100 Interesujących Ciekawostek Historycznych

Historia to nie tylko dziedzina naukowa, ale również dziedzina, która fascynuje wielu amatorów. Co warto o niej wiedzieć? Poniżej znajduje się sto ciekawostek historycznych dotyczących różnych epok i historycznych postaci.

1. Okres przedpiśmienny starożytności obejmuje kilka tysięcy lat, czyli znacznie dłużej niż wszystkie epoki po dzień dzisiejszy.

2. Mezopotamia to termin określający w greckim języku międzyrzecze. Obszar ten znajdował się pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat.

3. Kartagina była północnoafrykańskim miastem fenickim. W starożytnym świecie Kartagińczycy byli pierwszym poważnym przeciwnikiem Rzymian.

4. Wyrocznia delficka znajdowała się w Delfach. Była tam rozpadlina, z której ulatniały się wulkaniczne wyziewy. Siadała nad nią kapłanka Pytia, która wskutek lekkiego zatrucia zaczynała bełkotać, a jej słowa uważano za przepowiednie.

5. Literatura starożytna przetrwała do naszych czasów w niewielkim ułamku, a mimo to wywarła ogromny wpływ na całą kulturę europejską i nie tylko.

6. Pierwsze uniwersytety powstały w okresie średniowiecza na terenie Włoch i Polski. Wśród warstw wykształconych królowała wówczas łacina, ale pod koniec epoki zaczęto używać języków narodowych.

7. W XVI wieku angielski król, Henryk XVIII chciał rzucić żonę dla damy dworu, Anny Boleyn. Kiedy papież wyraził sprzeciw, król postanowił stworzył własny kościół niezależny od papiestwa. Tak właśnie powstał anglikanizm.

8. W renesansie we Włoszech zaczęli działać tak zwani mecenasi sztuki. Ich protekcja i wsparcie finansowe poszerzyły swobodę twórców, którzy w końcu mogli tworzyć dzieła niezwiązane z Kościołem.

9. Barok trwał tylko dwieście lat i do dzisiaj uznaje się go za jedną z najbardziej kontrowersyjnych epok. W sztuce dominowała wówczas tematyka śmierci, a w postawach ludzi skrajności od dewocji po libertynizm.

10. Pozytywizm to epoka, w której doszło do rewolucji przemysłowej. Na całym świecie biura patentowe nie nadążały z rejestracją kolejnych wynalazków. Znakami czasu stały się wówczas para i elektryczność.

11. Za panowania pierwszego z Piastów, księcia Mieszka I, doszło w 966 do chrztu Polski. Jednak dopiero jego syn i pierwszy koronowany król Polski, Bolesław Chrobry, zajął się na dobre chrystianizacją kraju.

12. Po śmierci Kazimierza Wielkiego władzę w kraju przejął Ludwik Węgierski. Jego córka, Jadwiga Andegaweńska, wyszła później za Władysława Jagięłłę. W ten sposób rozpoczęła się w Polsce epoka Jagiellonów.

13. Ostatnim przedstawicielem dynastii Jagiellonów był Zygmunt August, który zmarł bezpotomnie w 1572 roku. Od tego momentu w kraju rządzili królowie elekcyjni, a pierwszym z nich był Henryk Walezy.

14. W 1569 roku podpisano Unię Lubelską. Na jej mocy szlachta ziem litewskich została zrównana ze szlachtą polską i powstało jedno z największych państw w całej Europie, czyli Rzeczpospolita Obojga Narodów. Państwo to przetrwało aż do rozbiorów Polski.

15. W 1772 roku Austria, Prusy i Rosja podpisały w Petersburgu traktat rozbiorowy, dzieląc między siebie część terytoriów Polski.

16. 3 maja 1791 roku uchwalono konstytucję Polski, która była pierwszą w Europie i drugą na świecie po Stanach Zjednoczonych. Jej tekst opracowali Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj oraz król Stanisław August Poniatowski. Doprowadziła ona jednak do konfederacji w Targowicy, a finalnie do drugiego rozbioru Polski w 1793 roku.

