Ciekawostki

100 Ciekawostek o Marii Skłodowskiej Curie

pomnik

Maria Skłodowska-Curie to jedna z naszych najbardziej znamienitych rodaczek. Warto zatem wiedzieć o niej nieco więcej, niż powie nam kilka zdań w encyklopedii.

1) Maria urodziła się w Warszawie

Swoją francuską część nazwiska zawdzięcza dopiero mężowi.

2) Maria urodziła się jako piąte dziecko w rodzinie nauczycielskiej

Jej ojciec był nauczycielem matematyki i fizyki, zaś matka przełożoną pensji

3) ukochanym psem rodziny Skłodowskich był Lancet wyżeł

Kilkunastoletnia Maria nawet sportretowała swojego pupila.

4) kiedy Maria miał 9 lat jej najstarsza siostra zmarła na tyfus

Reszta rodzeństwa przeżyła okres dzieciństwa i każde z nich osiągnęło wybitny zawód.

5) Dwa lata po śmierci siostry, Marii zmarła matka

Uznaje się, że od tego momentu Maria stała się ateistką.

6) Maria poszła do szkoły dopiero w wieku 10 lat

Zaczęła wówczas uczęszczać do pensji, którą prowadziła jej matka.

7) Maria przez rok nie uczęszczała w ogóle do szkoły

To aż wydaje się dziwne, że słynna noblistka miała rok przerwy w nauce, niemniej jednak tak było. Po śmierci matki i ukończeniu gimnazjum, Maria wyjechała do krewnych ojca na wieś na rok, aby zregenerować siły.

8) Na początku Maria udzielała korepetycji

Zanim podjęła naukę na uczelni wyższej, Maria po powrocie z majątku ziemskiego rodziny ojca, udzielała korepetycji z języków obcych oraz matematyki i fizyki.

9) Ważna w życiu Marii była Bronisława Piasecka

Bronisława Piasecka była nauczycielką, wyznającą idee pozytywizmu. Dzięki niej…

10) Maria i jej siostra Bronisława uczęszczały na Uniwersytet Latający

Właśnie dzięki namowom Bronisławy Piaseckiej.

atom

11) Najpierw do Paryża wyjechała Bronisława

Maria i Bronisława tak były zafascynowane nauką, że postanowiły wyjechać do Francji na studia.

12) Maria utrzymywała Bronisławę na studiach a potem Bronisława Marię

Niestety studia w Paryżu to była dość kosztowna sprawa, dlatego siostry umówiły się, że najpierw jedna z nich wyjedzie, a druga będzie ją utrzymywać, a potem zamienią się rolami.

13) Maria udzielała tajnych lekcji dzieciom ze wsi

W ramach utrzymywania siostry, Maria pracowała jako guwernantka między innymi u rodziny Żorawskich. Tam też we wsi uczyła dzieci, co było wówczas surowo zakazywane przez władze.

14) Maria była zaręczona z synem Żorawskich

Był on młodym matematykiem. Niestety do ślubu nie doszło, ponieważ nie zgodzili się na to rodzice Kazimierza.

15) Po raz pierwszy z analizą chemiczną Maria zetknęła się laboratoriach Muzeum Przemysłu i Rolnictwa

To tu po zerwaniu zaręczyn zaczęła pracować Maria i tu też zaczęła się fascynować chemią.

16) Jej siostra Bronisława została lekarzem

17) Bronisława, siostra Marii poślubiła Kazimierza Dłuskiego – lekarza

To do nich w końcu przyjechała Maria, aby zacząć studiować w Paryżu.

18) Maria znała się z Ignacym Paderewskim

Poznała go podczas przedstawienia w Paryżu.

19) Maria występowała w amatorskim teatrze podczas studiów na Sorbonie

Mało kto wie, że Maria – słynna noblistka z chemii i fizyki miała również swoje pasje, a jedną z nich był teatr.

20) Maria ukończyła na Sorbonie fizykę i matematykę

Fizyka i matematyka wówczas był jej najbliższe – wcale nie chemia!

Maria Curie
źródło: Henri Manuel / Wikipedia

21) Podczas studiów Maria miała stypendium naukowe

Pomógł jej w tym Gabriel Lippmann.

