10 ciekawostek o chlorku sodu

Chlorek sodu (NaCl) jest nieorganicznym związkiem chemicznym. Sól kamienna, bo o niej tu mowa stanowi nieodłączny element naszego codziennego życia. Obecna jest w naszych kuchniach, dodając smaku potrawom i stanowiąc naturalny środek konserwujący.

1. Chlorek sodu występuje w postaci halitu, czyli kruchej skały osadowej przybierającej różne barwy. Najczęściej występuje w postaci bezbarwnej, jednak gdy znajdują się w nim domieszki innych związków zmienia kolor.

2. Za barwę pomarańczową soli odpowiadają wrostki hematytu, kolor niebieski związany jest z defektami sieci krystalicznej, zielony powstaje dzięki domieszce minerałów miedziowych np. atacymitu, a kolor szary jest wynikiem obecności cząsteczek ilastych.

3. Podstawowym składnikiem mineralnym wody morskiej jest sól kamienna. Stanowi ona nawet 80% rozpuszczonego materiału. W litrze wody morskiej znajduje się średnio 35-38 gramów soli.

4. Najbardziej zasolonym morzem świata jest Morze Czerwone, a najbardziej zasolonymi zbiornikami są Staw Don Juan leżący w obrębie antarktycznych Suchych Dolin, kanadyjskie jezioro Patience oraz leżące we wschodnioafrykańskim Dżibuti Jezioro Assal.

5. Historycznie wartość soli związana była z jej zdolnością do konserwacji pożywienia. Import soli wpłynął na rozwój wielu miejscowości w tym włoskiej Wenecji, która stała się potężnym ośrodkiem handlu. Ze względu na wartość soli była ona niegdyś stosowana jako środek płatniczy. W starożytnym Rzymie legioniści odbierali swój żołd w postaci soli. Także w antycznej Grecji za pomocą soli można było kupić niewolników.

6. Największe złoża soli w Polsce nie znajdują się w Wieliczce. Duże skupiska soli występują w północno-zachodniej oraz środkowej części kraju. Największą i najgłębszą kopalnią soli w naszym kraju jest „Kłodawa”, wydobywająca nie tylko sól białą ale także różową.

7. Większość ludzi spożywa nadmierne ilości soli. WHO rekomenduje dzienną dawkę 5 gram soli. Według danych GUS Polacy dziennie spożywają aż 11 g.

8. Ze względu na dużą wartość soli w krajach śródziemnomorskich powstało wokół niej wiele przesądów. Niegdyś rozsypanie soli przynosiło pecha lub było zapowiedzią rodzinnych kłótni. Sypanie soli przez lewe ramię miało natomiast przynosić szczęście i zapobiegać złym wydarzeniom.

9. Chlorek sodu jest wykorzystywany w medycynie ze względu na swoje właściwości antyseptyczne i lecznicze. Przykładowo stanowi on składnik soli fizjologicznej wykorzystywanej do oczyszczania zewnętrznych części ciała. Sól można wykorzystać do usuwania różnych zabrudzeń. Można nią wywabiać plamy, a połączona z octem świetnie nadaje się do czyszczenia piekarników, zlewów czy brodzików.

10. Właściwości złuszczające soli wykorzystywane są do produkcji kosmetyków. Można ją znaleźć w składzie różnych peelingów do twarzy i ciała. Popularne są także kąpiele z dodatkiem aromatyzowanych soli.