17. W 1794 roku Tadeusz Kościuszko ogłosił powstanie, nazwane później kościuszkowskim. Mimo że bitwa pod Racławicami została przez Polaków wygrana, całe powstanie zakończyło się klęską i trzecim rozbiorem Polski. W 1795 roku Polska została usunięta z mapy Europy, a Polacy znaleźli się pod trzema zaborami.

18. W 1807 roku na mocy pokoju tylżyckiego powstało Księstwo Warszawskie. Napoleon Bonaparte dał Polakom nadzieję na odzyskanie częściowo niepodległości, ale jego porażki doprowadziły do tego, że w 1815 roku stworzono Wielkie Księstwo Poznańskie, Rzeczpospolitą Krakowską oraz Królestwo Polskie, które było połączone unią personalną
z Rosją.

19. W XIX wieku doszło do dwóch słynnych powstań narodowowyzwoleńczych na terenie byłej Polski. W 1830 wybuchło powstanie listopadowe, a w 1863 roku powstanie styczniowe. Oba zostały stłumione.

20. W XIX wieku w Polsce było mniej szkół niż w średniowieczu, a ponad połowa Polaków była analfabetami. Było to celowe działanie zaborców, którzy chcieli zlikwidować kulturę polską.

21. W latach 1917 do 1920 w Europie doszło do dwudziestu siedmiu przypadków przejęcia władzy w różnych państwach przy użyciu siły.

22. 28 czerwca 1914 w Sarajewie doszło do zamachu na życie arcyksięcia Franciszka Ferdynanda oraz jego żony Zofii von Chotek. Zamachowcem okazał się członek bośniackiej organizacji niepodległościowej.

23. Pierwsza wojna światowa wybuchła równo miesiąc po zamachu w Sarajewie, czyli 28 lipca 1914 roku.

24. Doświadczenia okopowe pierwszej wojny światowej zbrutalizowały społeczeństwa. Dlatego też podczas kolejnego globalnego konfliktu zginęło znacznie więcej cywilów niż żołnierzy.

25. Podczas pierwszej wojny światowej po raz pierwszy w historii użyto do walk gazu bojowego. Nazwano go iperytem od miejscowości Ypres, gdzie użyto go za pierwszym razem.

26. W latach 1919, 1920 oraz 1921 doszło na Śląsku do trzech powstań, których celem było przyłączenie Śląska do Polski. Pierwsze z nich było przegrane, drugie pozwoliło na wyparcie Sipo z obszaru plebiscytowego, a wskutek trzeciego Śląsk zyskał ponad połowę hutnictwa i kopalń.

27. Pierwszym prezydentem Polski był Gabriel Narutowicz. Został nim w 1922 roku, ale w grudniu tego samego roku został zamordowany przez Eligiusza Niewiadomskiego, czyli prawicowca, który uważał, że prezydenta wybrały mniejszości narodowe.

28. Józef Piłsudski był po pierwszej wojnie światowej naczelnikiem państwa, pierwszym marszałkiem oraz dwukrotnym premierem. Wywarł decydujący wpływ na politykę dwudziestolecia międzywojennego.

29. Samodzierżawie to termin określający rządy carów rosyjskich. Pierwotnie terminu tego używano do określenia oswobodzenia Rusi spod panowania tatarskiego, ale później mówiono tak już głównie o panowaniu Romanowów.

30. W 1916 roku spiskowcy zamordowali w Rosji Rasputina, który manipulował rosyjską rodziną carską. W kolejnym roku bolszewicy przeprowadzili rewolucję bolszewicką i przejęli władzę w kraju.

31. Feliks Dzierżyński był polskim i radzieckim symbolem terroru w rewolucyjnej oraz porewolucyjnej Rosji. Kiedy zmarł w 1926 roku, trumnę z jego zwłokami nieśli Lew Trocki i Józef Stalin.

