Polska

20 Nietypowych Atrakcji w Łodzi

Manufaktura

Łódź jest stosunkowo młodym miastem – jej powstanie i rozwój nierozerwalnie związany jest z rozwojem fabryk i włókiennictwa. Do najbardziej atrakcyjnych miejsc (oczywiście wybór jest bardzo subiektywny) zaliczyć możemy:

1. Zajezdnia Muzealna Brus

Znajduje się przy ul. Konstantynowskiej 115. Otwarta jest w wybrane dni, które przedstawione są na stronie internetowej Klubu Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi, a także na stronie internetowej Muzeum Komunikacji Miejskiej MPK-Łódź. Sama zajezdnia została otwarta w 1910 r. w wówczas podłódzkiej gminie Brus i działała do 2012 r. Jej trzon stanowią wystawy taboru tramwajowego i autobusowego. Wśród 21 wagonów tramwajowych znajduje się m. in. wagon Herbrand VNB-125 z 1898 r. oraz wagon do szkolenia motorniczych Konstal 2N1 z 1950 r. Na wystawie taboru autobusowego prym wiodą słynne autobusy węgierskiej produkcji, Ikarusy.

2. Księży Młyn

Obejmuje zespół fabryczno-mieszkalny, który powstał w II poł. XIX w. za sprawą słynnego łódzkiego przemysłowca, Karola Scheiblera. Nazwa Księży Młyn wywodzi się od istniejącej tu niegdyś osady młyńskiej, należącej do ówczesnego proboszcza. Zespół fabryczno-mieszkalny obejmował przędzalnię, osiedle robotnicze, zespół pałacowy, dwa szpitale, gazownię, szkołę, straż pożarną, dom kultury czy też bocznice kolejowe. Zachował się on do dziś w niezmienionej formie, jako jeden z dwóch takich kompleksów w Europie (drugi znajduje się w Anglii, w Manchestrze). Na terenie Księżego Młyna kręcone były m. in. ujęcia do filmu „Ziemia obiecana” w reżyserii Andrzeja Wajdy. W węższym rozumieniu nazwa Księży Młyn odnosi się wyłącznie do osiedla robotniczego.

3. Murale

Łódź słynie jako miasto murali. Tworzą je krajowi i zagraniczni artyści streetartowi, m. in. w ramach odbywającego się tu Festiwalu Galerii Urban Forms. Mural „Łódź” przy ul. Piotrkowskiej 152 powstał w 2001 r. jako jeden z pierwszych w mieście i figurował przez pewien czas w Księdze rekordów Guinnessa jako największe graffiti na świecie. Wśród najciekawszych murali można wymienić m .in. „Madame Chicken” przy ul. Politechniki 16, „Rubinstein” przy ul. Sienkiewicza 18, Mural z Jelonkiem przy ul. Łąkowej 10, mural 3D „Cisza”, wykonany z metalowych prętów, „Jerzyk/Apus apus” przy ul. Kilińskiego 127, który powstał z materiałów recyklingowych czy mural wykuty w ścianie znajdujący się przy ul. Kopernika 28. Lista wszystkich projektów jest długa, a niektóre z nich mają monumentalne rozmiary.

4. Ulica Piotrkowska

Główna ulica w Łodzi i jedna z najbardziej znanych ulic w Polsce, która rozciąga się na długości 4,2 km. Część jest wyłączona z ruchu samochodowego i zwana przez to deptakiem. Ulica Piotrkowska stanowi centrum miasta pod wieloma aspektami. Mieści się przy niej wiele zabytkowych budowli i kamienic. Jedną z ciekawostek stanowi Galeria Wielkich Łodzian, która obejmuje rzeźby z brązu, upamiętniające znane osoby związane z Łodzią. Od 1999 r. powstało 6 takich obiektów. Drugą atrakcję stanowi Łódzka Aleja Gwiazd. Po raz pierwszy została ona odsłonięta w 1998 r. dla aktora Andrzeja Seweryna. Dotychczas zostało odsłoniętych 88 gwiazd, a ostatnia w 2022 r. dla Stowarzyszenia Filmowców Polskich, które obchodziło wówczas 55 lat swojej działalności.

