102 ciekawostki o starożytnym Egipcie

Starożytny Egipt jest jedną z kolebek cywilizacyjnych Bliskiego Wschodu, której powstanie szacuje się na 6000 lat p. n.e. Język, kultura, religia oraz wiele archeologicznych wynalazków od lat fascynują ludzi na całym świecie, którzy nie ustają w poszukiwaniach pradawnych artefaktów, wciąż ukrytych dla naszych oczu. Poniżej przedstawiamy sto ciekawostek o starożytnym Egipcie, o których istnieniu warto wiedzieć.

1. Do pierwszych, najstarszych władców owej cywilizacji zalicza się bóstwa egipskie, których istnienie tłumaczyło wiele zjawisk przyrodniczych i społecznych.

2. Powstałe w Egipcie pisma hieroglificzne uznawane jest za najstarszą formę zapisków na świecie. Przez lata próbowano rozwikłać jego znaczenie.

3. Przez ponad 3000 lat, Egipt był we władaniu niemal 170 faraonów obu płci.

4. Na niemal 2000 lat piasek zakrył dziedzictwo kultury starożytnych Egipcjan, pozostawiając jedynie jej ślady w postaci piramid oraz niewielkiego fragmentu posągu Sfinksa.

5. Wiara u starożytnych Egipcjan odgrywała niezwykle istotną rolę w życiu codziennym, politycznych oraz społecznym. Czczono ponad 1400 bóstw, wśród których najważniejszym był Ra – bóg Słońca.

6. Starożytni Egipcjanie oddawali cześć siłom przyrody, wierząc, że przyroda jest wyznacznikiem wielu przyszłych wydarzeń.

7. W czasach starożytnych w Egipcie wierzono, że Ziemia jest płaska i ma kształt koła.

8. Rok podzielony na okres 12 miesięcy oraz 365 dnia po raz pierwszy zaczął funkcjonować właśnie w starożytnym Egipcie.

9. W Egipcie narodziły się gry zespołowe, walki pięściarskie, zapasy oraz zasada gry fair play.

10. Dzieci do czasu, aż osiągnęły nastoletni wiek, chodziły bez ubrań przez wzgląd na wysokie temperatury panujące w kraju.

11. W starożytnym Egipcie ludzie z bogatych klas nosili peruki, z niższych natomiast chodzili w warkoczach oraz rozpuszczonych włosach.

12. Makijaż pierwotnie pełnił funkcję ochrony przed promieniowaniem UV. Stosowany był zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn w postaci podkreślenia oka na kolor czarny lub zielony. W okresie późniejszym służył jako ozdoba. Wierzono również w jego właściwości lecznicze.

13. Władzę absolutną w Egipcie pełnił faraon, pełniący funkcję ziemskiego boga, któremu składano podarki i daniny. Jego słowo było ostateczne i stanowiło prawo.

14. Starożytni Egipcjanie byli świadomi istnienia pięciu planet, prócz Ziemi: Merkurego, Wenus, Saturna, Marsa oraz Jowisza.

15. Egipcjanie czcili koty. Kiedy jeden z nich umierał, rodzina pogrążała się w żalu i rozpaczy, a żałobnicy na znak bólu golili sobie brwi.

16. Rudowłosi mieszkańcy byli paleni oraz grzebani żywcem w ofierze dla boga życia i śmierci Ozyrusa.

17. Piękne, bogate kobiety po śmierci nie były od razu balsamowane. Zwlekano z ich pochówkiem, doprowadzając ciało do stanu rozkładu, w celu zniechęcenia do złych uczynków nekrofilów.

18. Wierzono w reinkarnację, przez co po śmierci ciała poddawano mumifikacji oraz balsamowaniu, przygotowując ją tym samym do nowej drogi.

19. Wszelkie infekcje leczono przy pomocy spleśniałego chleba.

20. Buty na obcasach zostały zaprojektowane i wprowadzone do użytku codziennego w starożytnym Egipcie. Służyły zarówno kobietom jak i mężczyznom.

21. Zamek w drzwiach został stworzony w Egipcie 6 tysięcy lat temu.

22. Co roku ziemie uprawne były zalewane przez rzekę Nil na trzy do czterech miesięcy.

23. Hodowano zwierzęta, do których można zaliczyć bydło, owce, gęsi oraz kaczki. Do zwierząt domowych zaliczały się psy, małpy oraz koty. Osły pełniły rolę transportową.