32. Po śmierci Włodzimierza Lenina w 1924 roku Lew Trocki i Józef Stalin rywalizowali o władzę w kraju. Trocki musiał uciekać z kraju. Został zamordowany w Meksyku na polecenie Stalina. Morderstwa dokonał „student”, który rzekomo przyszedł do Trockiego omówić artykuł.

33. Po rewolucji w Rosji w 1905 roku Lenin opuścił kraj na dwanaście lat. O rewolucji lutowej dowiedział się w marcu, a do kraju wrócił w kwietniu witany gorąco przez zwolenników.

34. Po rewolucji październikowej caryca i car wraz z dziećmi byli przetrzymywani w Jekaterynburgu, gdzie na polecenie Lenina ich rozstrzelano.

35. Narodowa Demokracja była polskim ruchem politycznym, którego założycielem i ideologiem był Roman Dmowski. Był on antysemitą i zagorzałym przeciwnikiem wizji wielowyznaniowej i wielonarodowościowej Polski, jaką proponował Józef Piłsudski.

36. W 1919 roku podpisano Traktat Wersalski, na mocy którego Niemcy miały został zdemilitaryzowane i płacić kary poszkodowanym w pierwszej wojnie państwom. To właśnie wtedy uznano również niepodległość Czechosłowacji i Polski.

37. Niemcy bardzo szybko zaczęli działać wbrew postanowieniom Traktatu Wersalskiego. W 1922 roku podpisali traktat w Rapallo, na mocy którego mogli przechodzić szkolenia wojskowe w Niemczech. W 1925 minister spraw zagranicznych Niemiec podpisał traktaty lokarneńskie zakładające nienaruszalność zachodnich granic.

38. W 1933 roku kanclerzem Niemiec został Adolf Hitler, weteran pierwszej wojny światowej i przywódca partii NSDAP, która dziesięć lat wcześniej próbowała przejął władzę w Niemczech, dokonując nieudanego puczu w Monachium.

39. W 1932 roku Polska podpisała pakt o nieagresji ze Związkiem Radzieckim, a dwa lata później z Trzecią Rzeszą.

40. Noc Długich Noży miała miejsce w czerwcu 1934 roku. Nazywa się tak akcję schwytania i wymordowania przeciwników Hitlera. Od tego momentu Hitler nie miał w Niemczech przeciwników i wprowadził partyjną dyktaturę.

41. W 1935 roku w Niemczech podpisano ustawy norymberskie, które zabraniały stosunków seksualnych między Żydami i osobami pochodzenia niemieckiego.

42. 7 listopada 1938 roku polski Żyd, Herszt Grynszpan, zamordował niemieckiego dyplomatę w ambasadzie niemieckiej w Paryżu. Dla Niemców był to pretekst do zorganizowania tak zwanej Nocy Kryształowej, czyli serii pogromów na terenie całego kraju.

43. Na początku 1939 roku Hitler wezwał do Berlina Emila Hachę, czyli czeskiego prezydenta i poinformował go, że za kilka godzin Wehrmacht wejdzie do Czech, a jeśli spotka się z oporem, Praga zostanie zrównana z ziemią. W rezultacie Czesi poddali się bez jednego wystrzału.

44. W latach 1936 do 1939 trwała hiszpańska wojna domowa między rządem Republiki Hiszpańskiej a generałem Franco, który miał wsparcie Hitlera i Mussoliniego. Była ona dla zachodnich mocarstw szansą na testowanie nowej broni. Wygrał Franco, a Hiszpania stała się państwem faszystowskim.

45. 23 sierpnia 1938 ministrowie spraw zagranicznych Niemiec i ZSRR podpisali pakt Ribbentrop-Mołotow, czyli pakt o nieagresji, który zawierał klauzulę dotyczącą podziału Polski.

46. 1 września 1939 roku Polska została zaatakowana przez Niemców, którzy w ten sposób rozpoczęli drugą wojnę światową. 17 września ataku na Polskę dokonali również Sowieci.

