10 zaskakujących ciekawostek historycznych o Polsce

Położenie geopolityczne Polski, słowiańska natura i ułańska fantazja Polaków sprawiają, że nasz kraj ma wyjątkowo ciekawą historię oraz dziedzictwo kulturowe, którego ślady odnajdujemy na każdym kroku nawet we współczesnym świecie.

1. Jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym pod pomnikiem Adama Mickiewicza w Krakowie raz w tygodniu odbywały się targi służących. Ustawiały się tam panny, które szukały pracy, natomiast panie przechadzały się między nimi, szukając służby do domu. Idealna kandydatka była dobrze zbudowana, co świadczyło o tym, że da radę ciężko pracować, ale nie mogła być zbyt atrakcyjna, żeby nie spodobać się panu domu.

2. Podczas drugiej wojny światowej Polska nigdy nie poddała się Niemcom i zbudowała największy ruch oporu oraz państwo podziemne w całej Europie. „Tajne państwo”, wspomnienia kuriera z Polski, Jana Karskiego, opisuje bardzo dokładnie podział na komórki i działanie podziemne narodu, któremu udało się zachować własną tożsamość, mimo tragedii.

3. Kiedy w epoce pozytywizmu na ulicach pojawiły się pierwsze elektryczne latarnie, ich zapalenie stało się wielkim, oficjalnym wydarzeniem. Bolesław Prus pisał w kronikach, że ludzie nie byli w stanie uwierzyć w elektryczność, więc przypuszczali, że w kablach tak naprawdę płynie nafta, która płonie.

4. Podczas drugiej wojny światowej naziści zrabowali tysiące dzieł sztuki z Polski. Jednym z zaginionych obrazów była „Żydówka z pomarańczami” Aleksandra Gierymskiego, uznawana za jeden z wybitniejszych obrazów polskiego realizmu. W 2011 roku obraz pojawił się na aukcji w Niemczech i dzięki wytężonej pracy prokuratury oraz dyplomatów, wrócił do Polski. Dziś można podziwiać go w Muzeum Narodowym w Warszawie. Gierymski stworzył również autorską replikę, która znajduje się w Muzeum Śląskim w Katowicach.

5. W Polsce syfilis był nazywany chorobą francuską albo francą, ponieważ twierdzono, że do kraju sprowadził go pierwszy król elekcyjny, Henryk Walezy z Francji.

6. Pierwszym prezydentem Polski był Gabriel Narutowicz, który został zamordowany przez fanatycznego nacjonalistę w 1922 roku. Eligiusz Niewiadomski był malarzem, wykładowcą i krytykiem sztuki, który nie popierał polityki Piłsudskiego i planował zamach na niego, ale zmienił zdanie, kiedy przeczytał w gazecie, że Piłsudski nie będzie ubiegał się o fotel prezydenta.

7. Edward Rydz- Śmigły był w momencie wybuchu drugiej wojny światowej Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych. Kiedy 17 września 1939 roku Polska została zaatakowana przez ZSRR, wraz z rządem i prezydentem udał się do Rumunii. Jego ucieczka z kraju była bardzo kontrowersyjna, ponieważ zostawił wojsko bez szczegółowych rozkazów i już zawsze obwiniano go o porażkę kampanii wrześniowej. Chciał oczyścić swoje imię walcząc, ale zmarł niedługo po powrocie do kraju w 1941 roku.

8. Wiosną 1940 roku Ławrientij Beria, szef NKWD, wydał rozkaz rozstrzelania w Katyniu ponad dwudziestu tysięcy Polaków, w tym oficerów, księży i inteligencji. Po latach odkryto, że w masowych grobach była jedna kobieta. Okazało się, że to Janina Lewandowska, polska pilot szybowcowy.

9. Jedną z największych zagadek dwudziestego wieku pozostaje do dziś śmierć Władysława Sikorskiego. Generał zginął w lipcu 1943 roku na Gibraltarze, kiedy jego samolot runął do wody. Kilka miesięcy wcześniej minister propagandy Trzeciej Rzeszy ogłosił światu nowinę o odnalezieniu masowych grobów w Katyniu, a Sikorski zażądał śledztwa Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, czym naraził się Stalinowi. Przywódca ZSRR nie mógł dopuścić, żeby prawda o Katyniu wyszła na jaw, dlatego natychmiast zerwał stosunki dyplomatyczne z Polską i oskarżył Sikorskiego o współpracę z Niemcami. Wielu historyków przypuszcza, że katastrofa samolotu generała nie była wypadkiem losowym.

10. Józef Piłsudski, naczelnik państwa, dwukrotny premier Polski i przywódca sanacji oraz Roman Dmowski, główny ideolog i założyciel Narodowej Demokracji, byli największymi wrogami politycznymi w dwudziestoleciu międzywojennym. Różniły ich nie tylko kwestie polityczne, ale również miłość do jednej kobiety.