24. Łowiono ryby, polowano na ptaki, lwy, a nawet krokodyle przy wykorzystaniu psów oraz rydwanów.

25. Długość życia przeciętnego Egipcjanina wynosiła od 30 do 40 lat. Ponad 30 % dzieci umierało przed ukończeniem roku, kolejna 1/3 nie dożywała wieku nastoletniego.

26. Dzieci od lat 10 zaczęto uważać za dorosłe. Rozpoczynały one wówczas woje pierwsze prace, w zależności od tego, czym zajmowali się ich rodzice. Musieli oni pełnić funkcję dokładnie taką samą jak ich żywiciele.

27. Dzieci w starożytnym Egipcie bawiły się lalkami, drewnianymi, mechanicznymi zwierzętami oraz innymi figurkami wykonanymi z kości i kamienia. Grano również w gliniane i drewniane planszówki, jednak do tej pory nie wiadomo, na czym polegały owe zabawy.

28. W starożytnym Egipcie istniały tylko trzy pory roku: wylewu, siewu oraz zbioru.

29. Najsłynniejszym dziełem architektonicznym dawnego Egiptu jest wznosząca się na wysokość 146 metrów piramida Cheopsa, uznana za jeden ze starożytnych cudów świata. Przy jej budowie wykorzystano dwa miliony skalnych bloków, z których każdy z nich ważył 2, 5 tony. Ponadto, owa piramida była uznawana za najwyższą budowlę świata do XIX w.

30. Przed balsamowaniem zwłoki patroszono, tak aby pozostały bez wnętrzności. Puste ciało wypełniano sianem, śmieciami i ubraniami, smarowano je olejkiem i zawijano w bandaże.

31. Pierwsze przypadki nowotworu starano się leczyć z wykorzystaniem rozgrzanego do czerwoności wiertła. Metoda ta była całkowicie nieskuteczna.

32. Egipcjanki często odziewały się w sukienki, pragnąc pięknie prezentować się dla wszystkich oczu. Najstarsza z sukienek ma ponad 5 tysięcy lat.

33. Wierzono, że po śmierci rozpoczyna się nowe życie. Ciało balsamowano, a zwłoki ukrywano w grobowcach, wyposażonych w jedzenie, rzeczy, meble, zwierzęta oraz służbę.

34. Egipskie piramidy zostały okrzyknięte jednym z Siedmiu Cudów Starożytnego Świata. Ze wszystkich pozostałych cudów, tylko one przetrwały do czasów współczesnych.

35. Armia w starożytnym Egipcie była niezwykle rozwinięta, profesjonalna oraz zawodowa. Mężczyźni pełnili funkcje dowódcze, pilnowali porządku oraz zbierali dary dla faraona, które później przekazywali władcy.

36. Pismo starożytnego Egiptu można podzielić na trzy formy: hieroglify, czyli połączenie piktogramów oraz fonogramów, hieratyka – stosowana w świątyniach i administracji oraz demotyka, czyli pismo wyrazowe.

37. Budowa piramidy Cheopsa pochłonęła ponad 20 lat. Pracowało przy niej 4 tysiące robotników.

38. Karły i pigmejów uważano za osoby o niebiańskim darze, stąd cieszyły się one ogromnym szacunkiem w społeczności Egipcjan.

39. Aby zachować higienę, mężczyźni oraz kobiety golili sobie głowy na łyso. Noszono peruki wykonane z wełny owczej lub włosów ludzkich.

40. Mumie zwierząt były puste, wypełnione szczątkami, bądź błotem, patykami, skorupkami od jajek lub innymi śmieciami.

41. Wielu ludzi cierpiało na infekcję oczu przez wzgląd na specyficzny, tropikalny klimat. Za lek na schorzenia uchodziła krew nietoperzy. Wierzono bowiem, że skoro w nocy ssak ten dobrze widzi, jego krew uzdrowi innych borykających się z infekcjami oczu.

42. Egipskie rzeźby bogate są w deklaracje miłości oraz polityczne poglądy, przybierając formę współcześnie znanego graffiti.

43. Mangusta egipska, czyli szczur faraona był uważany za święte zwierzę.

44. Egipcjanie wierzyli, że rzeka Nil wylewa z powodu łez bogini Isis, które to powodowały przelewanie się koryt oraz wskutek tego powodzie.