47. Po ataku Rosji na Polskę polscy dygnitarze uciekli do Rumunii, gdzie zostali internowani. Doszło wówczas do kontrowersyjnej ucieczki Edwarda Śmigłego-Rydza, który pozostawił wojsko polskie bez rozkazów.

48. Wojna Zimowa to konflikt między Rosją i Finlandią, który rozpoczął się w listopadzie 1939 roku. Rosjanie nie byli przygotowani na fińskie warunki. Żołnierze dostali podręczniki do nauki walki na nartach, ale nie dostali nart.

49. Tuż przed inwazją na Norwegię, Niemcy zaprosili członków rządu norweskiego do ambasady w Oslo i pokazali im filmy z kampanii w Polsce. Miało ich to wystraszyć. Dania i Norwegia zostały zaatakowane 9 kwietnia 1940 roku, a Dania poddała się tego samego dnia.

50. Przed drugą wojną światową w Warszawie żyła druga największa diaspora żydowska na świecie po Nowym Jorku. Holokaust doprowadził do śmierci około 6 milionów Żydów z całej Europy.

51. Największą katastrofą morską w dziejach Wielkiej Brytanii wcale nie było zatonięcie Titanica, tylko Lancastrii. Statek ewakuujący ludzi zatonął u wybrzeży Francji w 1940 roku, po ataku niemieckiego samolotu. Zginęło dwa lub cztery razy więcej ludzi niż podczas katastrofy Titanica.

52. Operacja Antropoid to kryptonim zamachu na Reinharda Heydricha, do którego doszło w 1942 w Pradze. Jeden z najbliższych współpracowników Hitlera zginął, ale przed śmiercią nie uchronili się również wydani przez kolegę zamachowcy.

53. 19 kwietnia 1943 roku w getcie warszawskim rozpoczęło się powstanie. Żydzi nie mieli szans, ale zburzyli stereotyp Żydów idących posłusznie na śmierć.

54. 4 lipca 1943 roku Władysław Sikorski zginął w katastrofie lotniczej na Gibraltarze. Kilka miesięcy wcześniej poprosił o śledztwo Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w sprawie zbrodni katyńskiej, dlatego wiele osób twierdzi, że został celowo zabity przez Sowietów lub Anglików.

55. W 1940 roku Franklin Delano Roosevelt został ponownie prezydentem dzięki obietnicy, że Stany Zjednoczone nie przystąpią do wojny. Nie mieli jednak wyboru, kiedy 7 grudnia 1941 roku Japończycy zaatakowali Pearl Harbor.

56. Bomby porcelanowe zostały opracowane przez japońskich mikrobiologów. W środku znajdowały się ryż, pszenica oraz pchły zarażone dżumą. Były wrzucane na wioski niemal bezgłośnie, a w krótkim czasie ludzie umierali na śmiertelną chorobę.

57. 6 sierpnia oraz 9 sierpnia 1945 roku na Hiroszimę i Nagaski w Japonii spadły amerykański bomby atomowe, doprowadzając do śmierci setek tysięcy cywilów.

58. Po drugiej wojnie światowej powołano Międzynarodowy Trybunał Wojskowy, który miał pracować w Norymberdze. Ogłoszono cztery powody oskarżenia złapanych nazistów, a mianowicie spisek, agresję wojenną, zbrodnie wojenne oraz zbrodnie przeciwko ludzkości.

59. Podczas procesów norymberskich Martin Bormann był zaocznie skazany na śmierć. Dopiero w latach siedemdziesiątych podczas prac budowlanych znaleziono jego szkielet. Badania dowiodły, że otruł się pod koniec drugiej wojny światowej.

60. Wielu zbrodniarzy wojennych uciekło pod koniec drugiej wojny światowej do Ameryki Południowej, ponieważ jej państwa nie miały podpisanych umów ekstradycyjnych.

61. W latach sześćdziesiątych w Jerozolimie odbył się pokazowy proces Adolfa Eichmanna, czyli projektanta Holokaustu, który uciekł po wojnie do Argentyny. Został wytropiony przez izraelskie służby specjalne i porwany do Izraela.

