20 interesujących ciekawostek o prawosławiu
Prawosławie to odmiana chrześcijaństwa, która dominuje w Europie Wschodniej. Do jej powstania doszło już na początku nowej ery – na przełomie I i II wieku wykształciły się pierwsze kościoły prawosławne, które charakteryzowały się swoją kulturą i systemem wierzeń.
Przedstawiamy 20 wyjątkowych ciekawostek na temat prawosławia:
1. Symbolem prawosławia jest ośmioramienny krzyż.
2. Za największe społeczeństwa prawosławne w Europie uznaje się Mołdawię (93% ludności), Grecję (87% ludności), Rumunię (86% ludności) i Serbię (84% ludności). Religia prawosławna dominuje również w Gruzji, Bułgarii, Rosji, na Cyprze, na Ukrainie i w Macedonii Północnej.
3. Religia prawosławna uznaje zatwierdzenia soborów jedynie do Wielkiej Schizmy w XI wieku, odrzucając tym samym wszystkie kolejne ustalenia i dogmaty.
4. Wyznawcy prawosławia nie wierzą m.in. w czyściec i odpusty, nie obowiązuje ich celibat wśród niektórych duchownych, odrzucają również dogmaty maryjne (przede wszystkim podania o Niepokalanym Poczęciu i o Wniebowzięciu Marii Panny).
5. Świętą księgą wyznawców prawosławia jest – tak samo jak w przypadku innych odłamów chrześcijaństwa – Pismo Święte (Biblia).
6. Podstawową wartością dla wyznawców prawosławia jest rodzina. Według tej religii miłość małżeńska jest najważniejszą z cnót. Kościół prawosławny surowo potępia wszelkie zdrady (fizyczne i emocjonalne). Dużą różnicą pomiędzy prawosławiem a innymi ortodoksyjnymi odłamami chrześcijaństwa jest fakt, że kościół ten uznaje pożycie seksualne nie tylko za konieczny akt prokreacyjny, ale również przyjemność, którą powinni dzielić ze sobą małżonkowie.
7. Wyznawcy prawosławia wierzą w możliwość obcowania ze zmarłymi. Uznają, że duchy zmarłych ludzi mogą usłyszeć błagania i modlitwy, a tym samym „pomóc” lub wstawić się za daną osobą w relacji z Bogiem.
8. W religii prawosławnej dostąpić można 7 sakramentów: chrztu, bierzmowania, Eucharystii, sakramentu pokuty i pojednania, ostatniego namaszczenia, małżeństwa i sakramentu święceń.
9. W prawosławiu celibat obowiązuje jedynie biskupów: diakoni i kapłani mogą być mężczyznami żonatymi pod warunkiem, że sakrament małżeństwa miał miejsce przed święceniami.
10. Świątynia prawosławna nazywana jest cerkwią.
11. Tereny Polski zamieszkuje około 600 tysięcy wyznawców prawosławia. Największe ich skupiska położone są we wschodniej części kraju w okolicach Białegostoku, Lublina, Chełma i w okolicach Bieszczad.
12. Nabożeństwo ślubne w kościele prawosławnym może trwać nawet dwie godziny. Do ciekawych tradycji kościoła należy trzykrotna wymiana obrączek pomiędzy małżonkami, koronowanie (trzymanie koron nad głowami małżonków przez światków, co ma symbolizować przynależność do królestwa bożego), błogosławienie ikony, którą młodzi ludzie dostają od swoich rodziców „na nową drogę życia” oraz obwiązanie białym materiałem dłoni nowożeńców.
13. Jedną z najbardziej charakterystycznych części religii prawosławnej jest kultura tworzenia ikon. Ikony to nie tylko wspaniałe dzieła sztuki – wierni uznają, że są to dzieła podyktowane boską wolą. Twórcy muszą być m.in. osobami wierzącymi i wyznającymi religię prawosławną, a przed całym procesem twórczym powinni dostąpić spowiedzi i Eucharystii.
14. We wnętrzach cerkwi prawosławnych często podziwiać można wspaniałe ikonostasty, czyli ogromne zbiory ikon, które przedstawiają postaci świętych.
15. Do najważniejszych świętych kościoła prawosławnego należą apostołowie i ewangeliści (w tym Jezus Chrystus), męczennicy, biskupi, pustelnicy, mnisi i misjonarze.
16. Przez południowo-wschodnią część Polski biegnie bieszczadzki Szlak Cerkwi Drewnianych. Za najpiękniejsze prawosławne świątynie uchodzą: Cerkiew św. Mikołaja w Chmielu, Cerkiew w Hoszowczyku, Cerkiew w Czarnej, Cerkiew Narodzenia Bogurodzicy w Krościenku i Cerkiew w Moczarach.
17. Święta Bożego Narodzenia w kalendarzu prawosławnym przypadają niespełna 2 tygodnie po katolickim Bożym Narodzeniu. Do bożonarodzeniowych tradycji prawosławia należy organizowanie uroczystej kolacji wigilijnej, a na świątecznym stole nie może zabraknąć słodkiej kutii, 12 potraw i symbolicznego zboża, które umieszczane jest w kubku pomiędzy palącymi się świecami.
18. Wiele prawosławnych tradycji wielkanocnych przypomina te, które znamy w kultury katolickiej. Wyznawcy prawosławia również święcą pokarmy, malują jajka, biesiadują i świętują w gronie najbliższych, a także obchodzą święta w pobliskich świątyniach.
19. Ciekawą tradycją prawosławną w okresie Wielkanocy jest przynoszenie na groby zmarłych jedzenia, które ma symbolizować jedność, więzy rodzinne i dobrobyt.
20. Aby poznać lepiej kulturę i religię prawosławną warto wybrać się do jednego z wielu muzeów na terenie Polski, które poświęcone zostały tej tematyce. Wystawy i ekspozycje znajdują się m.in. w Muzeum CKP im. Świętych Cyryla i Metodego w Warszawie oraz w Muzeum Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej w Jabłecznej.