5. Pasaż Róży

Jest projektem artystki Joanny Rajkowskiej, autorki słynnego projektu „Pozdrowienia z Alei Jerozolimskich” obejmującego sztuczną palmę na rondzie de Gaulle’a w Warszawie. Pasaż Róży powstał w nawiązaniu do choroby córki artystki, Róży, zmagającej się z nowotworem oka. Polegał on na zainstalowaniu na ścianach kamienicy przy ul. Piotrkowskiej 3 fragmentów luster. W budynku tym mieścił się niegdyś najstarszy łódzki hotel. Łączna powierzchnia pokryta lustrzanymi kawałkami wyniosła 800 m2. Tworzą one rozety, widoczne po spojrzeniu na instalację z odpowiedniej perspektywy. Prace nad projektem trwały w latach 2013-2014. Pasaż Róży dobrze jest odwiedzić szczególnie w słoneczny dzień, kiedy promienie słoneczne odbijają się w tysiącach kawałków luster.

6. Manufaktura

Centrum handlowo-usługowo-rozrywkowe, które znajduje się na terenie dawnych zakładów należących do przemysłowca Izraela Poznańskiego. Powstało w 2006 r. W centrum obiektu znajduje się Rynek Włókniarek Łódzkich, który zajmuje ponad 3 ha powierzchni. Organizowane są na nim różnorodne imprezy. Znajduje się tu ponadto, reklamowana jako najdłuższa w Europie, fontanna, którą rozświetlają barwne iluminacje. Całkowita powierzchnia Manufaktury wynosi 27 ha. Mimo nowoczesnego stylu zachowana została atmosfera tego miejsca. W nowoczesny kompleks wkomponowane zostały m. in. pofabryczne budynki z czerwonej cegły. Ciekawostkę stanowi jedno z wejść na teren obiektu w postaci głównej bramy fabrycznej, powstałej w latach 1878-1880 w warsztacie Karla Krempfa. Adres: Drewnowska 58

7. Park Źródliska

Dzieli się na Park Źródliska I i Park Źródliska II. Znajdują się one w rejonie ulic Piłsudskiego, Fabrycznej, Targowej i Przędzalnianej. Niegdyś tworzyły Ogród Spacerowy. Został on założony w 1840 r., co czyni Źródliska najstarszym parkiem w Łodzi. Jego całkowita powierzchnia wynosi 17,2 ha. W Parku Źródliska I znajdują się trzy stawy, w tym jeden z wyspą, estrada w formie altany, dom ogrodnika, palmiarnia, a także wiele dębów stanowiących pomniki przyrody. W Parku Źródliska II znajduje się m. in. cisowa altanka w stylu neogotyckim, grota oraz drzewa stanowiące pomniki przyrody. Źródliska znalazły się na 5. miejscu wśród najpiękniejszych parków w Europie w konkursie ogłoszonym w 2007 r. przez firmę ogrodniczą Briggs&Stratton.

8. Las Łagiewnicki

Obejmuje powierzchnię ok. 1200 ha i należy tym samym do grona największych lasów miejskich w Europie. Stanowi pozostałość Puszczy Łódzkiej i wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Na jego terenie znajduje się źródlisko rzeki Bzura, a także dwie barokowe drewniane kaplice, św. Rocha oraz św. Antoniego. Przez najciekawsze miejsca Łagiewnik i Lasu Łagiewnickiego poprowadzona została ścieżka przyrodniczo-historyczna. Liczne ścieżki spacerowe i rowerowe zachęcają do wypoczynku mieszkańców i turystów. Część lasu została objęta ochroną w formie rezerwatu przyrody „Las Łagiewnicki”.

9. Zespół klasztorny oo. Franciszkanów

Składa się na niego kościół pw. św. Antoniego Padewskiego, powstały w latach 1701-1723 oraz barokowy klasztor, którego budowa została ukończona w 1746 r. Powstanie zespołu związane jest z ukazaniem się św. Antoniego biednemu cieśli Jerzemu. Wewnątrz świątyni na uwagę zasługuje m. in. polichromowany ołtarz główny z 1723 r. poświęcony św. Antoniemu, kaplica boczna bł. Rafała Chylińskiego z jego relikwiami, barokowe, polichromowane ołtarze boczne, w tym Matki Bożej Szkaplerznej z XVII-wiecznym obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem, w srebrnej sukience z poł. XVIII w. W kościele odbywają się koncerty muzyki organowej., które przyciągają melomanów oraz miłośników muzyki sakralnej i poważnej. Adres: bp. Ignacego Krasickiego 2A