62. Mur Berliński istniał od 1961 do 1989 roku i miał 156 kilometrów długości.

63. W październiku 1962 roku świat stanął na skraju wojny nuklearnej, kiedy to Fidel Castro namawiał Chruszczowa do montażu rakiet na Kubie i użycia ich przeciwko USA. Epizod ten nazywa się dziś kryzysem kubańskim.

64. W 1963 roku prezydent Stanów Zjednoczonych, John Fitzgerald Kennedy, został zastrzelony w Dallas na oczach tłumów.

65. Protokoły Mędrców Syjonu to stworzona na zamówienie Ochrany carska fałszywka, która opisywała plany przejęcia władzy nad światem przez Żydów. Miała ona spory wpływ na rozwój antysemityzmu.

66. Oneg Szabat to podziemna organizacja działająca w getcie warszawskim i dokumentująca losy Żydów podczas drugiej wojny światowej. Założył ją Emanuel Ringelblum, który wraz z rodziną został rozstrzelany w ruinach getta. Wszelkie zgromadzone dokumenty schowano pod ziemią w bańkach po mleku, a dziś stanowią nieocenione źródło wiedzy o Szoah.

67. W 1948 roku Izrael proklamował niepodległość, a już na drugi dzień został zaatakowany przez arabskie kraje ościenne. Państwo to walczy do dnia dzisiejszego.

68. Praska Wiosna to okres liberalizacji w Czechosłowacji w 1968 roku. Po kilku miesiącach doprowadziła ona do wkroczenia wojsk na teren kraju.

69. Joanna d’Arc podczas wojny stuletniej w dwa lata odrobiła straty prawie stu lat. Miała siedemnaście lat i stała się wielką bohaterką.

70. Krzysztof Kolumb ze swoich wypraw do Ameryki Północnej zabrał ze sobą szopy pracze, ponieważ ich mięso stanowiło pożywienie dla załogi.

71. Maria Antonina słynęła z wystawnego stylu życia i nonszalancji. Kiedy zgłoszono jej, ze Francuzi nie mają chleba, odparła, że w takim razie mają jeść ciastka.

72. W 1789 roku zdobycie Bastylii zapoczątkowało Wielką Rewolucję Francuską, podczas której zgilotynowano nie tylko parę królewską, ale również dziesiątki tysięcy innych ludzi.

73. Po Wielkiej Rewolucji Francuskiej władzę we Francji przejął Napoleon Bonaparte, który przez wiele lat odnosił bezprecedensowe sukcesy militarne.

74. Polacy słyną z niesamowitych wynalazków, wśród których znajduje się nie tylko lampa naftowa Ignacego Łukaszewicza, ale również kamizelka kuloodporna, walkie-talkie, ręczna kamera filmowa czy też wykrywacz min.

75. Piwnica Świdnicka na wrocławskim rynku została otwarta w drugiej połowie XIII wieku i jest najstarszą restauracją działającą w Europie.

76. W 1980 roku Mark Chapman zastrzelił w Nowym Jorku Johna Lennona, czyli jednego z członków fenomenalnego zespołu The Beatles.

77. Adolf Hitler nie był Niemcem tylko Austriakiem, a z kolei Józef Stalin nie był Rosjaninem. Pochodził z Gruzji i do końca życia mówił z wyraźnym akcentem gruzińskim.

78. Podczas słynnej konferencji w Jałcie przywódcy USA, Rosji i Anglii zabrali ze sobą setki współpracowników, co poskutkowało tym, że w wynajętych apartamentach codziennie ustawiały się długie kolejki do toalety.

79. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski Władysław Sikorski rozmawiał osobiście z Józefem Stalinem, który zasugerował mu, że polscy oficerowie mogli uciec do Mandżurii. Oczywiście, wiedział już wtedy, że zostali oni zabici w Katyniu.

