20 fascynujących ciekawostek o Amazoni

Amazonia to ogromny, zielony obszar Ameryki Południowej, który czasem nazywany jest „płucami Ziemi”. Nie bez powodu – to właśnie w tym regionie położone są tropikalne lasy deszczowe, które produkują ogromne ilości niezbędnego do życia tlenu. Dzikie, wciąż jeszcze nieodkryte tereny przyciągają turystów, podróżników, naukowców i poszukiwaczy przygód z całego świata.

1. Amazonia zajmuje powierzchnię 7 milionów kilometrów kwadratowych i swoim zasięgiem obejmuje tereny aż 9 południowoamerykańskich państw: Ekwadoru, Brazylii, Boliwii, Gujany, Kolumbii, Gujany Francuskiej, Surinamu, Wenezueli i Peru.

2. Przez Amazonię przepływa największa rzeka świata – Amazonka.

3. Większość obszaru Amazonii zajmują gęste, dzikie lasy tropikalne. Charakteryzują się one bardzo dużą wilgotnością i uznawane są za najbardziej bioróżnorodny system lasów na świecie. Tropikalny las w Amazonii ma powierzchnię około 5,5 miliona kilometrów kwadratowych – jest to ponad 50% wszystkich lasów deszczowych na świecie.

4. Co ciekawe, nazwa Amazonii (i samej rzeki Amazonki) nawiązuje do antycznych legend o walecznych kobietach – Amazonkach. W trakcie najazdów Hiszpanów na plemiona południowoamerykańskie zauważono, że w niektórych kulturach do walki stają również kobiety, a tym samym tereny te nazwano „Amazonią”.

5. Na terenie niemal całej Amazonii przez cały rok panują bardzo wysokie temperatury (od 24 do 27 stopni Celsjusza), a powietrze tutaj jest wyjątkowo wilgotne.

6. Amazonię w dalszym ciągu zamieszkuje kilka małych plemion, które do tej pory nie miały styczności z nowoczesną cywilizacją.

7. Na obszarze „zielonych płuc świata” od dłuższego czasu rozwija się górnictwo. Wydobywa się tutaj rudy manganu, żelaza, glinu i cyny.

8. W gęstych, amazońskich dżunglach niejednokrotnie odkrywano zabytkowe miasta. Jednym z najważniejszych odkryć było odsłonięcie największego systemu korytarzy, budynków i dróg w Boliwii. Szacuje się, że miasto mogło powstać od 1000 do nawet 1500 lat temu.

9. Tropikalne lasy amazońskie produkują około 6% tlenu, który występuje w atmosferze całej kuli ziemskiej.

10. Jak wiele innych miejsc, także dżungla amazońska jest degradowana przez działalność człowieka. Od 2019 roku na tym terenie dochodzi do znacznie zwiększonej liczby pożarów, które wybuchają podczas wycinki lasów i przygotowywania gruntów pod kolejne inwestycje.

11. W Amazonce występuje około 2,5 tysiąca gatunków ryb. Spotkać tu można również delfiny rzeczne, manaty, kajmany i ogromne anakondy.

12. Deszczowe, tropikalne lasy amazońskie są domem dla ponad 2 milionów gatunków owadów, 1,3 tysiąca ptaków i setek gatunków ssaków. Żyje tu również wiele zwierząt endemicznych, czyli gatunków, które nie występują nigdzie indziej na świecie.

13. Obszar całej Amazonii zamieszkuje około 30 milionów ludzi. To o kilka milionów mniej osób niż mieszka w Polsce – dla porównania Rzeczpospolita ma powierzchnię ponad 21 razy mniejszą od powierzchni Amazonii.

14. Aż 10% wszystkich znanych nauce gatunków zwierząt i roślin spotkać można w amazońskiej puszczy.

15. Od roku 1960 do czasów obecnych zniszczono prawie 20% amazońskich lasów.

16. Ciekawostką jest, że do dziś oficjalnie nie potwierdzono miejsca, w którym znajduje się źródło Amazonki. Badacze jednak spekulują, że najprawdopodobniej rzeka wypływa z rejonu peruwiańskich Andów.

17. Amazonka to nie jedyna ogromna rzeka, która przepływa przez Amazonię. W 2011 roku odkryto podziemną rzekę, która przepływa bezpośrednio pod Amazonką, jednak może być nawet kilka razy szersza od niej.

18. Pierwszą osobą, która przepłynęła Amazonkę od okolic domniemanych źródeł w Andach, aż do ujścia do Oceanu Atlantyckiego, był hiszpański konkwistador, podróżnik i odkrywca Francisco de Orellana. Trudny, długi rejs miał miejsce w XVI wieku. Francisco de Orellana był również twórcą nazwy Amazonii, którą rozsławił wśród innych badaczy.

19. W Amazonii znajduje się największa wyspa rzeczna świecie. Marajo – bo tak nazywa się ogromna wyspa – leży na Amazonce i ma powierzchnię prawie 50 tysięcy kilometrów kwadratowych. To mniej więcej tyle, ile wynosi powierzchnia Dominikany lub Słowacji.

20. Wybierając produkty sojowe warto pamiętać, że duża część soi uprawiana jest w Brazylii. W tym celu wycinane są ogromne połacie lasów deszczowych, a tereny te następnie wykorzystuje się do produkcji soi.