Ciekawostki

10 interesujących ciekawostek o Elizie Orzeszkowej

Eliza Orzeszkowa
źródło: Jan Mieczkowski – Biblioteka Narodowa / Wikipedia

Eliza Orzeszkowa przeszła do historii jako jedna z najważniejszych pisarek pozytywizmu i polskiej literatury w ogóle. Co warto o niej wiedzieć? Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki.

1. Ojciec Elizy Orzeszkowej zmarł, kiedy dziewczynka miała trzy latka. Od tamtej pory wychowywały ją niemal same kobiety, a wśród nich mama, starsza siostra oraz opiekunka. To ukształtowało jej poglądy emancypacyjne na całe życie.

2. W 1904 oraz w 1909 roku Eliza Orzeszkowa była nominowana do Literackiej Nagrody Nobla. Jeszcze za życia cieszyła się ogromnym szacunkiem ze strony innych pisarzy i nie tylko.

3. Po powstaniu styczniowym w 1863 roku mąż pisarki został zesłany na Sybir. Ta nie zdecydowała się na wyjazd razem z nim, ale w tym czasie postanowiła doprowadzić do unieważnienia małżeństwa.

4. Powieść „Marta” Elizy Orzeszkowej uznawana jest za jedną z pierwszych polskich powieści feministycznych, które poruszają problematykę wykształcenia wśród kobiet oraz ich praw.

5. Powieści Elizy Orzeszkowej zostały przetłumaczone na ponad dwadzieścia języków, a największą popularnością, poza Polską, cieszyły się w Rosji i Szwecji.

6. Podczas powstania styczniowego pisarka poznała Romualda Traugutta, który miał już wtedy poważne problemy ze zdrowiem. Orzeszkowa sama zawiozła go swoim powozem do granicy Królestwa Polskiego.

7. Kiedy pisarka zmarła, odmówiono jej pogrzebu, ponieważ powszechnie wiedziano, że nie była praktykującą katoliczką. Interwencja u biskupa sprawiła jednak, że ceremonia była możliwa.

8. Drugim mężem pisarki był Stanisław Nahorski, czyli adwokat i działacz społeczny silnie związany z Grodnem. Eliza Orzeszkowa wcześniej przez wiele lat się z nim przyjaźniła.

9. Pisarka przez całe lata korespondowała z największymi nazwiskami epoki pozytywizmu. Do jej bliskich znajomych i przyjaciół należało wielu znanych artystów i pisarzy, a wśród nich Maria Konopnicka i Maria Dulębianka. Artystki nie tylko ze sobą korespondowały, ale również odwiedzały się w swoich domach, jeśli tylko była ku temu okazja.

10. Twórczość Elizy Orzeszkowej doczekała się kilku ekranizacji. „Nad Niemnem” zostało po raz pierwszy zekranizowane w 1939 roku, a po raz drugi prawie pięćdziesiąt lat później.