Ciekawostki

10 Zaskakujących ciekawostek o Stanisławie Auguscie Poniatowskim

fot. Marcello Bacciarelli – Jerzy Lileyko / Wikipedia

Stanisław August Poniatowski był ostatnim królem Rzeczpospolitej Obojga Narodów i władcą, w okresie którego panowania doszło do trzech rozbiorów Polski.

Po jego abdykacji Polska była już w rękach władców Prus, Austrii i Rosji. Co warto o nim wiedzieć?

Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki na jego temat.

1. Stanisław August Poniatowski

Stanisław August Poniatowski był jednym z ośmiorga dzieci księżnej Konstancji Czartoryskiej i hrabiego Stanisława Poniatowskiego. Był prawnukiem polityka i poety Jana Andrzeja Morsztyna.

2. Początkowa nauka

Jego początkową nauką zajmowała się wyłącznie matka. Dopiero później zatrudniono nauczycieli, takich jak historyk Gotfryt Lengnich czy Herman Karl von Keyserling, który uczył przyszłego króla matematyki i logiki.

3. Przyszły władca

Przyszły władca był prawdziwym molem książkowym. Od dziecka kochał czytać i nie przestał do końca życia.

4. Za młodu

Za młodu Stanisław August Poniatowski dużo podróżował po całej Europie. W pierwszą podróż wyruszył na życzenie swojego ojca, który chciał, aby syn zdobył doświadczenie wojskowe. Stanisław August udał się wówczas w podróż z wojskiem rosyjskim, które niosło pomoc wojskom Marii Teresy.

5. XVIII wiek

W połowie XVIII wieku przyszły władca wyjechał na kurację do Berlina. Tam poznał angielskiego dyplomatę, Charles’a Hunbury Williamsa, który szybko został jego mentorem. Dziś historycy twierdzą, że to ten człowiek odpowiadał za demoralizację Stanisława Augusta.

6. Romans z carycą Katarzyną

Stanisław August miał wieloletni romans z carycą Katarzyną, w której był szczerze zakochany i która obiecywała mu pomoc w uzyskaniu korony Polski. Rzeczywiście, został nim w 1764 roku, a stało sie to w obecności wojsk rosyjskich i przy niewielkim udziale polskiej szlachty. Sytuacja ta była przykładem zamachu stanu.

7. Suwerenne

Jego panowanie nie było suwerenne. Od początku było wiadomo, że ma wykonywać rozkazy Rosji i jest od niej całkowicie zależny.

8. Reformy

Nie można jednak zapomnieć o kilku samodzielnych działaniach króla. Podczas jego panowania doszło do reformy w odbywaniu Rad Senatu i rozpoczęcia tworzenia kancelarii królewskiej. Powołał również Szkołę Rycerską, czyli elitarną uczelnię wojskową i założył Teatr Narodowy w Warszawie. Działania w sferze kultury stanowią wielką wartość jego rządów.

9. Polską konstytucję

3 maja 1791 uchwalono polską konstytucję, której autorami byli Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Była to pierwsza konstytucja w Europie i druga na świecie.

10. Rozbiory polskie

Rozbiory polskie, do których doszło w latach 1772, 1793 i 1795 usunęły Polskę z mapy Europy. Król uciekł do Grodna, gdzie pilnował go rosyjski generał. Zmarł w 1798 roku w Petersburgu.