45. Inną metodą na wyleczenie infekcji oczu było włożenie do uszu chorego zmiażdżonych oczu świni.

46. Nastoletni chłopcy udawali strachy na wróble, krzycząc i wzywając pomoc w celu przegonienia ptactwa.

47. Kobiety, aby wzbudzić większą atrakcyjność wśród mężczyzn, nosiły peruki ze stożkiem, w którym mieściła się substancja uwalniająca miły, przyjemny zapach.

48. Epoka starożytnego Egiptu miała miejsce w tym samym czasie, w którym na świecie żyły mamuty.

49. Średni wzrost Egipcjanek wynosił 153 cm, natomiast mężczyźni mierzyli 159 cm.

50. Kapłani pozbawieni byli włosów, brwi oraz rzęs.

51. Aktorzy uznawani byli za zawodowych kłamców, przez co nie mogli brać udziału w zeznaniach przed sądem, gdyż słowa przez nich wypowiadane były niewiarygodne.

52. Jako środek antykoncepcyjny Egipcjanki używały odchodów krokodyla, wkładając je do pochwy w celu zamknięcia drogi spermie ii unicestwienia plemników.

53. Boskie znaczenie przypisywano perfumom, wierząc, że są to krople potu boga Ra. Wierzono, że zapachy mają właściwości nie tylko boskie, lecz także lecznicze.

54. Niewolnicy, którzy budowali piramidy, zostawali pozbawiani mowy, poprzez odcięcie języka, aby nie mogli wyjawić tajemnic przejść w budowlach.

55. Piramidy pokrywano białą powłoką, aby chronić kamienne bloki. Świeciły one przez to w Słońcu.

56. Ściany wewnątrz piramid wykonane były z glinianych cegieł oraz granitu. Podłogę pokrywano kamieniem w kolorze białym.

57. Kobiety i mężczyźni mieli takie same prawa, będąc na równi pod względem społecznym oraz majątkowym.

58. Poduszki wykonane były ze specjalnie wyprofilowanego kamienia.

59. Wierzono, że mózg pełnił rolę ograniczającą się tylko i wyłącznie do produkcji znajdującego się w nosie śluzu.

60. Domy budowano z powstałej poprzez zmieszanie mułu z Nilu ze słoną i kamieniami zaprawy, którą suszono w promieniach Słońca. Dachy powstawały z pni palm.

61. Egipcjanie mieli prawo do wzięcia wolnego w celu opieki nad kobietą w trakcie miesiączki.

62. Robotnicy, którzy budowali grobowce należące do faraonów, posiadali państwową opiekę zdrowotną.

63. Pracownicy rzeźni nosili buty na obcasach, aby uchronić stopy przed bliskim spotkaniem z krwią zwierząt.

64. W starożytnym Egipcie rozwijała się matematyka. Potrafiono obliczyć pole powierzchni, objętości brył, znano potęgi, ułamki, pierwiastki oraz system dziesiętny.

65. Leki podawano w postaci tabletek, kropli, maści oraz sproszkowanych ziół.

66. Egipcjanie potrafili zakładać protezy oraz przeprowadzać trepanację czaszki i inne operacje.

67. W starożytnym Egipcie panował system hierarchiczny. Na jego czele stali następująco: faraon, kapłan, urzędnicy, pisarze, żołnierze, rzemieślnicy, chłopi oraz niewolnicy.

68. Z roślin pozyskiwano papirus, naczynia, odzież, maty oraz żagle.

69. Czasy starożytnego Egiptu można podzielić na okres Starego Państwa, Średniego Państwa oraz Nowego Państwa.

70. Ciała faraonów składano w piramidach, wierząc, że ich kształt ułatwi władcom drogę do nieba. Często przy grobowcach umieszczano Sfinksy w celu obrony budowli przed zniszczeniem.

71. Początek cywilizacji egipskiej dzielił obszar doliny Nilu na Dolny Egipt oraz Górny Egipt. Od 3100 roku p. n.e. nastąpiło zjednoczenie państw ze stolicą w Memfis.

72. W starożytnym Egipcie zbierano plony dwa razy w roku. Uprawiano głównie zboże, daktyle, ogórki, cebule, sałatę oraz rośliny oleiste i strączkowe.

73. Wierzono, że Egipcjanie zostali ulepieni z gliny przez boga Chnum.

74. Faraon po trzydziestu latach sprawowania rządów, w święto Heb-sed musiał przebiec wyznaczony dystans, aby dowieść, że wciąż jest w dobrej kondycji fizycznej, która umożliwi mu dalsze władanie krajem.

