriotyczną, odegrała kluczową rolę w rozwijającym się ukraińskim romantyzmie w latach 30. XIX wieku. Szewczenko był również malarzem i rzeźbiarzem, a jego prace często nawiązywały do tematyki ukraińskiej i kultury ludowej. Dzięki swojej twórczości i zaangażowaniu w sprawy narodu ukraińskiego, Szewczenko jest uważany za jedną z najważniejszych postaci w historii Ukrainy.
7. Vyshyvanka to tradycyjny ukraiński strój ludowy, który jest ozdobiony haftem ręcznym, zwykle w formie kwiatowych motywów i geometrycznych wzorów. Strój ten jest noszony zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn, a noszenie go jest często związane z różnymi okazjami, takimi jak święta narodowe, wesela czy festiwale folklorystyczne. Vyshyvanka jest symbolem ukraińskiej tożsamości narodowej i kultury, a w ostatnich latach zyskała na popularności także poza granicami Ukrainy. W wielu krajach można znaleźć sklepy, które oferują nowoczesne wersje vyshyvanki, z różnymi wzorami i kolorami.
8. Dzień Iwana Kupały (nazywany także Nocą Świętojańską) to tradycyjne święto obchodzone w kulturze słowiańskiej, w tym również na Ukrainie. W czasie tego święta, chłopcy i dziewczęta łączą ręce w pary i przeskakują nad ogniem, co ma oczyszczać ich dusze i przynosić szczęście w miłości. Wierzono, że jeśli para utrzyma przyczepność i nie rozstanie się podczas skakania nad ogniem, to ich miłość będzie trwała długo i szczęśliwie. Dzień Iwana Kupały to ważne święto ludowe na Ukrainie, które łączy w sobie elementy kultury, wierzeń i tradycji.
9. Podczas II wojny światowej wiele ukraińskich przywódców religijnych zaangażowało się w ratowanie Żydów przed Holokaustem. Metropolitan Andrey Sheptytsky był jednym z liderów, którzy zapewnili ochronę tysiącom Żydów. Wielu Żydów znalazło schronienie w klasztorach i domach ukraińskich, a wielu Ukraińców ryzykowało swoje życie, aby pomóc Żydom uciekać przed prześladowaniami. W 2013 roku Metropolitan Andrey Sheptytsky został pośmiertnie uhonorowany medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata za swoje działania humanitarne podczas wojny i pomoc w ratowaniu Żydów. To był jeden z wielu przykładów, jak Ukraińcy i Żydzi potrafili łączyć swoje siły i przełamywać barierę różnic kulturowych i religijnych w celu ratowania życia i pomocy w czasie wojny.
10. Ukraińskie cywilizacje datują się od około 4800 p.n.e., a tereny dzisiejszej Ukrainy były zamieszkiwane przez wiele starożytnych cywilizacji, w tym trypolską i scytyjską. Cywilizacja trypolska rozwijała się w okresie neolitu (ok. 5500–2750 p.n.e.) na obszarze dzisiejszej Ukrainy, Rumunii i Mołdawii, a jej społeczeństwo rozwijało się na bazie rolnictwa i hodowli zwierząt. Z kolei cywilizacja scytyjska rozwijała się w okresie od VII do III wieku p.n.e. na stepach południowej Rosji, Ukrainy i Kazachstanu. Scytowie byli zręcznymi wojownikami i handlarzami, a ich wpływy obejmowały wiele terenów w Europie i Azji. Dzisiaj wiele śladów tych cywilizacji można znaleźć w archeologicznych stanowiskach na Ukrainie, a ich dziedzictwo wpłynęło na rozwój kultury i historii kraju.
11. Kijów jest powszechnie uważany za duchową stolicę Ukrainy, a katedra w Sofii Kijowskiej jest jednym z najważniejszych i najstarszych zabytków kraju. Kościół ten został zbudowany w XI wieku i jest uważany za jedno z najważniejszych miejsc sakralnych w Europie Wschodniej. Pielgrzymi z całego kraju i z zagranicy regularnie przybywają do Sofii Kijowskiej, aby modlić się i oddać cześć świętym, którzy są tam pochowani. To miejsce ma ogromne znaczenie dla ukraińskiej kultury i historii, a jego wpływ na duchowe życie kraju jest nieoceniony.
12. Najdłuższy instrument muzyczny na świecie nazywa się Trembita i pochodzi z Karpat na Ukrainie. Trembita to długi, prosty róg wykonany z drewna, który może mieć nawet ponad 4 metry długości. Tradycyjnie, trembita była używana przez pasterzy do komunikowania się na duże odległości w górach. Dziś trembita jest popularna w ukraińskiej muzyce ludowej i jest uważana za symbol kultury Karpat.