22) Maria wyszła za mąż za Pierre Curie

Maria poznała go u profesora Józefa Wierusza – Kowalskiego

23) Pierre Curie był 8 lat starszy od Marii

24) Maria i Pierre wzięli jedynie cywilny ślub

Nie zapominajmy, że Maria była wówczas ateistką! Piotr generalnie podzielał jej pogląd.

25) W podróż poślubną Maria i Pierre Curie pojechali na rowerach

To stanowiło niemały skandal. Maria i Piotr pożyczyli rowery od przyjaciół i pojechali zwiedzać malownicze zakątki Francji. Niewiele par decydowało się wówczas na tak oryginalną podróż poślubną.

26) Podczas podróży poślubnej na rowerach Maria miała krótszą spódnicę i jeździła bez kapelusza

To stanowiło niemałe złamanie tradycji. Panie bowiem z zasady nie mogły nosić krótkich sukien, a już jazda bez kapelusza była nie do przyjęcia!

27) Marię zainspirowały prace Becquerela

To on jako pierwszy zaczął badać sole uranu.

28) Elektrometr wynaleziony przez Pierre Curie i jego brata odegrał dużą rolę w odkryciu promieniotwórczości.

Był on dokładniejszy niż klisza Becquerela.

29) Polon został tak nazwany na cześć Polski.

Maria mimo emigracji ciągle czuła się silnie związania z Polską.

30) W odkryciu radu brał także udział Gustav Bémont.

Był to współpracownik Marii i Piotra – dzisiaj niestety się o nim czasem zapomina. Brał on udział także w pracach nad radem.

31) Pierre i Maria mieli córki Irenę i Evę

Co ciekawe jedna z nich poszła w ślady rodziców.

32) Jedno dziecko Marii, córka zaraz po urodzeniu zmarła

Maria tak naprawdę była w ciąży trzy razy, jednak raz dziecko zmarło po urodzeniu. Dzisiaj wydaje się to nie do pomyślenia, jednak wówczas było zjawiskiem dość częstym.

33) Nagroda Nobla z fizyki była przyznana nie tylko Marii, ale też Pierr’owi oraz Becquerelowi.

Warto pamiętać, że w istocie dostali oni wspólnie nagrodę Nobla.

34) Pierre Curie zmarł potrącony przez konny wóz ciężarowy

Wydarzyło się to trzy lata po otrzymaniu przez Piotra i Marię nagrody Nobla w dziedzinie fizyki

35) Maria prowadziła Dziennik Żałobny po śmierci Piotra

36) Maria mając 38 lat objęła katedrę fizyki

Pomimo licznych dokonań Marii na polu naukowym, dopiero po śmierci jej męża, władze uczelni zgodziły się, aby objęła po nim katedrę.

37) Maria była pierwszą kobietą profesorem na Sorbonie

Obejmując katedrę po mężu, Maria stałą się pierwszą w historii kobietą profesorem na francuskiej Sorbonie.

38) Maria przyjaźniła się z Einsteinem

Mało osób o tym wie, jednak Maria często rozmawiała z Einsteinem, wymieniali też listy i uwagi.

39) Maria wraz z przyjaciółmi utworzyła szkołę dla dzieci

Maria i jej znajomi z Sorbony zgodnie uważali, że metody w szkole zupełnie nie służą nauce. Dlatego też postanowili sami nauczać wspólnie swoje dzieci. Każde z nich zajęło się w sposób nowatorski nauką jednego przedmiotu, czym budzili niemałe zgorszenie, ponieważ zajęcia dla dzieci prowadzili na Sorbonie.

40) Francuska Akademia Nauk odrzuciła kandydaturę Marii

Niestety poglądy dyskryminujące kobiety były wówczas naprawdę bardzo silne.

41) Pierwszą kobietą we Francuskiej Akademii Nauk była doktorantka Marii – Marquerite Perey

Warto jednak zaznaczyć, że zadziało się to dopiero w 1962 roku

42) Maria miała romans z Paulem Langevinem

Był to francuski fizyk, zaś ich romans trwał około roku.

43) Współcześni Marii oskarżali, że jest ona Żydówką

To była jedna w większych obelg.

44) Maria miała na drugie imię Salomea

Było ono nadane po jej babce. Warto dodać, że w tamtych czasach było to w Polsce wcale nie takie rzadkie imię.

