Ciekawostki

Andrzejki – 10 ciekawych informacji i ciekawostek

wróżby

W nocy z 29 na 30 listopada ogarnia nas szał wróżb. Andrzejki to święto patrona Szkocji, Grecji i Rosji, które nam kojarzą się głównie z laniem gorącego wosku, zabawą i niemal magicznymi rytuałami, którą mają nam odpowiedzieć na pytania o przyszłość.

Tradycja świętowania tego dnia ma bardzo długą historię. Poznajcie ciekawe informacje i ciekawostki o Andrzejkach.

1. Dzięki renesansowemu poecie, Marcinowi Bielskiemu, wiemy, że andrzejki były popularne już w szesnastym wieku. Na początku wróżby dotyczyły wyłącznie niezamężnych dziewcząt i miały charakter matrymonialny. Za to chłopcy mieli swój własny wieczór wróżb, nazywany katarzynkami.

2. Kilkaset lat temu andrzejki były traktowane wyjątkowo poważne, a wróżby były przepowiadane na osobności. Dziś sporo się zmieniło. Andrzejki stały się okazją do świetnej zabawy w towarzystwie, a wróżby stały się niezobowiązującą zabawą zarówno dziewcząt, jak i chłopców.

3. Andrzejki prawdopodobnie narodziły się w Grecji. Wskazuje na to etymologia słowa „Andrzej”, która sięga greckiego „andros”, oznaczającego mężczyznę. Stąd też stricte matrymonialny charakter obrzędów i wróżb andrzejkowych.

4. Najpopularniejszą wróżbą andrzejkową współcześnie jest lanie gorącego wosku do wody oraz odczytywanie kształtów powstałej formy. Często woskowa forma jest podświetlana z jednej strony, a kształt rozpoznaje się dopiero w cieniu na ścianie.

5. Niegdyś wierzono, że jeśli w przededniu andrzejek dziewczyna będzie się gorliwie modliła do świętego Andrzeja, to w nocy podczas snu ujrzy swojego przyszłego męża. Na wsi kobiety karmiły psy ugotowanymi przez siebie pierożkami, a ta, której danie zostało zjedzone w pierwszej kolejności, pierwsza miała wyjść za mąż.

6. Jedną z wróżb, które przetrwały stulecia i jeszcze dziś są wykonywane w to święto, jest wróżenie ze skórki jabłka. Dziewczyna musi obrać jabłko tak, aby skórka była jak najdłuższa, a następnie rzucić ją przez ramię. Jeśli skórka ułoży się na ziemi w kształt jakiejś litery, to właśnie będzie pierwsza litera imienia jej przyszłego męża.

7. Wiara w moc wróżb i przykładanie wielkiej wagi do snów było charakterystyczne dla średniowiecza i kolejnej epoki. Dziewczęta, które wierzyły, że podczas nocy andrzejkowej zobaczą swojego przyszłego męża, wiedziały również, że we śnie może pojawić się zmora lub topielec. Aby odgonić złe sny, dziewczyny brały do ust trzy ząbki czosnku i połykały je dopiero tuż przed zaśnięciem.

8. Od czasów średniowiecza przetrwała również wróżba z butami, która polega na tym, żeby uczestniczki zabawy ustawiały swoje buty od początku pomieszczenia w kierunku drzwi. Buty, które znalazły się na progu, należały do dziewczyny, która jako pierwsza miała znaleźć męża.

9. Wróżba wiśniowa należała do najbardziej romantycznych i była wróżbą dla dziewczyn o stalowych nerwach oraz wielkiej cierpliwości. Należało wsadzić do naczynia gałązkę wiśni w noc andrzejkową, a jeśli do Bożego Narodzenia roślina puściła listki, następny rok miał jej przynieść wielką miłość.

10. Dziś sporo śmiechu dostarcza wróżba z butelką. Zabawa polega na tym, żeby poukładać karteczki z różnorakimi wróżbami w okręgu, a następni kręcić butelką na środku. Odczytywano wróżbę, na którą wskazywała szyjka butelki.