80. Tytuł Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata może otrzymać każdy, kto w trakcie drugiej wojny światowej ratował Żydów. Jest on przyznawany przez Instytut Yad Vashem.

81. Podczas drugiej wojny światowej Polska była jedynym krajem w okupowanej Europie, w którym za pomoc Żydom karano śmiercią i to często wraz z członkami rodziny.

82. Wolna Francja była francuskim ruchem politycznym zrzeszonym wokół Charlesa de Gaulle’a,, który postanowił walczyć z Niemcami podczas drugiej wojny światowej, mimo że rząd francuski poddał się i kolaborował z Niemcami.

83. W renesansie wytwarzano rękawiczki z bisiora, czyli substancji, za pomocą której małże przyklejały się do dna oceanów. Były one tak cienkie, że parę można było zmieścić w łupinie orzecha włoskiego.

84. Katastrofa Titanica miała miejsce w kwietniu 1912 roku, a na pokładzie statku znajdowali się między innymi najbogatsi ludzie ówczesnego świata.

85. Kiedy Titanic uderzył w górę lodową, na jego pokładzie znalazło się w momencie mnóstwo lodu. Bogacze nie zdawali sobie sprawy z powagi sytuacji, dlatego lód dorzucali do swoich drinków.

86. David Cameron, reżyser filmu „Titanic”, brał udział w wyprawach do wraku Titanica. Obliczono, że spędził na jego pokładzie więcej czasu niż pasażerowie jedynego rejsu.

87. Oblężenie Leningradu trwało od 1941 do 1944 roku, a dokładnie 900 dni. W tym czasie ludzie stopniowo umierali z głodu, a pod koniec dochodziło nawet do aktów kanibalizmu.

88. W 1300 roku w Chinach wynaleziono papier toaletowy, ale na luksus ten długo mógł pozwolić sobie tylko cesarz.

89. Już cywilizacja prekolumbijskie uprawiały dyscyplinę sportową podobną do piłki nożnej. Budowano wówczas nawet trybuny.

90. W 79 roku doszło do wybuchu Wezuwiusza, wskutek czego zniszczone zostały pobliskie miasta, a wśród nich Herkulanum i Pompeje.

91. Cesarz Hadrian uwielbiał przesiadywać w rzymskim Panteonie i przez otwór w syficie podziwiać gwiazdy.

92. Człowiek pojawił się na Ziemi około 2,5 miliona lat temu i jest najbliżej spokrewniony z małpami.

93. Jeden z najsłynniejszych obrazów w historii, czyli „Dama z łasiczką” Leonarda da Vinci, przedstawia kochankę Ludovica Sforzy z gronostajem. Właśnie to zwierzę znajdowało się w herbie Sforzy, dlatego cały obraz ma wymiar symboliczny.

94. Leonardo da Vinci był znakomitym projektantem i wynalazcą. W jego zapiskach znaleziono projekty samolotów i czołgów, co świadczy o tym, że wyprzedzał on swoje czasy.

95. Wojny w Indochinach sprawiły, że Laos do dnia dzisiejszego jest najbardziej zaminowanym krajem na świecie.

96. Na początku XX wieku jazda na rowerze nie była mile widziana, jeśli zajmowała się nią kobieta. Zalecano, aby kobiety jeździły w długich spódnicach albo wcale.

97. W dwudziestoleciu międzywojennym popularnym daniem w Polsce była zupa z żółwia. Później mięso żółwie zastąpiono móżdżkiem cielęcym, który bardzo je przypomina.

98. Julian Tuwim przeszedł do historii jako jeden z najlepszych poetów polskich. Na co dzień był nieśmiały i cierpiał na agorafobię ze względu na znamię znajdujące się na jego policzku.

99. Josef Mengele, czyli okrutny lekarz z Auschwitz, uciekł do Brazylii, gdzie po latach zmarł na zawał serca.

100. Józef Piłsudski przez całe życie pielęgnował długie wąsy, aby zasłonić brak dwóch przednich zębów, które zostały mu wybite przez rosyjskich oficerów.