45) Pierwsza nagroda Nobla była za prace nad zjawiskiem promieniotwórczości.

Wiele osób myśli, że pierwszą nagrodę Nobla Maria otrzymała za odkrycie polonu, drugą za radu, jednak jest to nieprawda.

46) Druga Nagroda Nobla dla Marii przyznana była w dziedzinie chemii

No właśnie – podczas kiedy pierwsza nagroda była przyznana w dziedzinie fizyki Marii, jej mężowi oraz Becquerelowi, tak drugą Maria dostała już samodzielnie za odkrycia z dziedziny chemii.

47) Druga Nagroda Nobla była za odkrycie radu i polonu

No właśnie – drugą Nagrodę Nobla Maria otrzymała za odkrycie dwóch nowych pierwiastków promieniotwórczych.

48) Małżonkowi Curie mieszkali z ojcem Piotra

Eugene Curie kochał literaturę i często zajmował się dziewczynkami.

49) Maria założyła Instytut Radowy

Warto wspomnieć o tym, że stamtąd wyszło jeszcze czworo noblistów!

50) Na początku I wojny światowej córki Marii wyjechały na wakacjach.

Zajmowali się nimi przyjaciele Marii. Później jednak siedemnastoletnia wówczas Irena wróciła, aby pomóc matce.

51) Maria musiała strzec radu podczas I wojny światowej

Rząd Francji orzekł, że rad jest niebezpieczną substancją, obce rządy mogą go wykorzystać i dlatego Maria wywiozła go do Bordeaux.

52) Maria czynnie uczestniczyła w I wojnie światowej

Mało osób o tym wie, ale Maria nie mogąc pomóc wówczas Polsce, skonstruowała specjalne małe aparaty rengtgenowskie umożliwiające szybką diagnostykę i jeździła z nimi do szpitali polowych wraz z córką oraz lekarzami wojskowymi.

53) Maria zrobiła prawo jazdy

Było to w 1916 roku – jako jedna z pierwszych kobiet na świecie je miała!

54) Maria Meloney, amerykańska dziennikarka nie mogła uwierzyć w skromne życie Marii

Kiedy po pierwszej wojnie światowej dziennikarka przyjechała do Francji, postanowiła przede wszystkim odwiedzić kobietę, która jej niezmiernie imponowała – Marię Skłodowską – Curie oraz jej słynny Instytut Radowy. Była niezwykle zadziwiona tym, że Maria nie jest w ogóle bogatą osobą, a co więcej w słynnym Instytucie Radowym jest bardzo mało radu.

55) Maria z córkami wyjechała na rok do Stanów

Właśnie dzięki inicjatywie Marii Meloney – oprócz zwiedzania uzbierano wówczas gotówkę na gram radu oraz pieniądze potrzebne do dalszego zakupienia sprzętu do Instytutu.

56) Maria zmarła na chorobę popromienną

Na początku lekarze uważali, że to zapalenie płuc albo gruźlica, jednak potem okazało się, że to złośliwa anemia będąca wynikiem nadmiernej ekspozycji na promieniowanie.

57) Maria zmarła w wieku 67 lat

58) Dopiero w rok po śmierci Marii, szczątki jej i jej męża przeniesiono do Panteonu

59) Maria zmarła w sanatorium Sancellemoz w Passy

Towarzyszyła jej tam jej córka Eva, wówczas jako pielęgniarka.

60) Córka Marii, Irene Joliot- Curie także dostała Nagrodę Nobla

Wraz ze swoim mężem – Frederickiem za odkrycie zjawiska sztucznej promieniotwórczości

61) Brat Marii Józef Skłodowski był znanym warszawskim lekarzem

62) Siostra Marii Helena została nauczycielką

63) Druga córka Marii – Eva została pianistką, dziennikarką i polityk”

Od młodości nie wykazywała ona zainteresowania naukami ścisłymi, zaś świetnie sprawdzała się w muzyce i literaturze

64) Córka Marii Eva poślubiła noblistę

Eva poślubiła Henry’ego Richardsona Labouisse’a, który otrzymał pokojową nagrodę Nobla

65) Eva, córka Marii żartowała, że jako jedyna nie ma nagrody Nobla

66) skandal z romansem Marii z Paulem wywołał kilka pojedynków

67) Aparat rentgenowski przewożony był samochodem marki Pegaut

68) Towarzystwo Naukowe Warszawskie z Henrykiem Sienkiewiczem na czele prosiło Marię, aby ta wróciła do Polski

Maria nawet chciała to rozważyć, ale wówczas budowała Instytut Radowy, a zaraz potem wybuchła I wojna światowa.

