Ciekawostki

100 ciekawostek o mrówkach

kwiat

Mrówki to znane wszystkim owady, występująca praktycznie w każdym zakątku Ziemi. Mrówki to zwierzęta, które słusznie budzą ciekawość, ponieważ ich zachowania i zwyczaje są naprawdę godne zainteresowania. Mrówki tworzą społeczności podobne do funkcjonowania kast.

Co takiego wyróżnia mrówki na tle innych przedstawicieli fauny? Oto wszystkie ciekawostki, fakty oraz ważne informacje dotyczące mrówek, które zawsze chciałeś poznać.

1. Mrówki należą do gromady owadów, rzędu błonkoskrzydłych oraz, co ciekawe, nadrodziny os.

2. Liczbę gatunków mrówek szacuje się na około 12 tysięcy, jednak niektóre źródła mówią nawet o 20 tysiącach gatunków mrówek lub więcej.

3. Polska może pochwalić się liczebnością 103 gatunków mrówek.

4. U mrówek występują samce, samice, a także kasta robotnic.

5. Robotnice mrówek to samice, które charakteryzują się niedorozwiniętymi narządami rozrodczymi.

6. W zależności od gatunku, może być kilka rodzajów robotnic.

7. Robotnice to mrówki o bardzo silnych żuwaczkach (jest to część narządu gębowego) oraz wielkich głowach.

8. Robotnice nie posiadają skrzydeł.

9. Samce oraz samice mrówek prawie zawsze posiadają skrzydła.

10. Czułki u mrówek pełnią bardzo ważne funkcje i są doskonale rozwinięte u wszystkich gatunków mrówek.

11. Na odwłoku mrówek znajdziemy gruczoł jadowy.

głowa owada

12. Moc i szkodliwość jadu mrówek zależy od gatunku. Jad ten zawiera większe lub mniejsze ilości kwasu mrówkowego.

13. W społeczności mrówek panuje doskonała organizacja – społeczność ta jest podzielona na kasty, a każda z nich ma określoną funkcję do wykonania.

14. Zadaniem robotnic jest usługiwanie, budowa gniazda i ochranianie go, opieka nad potomstwem oraz zbieranie pożywienia.

15. Rola samców sprowadza się do zapłodnienia królowej- gdy samiec wypełni swą powinność, ginie.

16. Królowa to samica mrówek, która wydaje na świat potomstwo.

17. Królowa mrówek może żyć od 10 do 20 lat. Rekordzistka, należąca do gatunku hurtnicy czarnej, przeżyła aż 29 lat!

18. W gnieździe może występować jedna królowa i stan taki nazywany jest monoginią.

19. Chociaż nazwa królowej wskazywałaby na jej zdolność do podejmowania wszystkich decyzji, w rzeczywistości to robotnice komunikują się ze sobą i podejmują na tej podstawie wspólną decyzję.

20. Co ciekawe, istnieją gatunki mrówek, w których królowa nie mają swoich robotnic. Jako przykład może posłużyć gatunek występujący w Polsce – nieróbka czarniawa.

21. Gniazda mrówek nazywane są powszechnie mrowiskami.

22. Istnieje mnóstwo rodzajów mrowisk. Mogą to być podziemne gniazda, zbudowane z rozgałęzionego systemu korytarzy, kopce naziemne, mrowiska w drzewach czy nawet mrowiska w koronach drzew zbudowane między innymi z liści.

23. Istnieją gatunki mrówek, które nie mają własnych mrowisk, a jedynie pasożytują w gniazdach innych owadów.

makro

24. Myrmekofile to zwierzęta, które tymczasowo lub na stałe żyją w gnieździe mrówek albo termitów i korzystają z ich pokarmu.

25. Niektóre gatunki mrówek prowadzą koczownicze życie niczym nomadzi, przenosząc się z jednego miejsca na drugie.

26. Kopulacja mrówek odbywa się… w powietrzu, po wykonaniu lotu godowego.

27. Mrówki odżywiają się pokarmem roślinnym oraz zwierzęcym. Najczęściej występują mrówki wszystkożerne.

28. Niektóre gatunki mrówek mają humorystyczne nazwy, np. mrówka złodziejka, wścieklica dorodna, zbójnica krwista, złośnica zwyczajna lub hurtnica wstydliwa.

29. Popularna mrówka faraona to mrówka zasiedlająca ludzkie siedziby, jak na przykład wilgotne łazienki, mało doglądane schowki czy zaniedbane pudełka.

