Ciekawostki

10 Fascynujących Ciekawostek o Broni Arkebuz

fot. Jens Mohr – LSH 99907 (lm_dig9805) / Wikipedia

Arkebuz to rodzaj broni palnej używanej od XVI do XVII wieku.

Wywodził się bezpośrednio od muszkiety, a zastąpił go karabin. W czasach świetności arkebuzy często bywały inkrustowane kością słoniową, a każdy z nich mógł stanowić małe dzieło sztuki. Co warto o nich wiedzieć?

Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki.

1. Arkebuz

Arkebuz był bronią rozdzielnego ładowania, który jako ładunek wykorzystywał proch czarny. Proch ten został wynaleziony w IX wieku w Chinach i do XIX wieku był jedyną mieszaniną pirotechniczną tego rodzaju.

2. Muszkiet

Arkebuz jest lżejszy od muszkietów, dlatego nie wymagał podparcia na forkiecie, czyli podpórce lufy.

3. Zamek lontowy

W przeciwieństwie do wcześniejszych rodzajów tego typu broni, arkebuz nie był wyposażony w zamek lontowy, w którym proch zapalał się od płonącego lontu. W tym wypadku zastąpił go zamek kołowy, co było wielką innowacją.

4. Oddziały kawalerii

Arkebuzy były na początku przeznaczone dla oddziałów kawalerii, zwanych arkebuzerią. Występowała ona w zachodnioeuropejskich wojskach w XVI i XVII wieku.

5. Sulejman Wspaniały

Wykorzystanie arkebuzerii łączyło się bezpośrednio w wybuchem wojny trzydziestoletniej, ale arkebuzerzy byli również znani w osmańskiej Turcji. W XVI wieku, za rządów Sulejmana Wspaniałego, arkebuzy były bardzo popularnym rodzajem broni.

6. Duży zasięg

Arkebuzy cechowały się dużym zasięgiem i poprawioną w stosunku do poprzednich rodzajów broni celnością. Mogły dosięgnąć celu nawet znajdującego się ponad sto metrów dalej.

7. Stefan Batory

W Polsce arkebuzeria pojawiła się w czasach panowania Stefana Batorego i przetrwała do czasów, w których krajem rządził Jan III Sobieski. Nie miały one jednak w naszym kraju aż takiego znaczenia, jak na przykład we Francji.

8. Wojny i bitwy

Arkebuzy nie były wykorzystywane tylko podczas wojen i bitew. Ze względu na celność i bezpieczeństwo użytkowania stały się również popularnym rodzajem broni wykorzystywanym podczas polowań.

9. Masa perłowa

Najpiękniejsze arkebuzy były inkrustowane masą perłową, kością słoniową i szylkretem, czyli masą rogową z pancerzy żółwi morskich.

10. Rusznikarze

Arkebuzy były wykonywane przez zdolnych rusznikarzy z całej Europy. Ich sercami były zamki kołowe z trzpieniem, którym nakręcało się koło i sprężynę. Koło to ocierało się o piryt, przez co powstawały iskry, które zapalały proch.