13. Ukraińska kuchnia jest bardzo zróżnicowana i bogata w smaki i aromaty. Jednym z najbardziej charakterystycznych dań ukraińskich jest barszcz, czyli zupa buraczkowa. Jednak istnieje wiele wariantów tej zupy – można ją podawać z różnymi dodatkami, takimi jak pierogi lub kawałki mięsa. Co ciekawe, tradycyjnie na Ukrainie barszcz podaje się na Wigilię i dodaje do niego 12 usmażonych uszek, symbolizujących 12 apostołów.
14. Ukraina była w dużej mierze obszarem wiejskim, a Rosja i Austria, które w tamtym czasie rządziły tą częścią Europy, rzeczywiście poświęcały niewiele uwagi na rozwój kraju. Jednak już w drugiej połowie XIX wieku zaczęły pojawiać się ruchy narodowe i kulturalne, które starały się o ochronę ukraińskiej kultury, języka i historii. Było to związane z rosnącym zainteresowaniem modernizacją i urbanizacją, a także z faktem, że wielu Ukraińców pracowało w miastach. W tym czasie powstały również pierwsze ukraińskie gazety i czasopisma, co przyczyniło się do rozwijania świadomości narodowej. W związku z tym, można powiedzieć, że sytuacja w XIX wieku na Ukrainie zmieniała się stopniowo, a modernizacja i urbanizacja przyspieszyły rozwój kraju w XX wieku.
15. Na Ukrainie znajduje się wiele miast, które słyną z pięknych zabytków i ciekawych atrakcji turystycznych, ale jednym z najbardziej nietypowych miejsc, które warto zobaczyć, jest tzw. „Tunel Miłości” w Klevan. To niewielka kolejka przemysłowa, która przemija kilka kilometrów drzew, tworząc tunel o długości około trzech kilometrów. W ciągu ostatnich kilku lat „Tunel Miłości” stał się popularnym miejscem zaręczyn i sesji zdjęciowych.
16. Jedną z ciekawostek związanych z Ukrainą jest to, że na jej terytorium znajduje się największy komin na świecie. Komin Elektrowni Cieplnej w Chimki, która znajduje się w pobliżu Kijowa, ma wysokość 419,7 metrów i jest jednym z najwyższych wolno stojących budynków na świecie. Jego średnica wynosi 36 metrów u podstawy, a na szczycie tylko 6 metrów. Komin ten jest wykorzystywany do odprowadzania spalin z elektrowni cieplnej, która produkuje energię elektryczną i ciepło dla mieszkańców okolicznych miast.
17. Na Ukrainie znajduje się największe skupisko lodowców w Europie, na półwyspie Krymskim. Jest to obszar o powierzchni około 400 km², gdzie znajduje się ponad 150 lodowców. Mimo że jest to obszar słynący z gorącego klimatu, w górach Krymu zimy są surowe, co umożliwia powstanie lodowców.
18. Na Ukrainie znajduje się miasto Kamianiec Podolski, które ma wyjątkowo dobrze zachowaną twierdzę obronną. Kamianiec Podolski był jednym z najważniejszych ośrodków obronnych na Ukrainie i przetrwał wiele najazdów i oblężeń, m.in. przez Tatarów, Turków, Kozaków i Rosjan. Twierdza ta została zbudowana w XIII wieku i ma wiele interesujących elementów architektonicznych, takich jak mury obronne, baszty, bramy i kościoły. Kamianiec Podolski jest jednym z najpopularniejszych celów turystycznych na Ukrainie ze względu na swoją bogatą historię i piękne krajobrazy.
19. Ukraina jest znana z produkcji wódki, a jednym z najbardziej znanych ukraińskich producentów alkoholu jest marka „Nemiroff”. Wódka ta jest eksportowana do ponad 80 krajów na całym świecie i jest szczególnie popularna w Rosji, Niemczech i Stanach Zjednoczonych. W 2009 roku „Nemiroff” został oficjalnym sponsorem mistrzostw Europy w piłce nożnej, które odbyły się w Austrii i Szwajcarii.
20. W Karpatach na Ukrainie znajduje się najgłębszy w Europie wąwóz – wąwóz Hucułki. Jego głębokość wynosi około 400 metrów, a długość to około 5 km. To miejsce przyciąga turystów z całego świata, którzy chętnie podejmują się wyzwania pokonania tej trudnej, ale jednocześnie malowniczej trasy.