30. Akwarium to domowej hodowli mrówek nazywa się formikarium.

31. Zbadano, że zdrowe mrówki unikają chorych osobników. Czynią tak, by chronić kolonię przed rozprzestrzenieniem się choroby. Badacze porównują to izolowanie się mrówek do brania sobie wolnego w pracy u ludzi, co również ma na celu między innymi zapobieganie roznoszenia się choroby.

32. Organizm mrówek w naturalny sposób wytwarza substancje, które niszczą bakterie, grzyby i inne mikroorganizmy. Na przykład zbadano, że pewne mrówki afrykańskie zdolne są do wytwarzania pleśni, która w warunkach laboratoryjnych działa jak antybiotyk. Naukowcy są zgodni, że może się to okazać zbawienne w przyszłości, upatrując w tym nadzieję na leki nowej generacji.

33. Mrówki należące do gatunku Megaponera anais wykazują niezwykłe zachowanie podczas mrówczanych bitew. Ratują wszystkie ranne mrówki, które przy pomocy feromonów wysyłają sygnał alarmowy do mrówek udzielających pomoc. Naukowcy są zdumieni tym, że mimo tak ogromnej liczebności kolonii, mrówki zwracają uwagę na z pozoru mało znaczącą jednostkę.

34. Mimo swoich niewielkich rozmiarów mrówki to niesłychanie silne zwierzęta! Tak naprawdę potrafią podnieść rzecz, która jest nawet 50 razy cięższa od nich.

mrowisko

35. Wśród mrówek występują tak zwani żołnierze – są to mrówki obdarzone bardzo silnymi głowami, których używają do ochrony mrowisk oraz walki z wrogami.

36. Jeśli dodalibyśmy masę wszystkich ludzi żyjących na świecie oraz masę mrówek, byłby to ten sam ciężar!

37. W społeczności mrówek występuje zjawisko niewolnictwa. Mrówki często porywają mrówki z innych kolonii i zmuszają je do pracy we własnym mrowisku.

38. Wierzy się, że mrówki istnieją na naszej planecie przeszło 130 milionów lat.

39. Istnieje pewien gatunek mrówki nazwany od aktora Harrisona Forda – harrisonfordi. Gatunek ten został tak nazwany z uwagi na liczne zasługi tego aktora i jego wkład w ochronę środowiska naturalnego.

40. Mrówki są najstarszymi rolnikami na świecie. Uprawiają ziemię od milionów lat!

41. Kiedy królowa zostaje zapłodniona, jej skrzydła odpadają.

42. Niezwykle ciekawą mrówką jest Paraponera clavata, posiadająca też nazwy: hormiga biała lub mrówka pociskowa. Jej nazwa nawiązuje do ogromnego bólu, który występuje po jej ugryzieniu. Mrówkę tę nazywa się nawet mrówką 24-godzinną, ponieważ ból ten trwa nawet dobę, a jego intensywność porównuje się z postrzałem.

43. Paraponera clavata to największa mrówka na świecie i występuje w dżungli panamskiej.

44. Mrówki przetrwały epokę lodowcową! W przeciwieństwie np. do dinozaurów. Są to więc niezwykle odporne i wytrzymałe na zmiany zwierzęta.

45. Mrówki opanowały świat, jeśli weźmie się pod uwagę zakres ich występowania. Owady te występują niemal w każdym zakątku świata, jedynie prócz Antarktydy oraz Arktyki, ze względu na panujące tam ekstremalnie niskie temperatury.

46. W regionach tropikalnych mrówki zajmują około dwadzieścia pięć procent całej występującej tam fauny.

47. Hurtnica pospolita zaskakuje długością życia – mrówka to może pochwalić się życiem trwającym około 15 lat, czyli tyle, co przeciętny pies.

48. Mrówki wykorzystują zasadę „w kupie siła”. Ich inteligencja niejako sumuje się, ponieważ przy podejmowaniu decyzji naradzają się wspólnie i podejmują ją kolektywnie.

insekt

49. Mrówki potrafią zabić człowieka! Australijska mrówka nazywana bulldogiem jest oficjalnie najbardziej niebezpieczną mrówka na świecie, a na swoim koncie ma trzy zgony, licząc od lat trzydziestych ubiegłego wieku.