75. Każda osoba ponosząca śmierć poprzez ukąszenie przez węża uzyskiwała nieśmiertelność w kolejnym życiu.

76. Aby dotrzeć w zaświaty potrzebna była „Księga Umarłych” zawierająca zbiór pieśni, pism oraz rysunków.

77. Osoby przygotowujące mumie były zwane paraszytami. W przypadku oderwania nogi czy ręki zmarłemu musieli dorabiać mu sztuczny, drewniany odpowiednik, aby bez problemu mógł on funkcjonować w zaświatach.

78. Przez nos wyciągano mózg, patroszono resztę ciała, umieszczając narządy w ozdobnych urnach kanopskich z wizerunkami poszczególnych bóstw.

79. Faraon Zer w swoim grobie miał 338 osób, w tym kucharza, budowniczego oraz krawca. Ponadto, w grobowcu posiadał toaletę, jedzenie, meble, zwierzęta oraz rydwany.

80. Przedstawiciele obu płci nosili spódnice. Mężczyźni pozostawiali nagie torsy, a kobiety zakładały na ramiona pelerynki.

81. Już 5000 lat temu powstała biżuteria wykonana z odłamków meteorytów, które spadły na Ziemię.

82. Starożytni Egipcjanie cierpieli już na nowotwory oraz wirus HPV.

83. Koty w Egipcie były czczone, przez co stawiano im ołtarzyki, figurki oraz cmentarze.

84. Popularnością cieszyły się figurki funeralne Uszebti. Miały one kształt mumii, dwie motyki w rękach oraz worek na plecach, a ich celem było zwolnienie z pracy zmarłego w nowym świecie.

85. Niedaleko Edfu odkryto szczątki piramidy starszej od Piramidy Cheopsa.

86. Alfabet egipski składa się z niemal 700 hieroglifów.

87. W starożytnym Egipcie ok. 800 roku p. n.e. powstał zegar słoneczny wyrzeźbiony w bloku kamiennym, który podzielony był na sześć rowków, które ułatwiały określenie pory dnia.

88. Pierwszy faraon Zjednoczonego Egiptu Menes stracił życie w wyniku zabicia przez hipopotama.

89. Podatki płacono w formie miodu.

90. Gra w kręgle narodziła się w starożytnym Egipcie.

91. Zadania domowe zadawano już 1800 lat temu. Odkryta w Egipcie tabliczka zawierała zapis pisma greckiego.

92. Magowie często byli zatrudniani przez faraonów. Byli oni w stanie uciąć głowę gęsi, a następnie ją przyszyć, przywracając jej tym samym życie.

93. Medycyna miała charakter religijny poprzez odwoływanie się do mocy nadprzyrodzonych i odwiedzenie świątyń oraz empiryczno-racjonalny.

94. Hieroglify po egipsku oznaczają „boskie słowa”. Zapisywano je od góry do dołu lub od prawej do lewej strony.

95. Hieroglify nie posiadają samogłosek, przez co nie wiadomo jak wypowiadać poszczególne słowa.

96. Starożytni robotnicy podczas wykonywania swojej pracy konsumowali chleb, ogórki oraz cebulę.

97. Kamień z Rosetty zawierający tekst napisany hieroglifem, pismem demotycznym oraz greką pozwolił odczytać pierwszy z wymienionych gatunków pisma.

98. Największa sala hypostylowa znajduje się w świątyni w Karnaku poświęconej bogowi Amonowi i składa się ze 134 kolumn.

99. Podstawową jednostką organizacyjną w starożytnym Egipcie był nom, który dzielił kraj z uwagi na sieci kanałów nawadniających. Górny Egipt składał się z 22 nomów, Dolny Egipt z 20.

100. Najliczniejszą grupę społeczną stanowili chłopi, którzy pracowali na polach kapłanów, urzędników oraz faraona.

101. Ostatnim faraonem Egiptu była Kleopatra, która rządziła w latach 51-30 p. n.e.

102. Najważniejszym zabytkiem jest paleta Narmera przedstawiająca faraona zabijającego jeńca. Nad nim unosi się sokół, czyli symbol Górnego Egiptu, a Narmer stoi na sześciu trzcinach papirusowych, które stanowią symbol Dolnego Egiptu. Druga strona palety przedstawia Narmera wizytującego wojska.