69) W 1899 Maria wraz z mężem Piotrem wpięli się na Rysy

Był to zdecydowanie niezwykły wyczyn jak na tamte czasy!

70) Wśród przyjaciół Marii było wielu prezydentów

71) Wszystkie rzeczy Marii skażone są izotopem radu

Do tej pory trzymane są one w specjalnych pojemnikach.

72) Maria została pochowana w ołowianej trumnie

Właśnie także z powodu ich radioaktywnego skażenia

73) Maria do tej pory jest jedyną kobietą na świecie, która dwukrotnie otrzymała Nobla

74) w 2015 Maria została uznana przez Szkotów za najbardziej wpływową kobietę 200- lecia.

Warto jeszcze dodać, że w tym samym rankingu, ale przeprowadzonym w Wielkiej Brytanii Maria zajęła aż drugie miejsce!

75) Einstein uważał, że Maria jest jedyną niezepsutą przez sławę osobą.

A warto dodać, że Einstein znał przecież wielu sławnych ludzi.

76) Maria była zapaloną cyklistką

Rowery dopiero wówczas wkraczały na rynek – Maria chętnie wypróbowała tę nowość.

77) Maria nigdy nie była bogatą osobą

To jest pewien komizm sytuacyjny, że kobieta o tak ogromnych zdolnościach i w wielu nagrodach wszystkie pieniądze przeznaczała na naukę.

78) Pewien dziennikarz wziął kiedyś Marię za służącą.

Maria nigdy nie chodziła ubrana bardzo ekstrawagancko.

79) Maria już w dzieciństwie wyróżniała się ponadprzeciętną inteligencją

Zauważyli to już rodzice Marii.

80) Tylko raz nagrano głos Marii

Był to film nagrany z okazji otrzymania prze nią medalu Amerykańskiego Towarzystwa Radiologii.

81) Reszta rodziny Marii pochowana jest na Powązkach

82) Na grobowcu rodzinnym Skłodowskich na Powązkach znajduje się tablica upamiętniająca Marię

83) O Marii nakręcono wiele filmów

84) W najnowszym filmie rolę Marii zagrała Karolina Gruszka

85) Maria Skłodowska – Curie jest patronką bardzo wielu szkół i uczelni w Polsce oraz we Francji

86) Maria Skłodowska – Curie była również na uwieczniona na monetach polskich, francuskich i hiszpańskich

87) wnuczka Marii i wnuk Paula Langevina pobrali się

88) wiele osób z rodziny Marii stało się fizykami, chemikami albo astrofizykami

89) Na cześć prawnuka Marii, Yves’ a Langevin’ a, francuskiego astrofizyka, nazwano platenoidę pasa głównego

90) Maria dbała o wszechstronny rozwój swoich dzieci

91) Maria nosiła zazwyczaj ciemne, proste stroje

92) Córka Marii Eva, żartowała, że nie pasuje do rodziny – uwielbiała kreacje i światowe życie

Warto dodać, że była ona dość rozpoznawalną osobą, a zamieszkała ostatecznie na Manhattanie w Nowym Jorku.

93) 2011 rok był rokiem Marii Skłodowskiej – Curie w Polsce

94) W Warszawie możemy się przejść po ścieżce edukacyjnej poświęconej tej uczonej

95) Przy ul. Freta 16 w Warszawie znajduje się muzeum Marii Skłodowskiej – Curie

96) Maria Skłodowska – Curie była pierwszą kobietą pochowaną w Panteonie

97) W ogrodzie Instytutu Radowego znajduje się drzewo posadzone przez Marię – obecnie jest to pomnik przyrody.

98) Maria została upamiętniona na wielu znaczkach pocztowych

99) Maria Skłodowska – Curie nienawidziła występować

100) Córka Marii, Eva napisała jej znaną biografię