50. Pewien gatunek mrówek, nazywany mrówką ogniową wyróżnia się tym, że łączą się razem odnóżami i tworzą coś w rodzaju tratwy, która pozwala popłynięcie rzeką i na przemieszczanie się z jednego miejsca dżungli w inne miejsce. Mrówki te występują między innymi w Puszczy Amazońskiej.

51. Mimo, że mrówki nazywane są najbardziej pracowitymi zwierzętami świata, zbadano, że dwadzieścia procent mrówek w kolonii nie robi… absolutnie nic, trwoniąc czas.

52. Niektóre rdzenne plemiona Ameryki praktykują rytuały z użyciem mrówek pociskowych. Chłopcy, którzy mają stać się mężczyznami, muszą wypróbować swoich sil i przeżyć ugryzienie mrówki pociskowej. Jest to jakby sprawdzian ich odwagi i samozaparcia.

53. Mrówki są bardzo patriotyczne! Kiedy królowa umiera, reszta kolonii ulegnie unicestwieniu w przeciągu kilku miesięcy.

54. Mrówki nie mają uszu. „Słyszą”, wykorzystując wibracje oraz komunikując się przez wysyłane feromony, mogące zakomunikować szereg informacji.

55. Mrówki nie mają również płuc! Co ciekawe, oddychają przez malutkie otwory w ich ciele, przez które przedostaje się tlen i wydostaje dwutlenek węgla.

56. Mrówki nazywane gmachówkami mogą być dla mieszkańców domu prawdziwym utrapieniem! Mrówki te budują swoje gniazda w drewnie.

57. Niektóre mrówki śmierdzą, wydzielając np. zapach zepsutego kokosa.

58. Robotnice potrafią codziennie pokonywać ogromne odległości (jak na tak małe zwierzęta). Każdego dnia mogą podróżować na odległość nawet dwustu metrów.

59. Żądło mrówki pociskowej jest na tyle silne, że może sparaliżować tarantulę.

piwonia

60. Gdyby pojedyncza mrówka była rozmiaru człowieka, mogłaby biec z prędkością wyścigu konnego,

61. Kolonia złożona z czterdziestu tysięcy mrówek razem wzięta dysponuje inteligencją porównywalną do inteligencji człowieka.

62. Mrówki posiadają dwa żołądki. Jeden służy im do przechowywania własnego pokarmu, drugi natomiast do karmienia innych mrówek.

63. Jaja mrówek zdołają utrzymać się przy życiu dzięki spożywaniu śliny królowej.

64. Superkolonia to kolonia o niebywałych rozmiarach i ogromnej liczebności. Superkolonia może liczyć nawet trzysta milionów pojedynczych mrówek.

65. Na każdego człowieka żyjącego na planecie przypada średnio jeden milion mrówek.

66. Mrówki potrafią pływać i niektóre robią to całkiem nieźle!

67. Mrówki to oficjalnie najinteligentniejsze owady na naszej planecie. Mózg mrówki składa się z dwustu pięćdziesięciu tysięcy komórek nerwowych.

68. Niektóre mrówki potrafią hodować grzyby.

69. Armie mrówek nie żyją w gniazdach, lecz pozostają wciąż w ruchu.

70. Krew mrówek jest bezbarwna.

71. Największa kolonia mrówek rozciąga się na długość sześciuset mil i znajduje się w południowej Kalifornii.

pies i mrówka

72. Często mylone z mrówkami termity to tak naprawdę owady, którym znacznie bliżej jest do karaluchów, niż do mrówek.

73. Mrówki potrafią uczyć siebie nawzajem! To jedyne istniejące zwierzęta niebędące ssakami, które posiadły umiejętność nauki poprzez interakcję.

74. Mrówki zdolne są do nawigacji, posługując się polem magnetycznym ziemi.

75. W niektórych rejonach świata mrówki stanowią lokalny przysmak. Jest tak na przykład w Meksyku, gdzie występuje danie o nazwie escamoles, swoją drogą kosztowne danie, składające się z mrówczych jajek. Z kolei w Indiach mrówki traktowane są jak ekskluzywny kawior i sprzedawane za czterdzieści dolarów za funt. W takich krajach, jak Birma i Tajlandia, zielone mrówki wykorzystywane są jako przyprawa, którą dodaje się do sałatki yum. W Australii rozgniecione mrówki dodawane są do wody, przez co uzyskuje się kwaskowaty napój a’la lemoniada. W Meksyku oraz Australii niektórzy jedzą mrówki młodziarki, ze względu na ich słodki smak.

