Ciekawostki

17 Interesujących Ciekawostek na Temat Chrztu Polski

chrześcijaństwo
Autor: Jan Matejko / Zaprowadzenie chrześcijaństwa R.P.965, z cyklu „Dzieje Cywilizacji w Polsce” / źródło: National Museum Warsaw / Wikipedia

Jednym z kluczowych wydarzeń w dziejach Polski jest chrzest, na który zdecydował się Mieszko I. Wydarzenie to ma wiele tez oraz zdania historyków na ten temat są podzielone.

1. Oficjalnie w historiografii kościelnej i państwowej rok 966 podaje się za datę chrztu Mieszka, to jednak nie jest to data pewna.

2. Chrzest odbył się prawdopodobnie w Wielką Sobotę, która wypadała 14 kwietnia, czyli zgodnie z ówczesnym zwyczajem w nocy oczekiwania na Zmartwychwstanie Pańskie.

3. Znaleziska archeologiczne sugerują, że chrzest mógł nastąpić na wyspie Ostrów Lednicki, koło grodu gnieźnieńskiego, głównej siedziby rodu Piastów. Znaleziono tam basen chrzcielny, w którym swobodnie mógł zmieścić się dorosły człowiek. Przypuszcza się, że razem z księciem ochrzczony został jego dwór. Istnieją również tezy, że chrzest mógł się odbyć w Pradze lub w Poznaniu oraz według Jerzego Dowiata była to Ratyzbona. Jednak wiele badaczy odrzuca te tezy, ponieważ nie są one poparte żadnymi dowodami, a jedynie domniemaniami.

4. Według źródeł do przyjęcia chrztu przez Mieszka I nakłoniła go jego żona Dobrawa Przemyślidka.

5. Istnieje również teza, że Mieszko I miał zdecydować się na przyjęcie chrztu z rąk czeskich, aby zapobiec ekspansji niemieckiej.

6. Według wielu historyków Mieszko przyjął chrzest, ponieważ chciał wprowadzić jednolitą religie jako czynnik państwowotwórczy oraz, że jego zamiarem było wejście w równorzędne stosunki z władcami chrześcijańskimi Europy.

7. Z wielu źródeł wynika, że chrzest był wynikiem sojuszu zawartego przez Mieszka z chrześcijańskim dworem czeskim.

8. Istnieje wiele hipotez co do imienia chrzestnego Mieszka. Według Jana Długosza brzmiało ono Mieczysław. Jednak odrzucano te hipotezę jako bezpodstawną. Najczęściej dowodzono, że imię chrzestne brzmiało Dagobert. Te hipotezę opierano na zapisie z tzw. Dagome iudex. Według Jerzego Dowiata ojcem chrzestnym był biskup Ratyzbony Michał, stąd imię chrzestne brzmiało Michał, a Mieszko to jego zniekształcona forma. Wszystkie hipotezy krytycznie odmówił Gerard Labuda, który twierdził, że książę nosił tylko jedno imię, a znaczenia imienia nie udało się nikomu wyjaśnić.

9. W wyniku chrztu księcia na obszarze państwa Polan powstał klasyczny Kościół monarszy.

10. Chrzest również zapoczątkował proces chrystianizacji, który w następnych latach czynił duże postępy i doprowadził do przyjęcia większości mieszkańców religii chrześcijańskiej. Katolicyzm jako wyznanie większości Polaków przetrwał do dnia dzisiejszego.

11. Wydarzenie to włączyło rodzące się państwo polskie w krąg polityczno – kulturowy Europy Łacińskiej. Dzięki przybyciu pierwszych misjonarzy rozpoczął się proces przejmowania zachodnich wzorców politycznych i kulturowych, czyli struktury politycznej i administracyjnej państwa, systemu prawnego, obyczajów, pisma, łaciny jako języka urzędowego. Trwało to wiele lat, ale w konsekwencji proces ten doprowadził do przystosowania Polski do modeli i wzorców zachodnich.

12. Jednym ze skutkiem wydarzenia było rozwinięcie się budownictwa i sztuki sakralnej. Rozwinęła się również gospodarka rolna, która przez kolejne wieki będzie gałęzią gospodarczą Państwa Polskiego.

13. Chrzest umocnił władzę Mieszka i pozwolił na rozwój intelektualny.

14. Według historyków celebransem, który udzielał chrztu Mieszkowi, mógł być Jordan. Przybył on w 956 roku w orszaku Dobrawy do Mieszka.

15. Nie wiadomo jak dokładnie wyglądał rytuał chrztu. Na pewno Mieszko nie był polewany jedynie po głowie, ale zanurzał się całym ciałem w wodzie – w specjalnym basenie chrzcielnym albo po prostu w rzece.

16. Nie wszystkim podobała się decyzja Mieszka I odnośnie przyjęcia wiary chrześcijańskiej. W kronikach żydowskich i arabskich można wyczytać, że kupcy żydowscy bardzo ubolewali nad wprowadzonym po chrzcie zakazem handlu niewolnikami.

17. Tak na prawdę przyjęcie przez Polskę chrztu świętego miało wpływ na późniejsze wydarzenia naszego kraju. Gdyby nie to wydarzenie nie zatrzymalibyśmy potopu szwedzkiego podczas obrony Jasnej Góry oraz nie dokonalibyśmy odsieczy Wiednia, zatrzymując najazd muzułmanów na Europę.