76. Niektóre mrówki potrafią przetrwać nawet cały dzień pod wodą, bez dostępu powietrza.

77. Przeciętna mrówka ogniowa przesypia dziewięć godzin na dobę.

78. Jeśli jajo jest zapłodnione, wydobywa się z niego samica, jeśli nie – samiec.

79. Niektóre mrówki widzą całkiem dobrze, ponieważ mają oczy złożone.

80. Stado mrówek poruszających się w armii może być długie nawet na 100 metrów.

81. Najmniejszą mrówką świata jest mrówka faraona, która ma jedynie dwa milimetry długości.

82. Chociaż Hawaje to całkiem odcięta od lądu wyspa, wciąż zamieszkują tam mrówki!

83. Ugryzienie australijskiej mrówki nazywanej bulldogiem może zabić człowieka w ciągu piętnastu minut.

84. Szczęki mrówek działają identycznie jak para nożyczek.

85. Mrówki to zwierzęta znane z czystości. Zaobserwowano nawet, że robotnice wynoszą zanieczyszczenia z gniazda na zewnątrz mrowiska!

86. Każde mrowisko ma swój własny zapach. Mrówki potrafią rozpoznać zapach wrogich mrówek.

87. Mrówki miodowe znane są z obżarstwa i zamiłowania do miodu.

88. Gmachówki, czyli nielubiane mrówki zamieszkujące ludzkie domostwa, wyróżnia się na tle innych mrówek prawdziwym bohaterstwem! Potrafi poświęcić się sama, by ochronić inne mrówki i wybawić je z rąk wrogów.

insekty

89. Istnieje na świecie pewien gatunek mrówki wampira. Mrówka wampir zamieszkuje na Madagaskarze i żywi się krwią, którą pozyskuje z larw.

90. Samica zostanie królową, jeśli jest odpowiednio żywiona i pielęgnowana.

91. Mrówki należą do biznesu górniczego! W Arizonie istnieje pewien gatunek mrówek, które wydobywają granaty i wykopują je na powierzchnię ziemi.

92. Samica, która ma zostać królową, posiada stosowną do tego nazwę – nazywana jest księżniczką.

93. Kiedy mrówka umiera, wydziela charakterystyczny chemiczny sygnał, który mówi innym mrówkom, że należy daną mrówkę przenieść, a następnie pochować.

94. Pewne niezwykłe zdarzenie uzmysławia wyjątkowość mrówek. Pewien spadochroniarz o imieniu Joan Murray został uratowany przez mrówki, kiedy to wylądował na gnieździe mrówek ognistych, co pozwoliło ocalić mu życie.

95. Rdzenne plemiona afrykańskie używają mrówek w medycynie ludowej. Specjalnie prowokują ugryzienie mrówki, aby rana lepiej się goiła.

96. Na oczy mrówek składają się setki malutkich, drobnych oczu.

97. Generalnie mrówki lubią spać. Obserwacje pokazały, że robotnice ucinają sobie drzemki ponad dwieście razy na dobę, a każda z nich trwa około minuty, co daje razem około pięć godzin snu dziennie. Królowa zasypiają rzadziej, ale każdy ich sen trwa nieco dłużej, bo około sześciu minut, co daje około dziesięciu godzin snu dziennie. Mrówki mogą też spać nawet cztery miesiące podczas hibernacji.

98. Uczeni utrzymuję, że mrówki odgrywają nawet większą rolę niż dżdżownice w zakresie przerabiania gleby. Zaobserwowano, że mrówki w ciągu jednego roku „przerabiają” jakieś pięćdziesiąt ton ziemi na powierzchni jedne mili kwadratowej.

99. Największymi wrogami mrówek nie są zwierzęta innych gatunków, lecz… same mrówki, należące do innej kolonii.

100. Mrówki hodują mszyce, podobnie jak w przypadku ludzi. Przenoszą mszycę na świeżą roślinność i ochraniają je, a w zamian mszyce produkują spadź – przysmak mrówek.

Chociaż mrówki nie należą do lubianych przez człowieka owadów, to z punktu widzenia ekologicznego, są to zwierzęta dość pożyteczne. W obecnych kulturach uchodzą za symbol jedności, wspólnoty, pracowitości oraz zaradności.

O kimś pilnym mówimy nawet, że jest „pracowity jak mrówka”. Ze względu na ich niezwykłą liczebność, istnieje mnóstwo zadziwiających i odmiennych od siebie gatunków.

Czytaj dalej: Ciekawostki o mrówkach