10. Centrum Dialogu im. Marka Edelmana

Znajduje się na terenie Parku Ocalałych. Mieści się w budynku, który powstał w 2013 r. Prezentowany jest tu dorobek różnych kultur, w szczególności kultury żydowskiej. Na terenie obiektu odbywają się różnorodne koncerty, wystawy, wykłady czy też przedstawienia. Organizowane są również przedsięwzięcia, mające na celu upamiętnienie historii Łodzi i jej mieszkańców, zwłaszcza tej tragicznej, związanej z wojennymi losami. Wstęp na teren Centrum Dialogu im. Marka Edelmana jest bezpłatny. Budynek otwarty jest od poniedziałku do piątku w godz. 11:00-18:00 oraz w soboty i w niedziele w godz. 12:00-16:00. Adres: Wojska Polskiego 83

11. Park Ocalałych

Powstał w 2004 r. w ramach obchodów 60. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto. Z tej okazji posadzone zostały drzewa zasadzone przez osoby, które przeżyły II wojnę światową. Pomysłodawczynią utworzenia parku była ocalała z łódzkiego getta Halina Elczewska. Za projekt odpowiedzialna była Grażyna Ojrzyńska. Park zajmuje 8,5 ha, a jego główną oś stanowi aleja Arnolda Mostowicza, która łączy Pomnik Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej, odsłonięty w 2009 r., z 10-metrowym Kopcem Pamięci, na szczycie którego znajduje się pomnik Jana Karskiego w formie ławeczki. Wzdłuż alei znajdują się tablice z nazwiskami osób, które zasadziły swoje drzewo. Adres: Wojska Polskiego 83

12. Stary Cmentarz

Został założony w 1855 r. Dzieli się na część katolicką, ewangelicką i prawosławną, których łączna powierzchnia wynosi ok. 21 ha. W 2015 r. został uznany za Pomnik Historii. Wśród najważniejszych miejsc wyróżnić można mauzolea rodzin Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów, Heinzlów czy Gojżewskich. Szczególnie okazale prezentuje się neogotyckie mauzoleum, w którym pochowany jest Karol Scheibler. Powstało ono w latach 1885-1888 według projektu Edwarda Lillpopa i Józefa Piusa Dziekońskiego. Wśród zabytkowych grobów na Starym Cmentarzu znajduje się w sumie ponad 200 obiektów. Nekropolia usytuowana jest przy ul. Ogrodowej 43.

13. Muzeum Tradycji Niepodległościowych

Składają się na niego cztery obiekty: Muzeum przy ul. Gdańskiej 13, Oddział Martyrologii Radogoszcz, Oddział Stacja Radegast oraz Kuźnia Romów. Prezentuje zbiory związane z polskimi ruchami niepodległościowymi, jak również dotyczące martyrologii różnych narodów i grup etnicznych. Główna siedziba mieści się w dawnym budynku więziennym powstałym w latach 1883-1885. Na Stację Radegast składa się budynek kolejowy z 1941 r.. Zobaczyć można tu m. in. makietę Litzmannstadt Getto. Oddział Martyrologii Radogoszcz znajduje się w miejscu więzienia z czasów II wojny światowej. Kuźnia Romów natomiast upamiętnia obóz cygański przeznaczony dla Romów i Sinti. Wstęp na teren muzeum jest bezpłatny.

14. Centralne Muzeum Włókiennictwa

W środy obowiązuje wstęp bezpłatny na wystawy stałe. Wówczas obiekt czynny jest w godz. 12:00-17:00. Wystawa „Miasto – moda – maszyna” na trzech piętrach prezentuje maszyny tworzące ciąg technologiczny do obróbki lnu, wełny i bawełny, próbniki tkanin, wzory druków na tkaninach, Łódź jako miasto robotnicze czy też szeroko pojętą modę. Ekspozycja „Łódzkie mikrohistorie. Ludzkie mikrohistorie” obejmuje historie mieszkańców miasta w XIX i XX w. W „Sali maszyn w ruchu” znajduje się sześć krosien z przełomu XIX i XX w. oraz dwa z lat 70. XX w., a także makrofotografia XIX-wiecznej tkalni. Muzeum mieści się na terenie Białej Fabryki Geyera, przy ul. Piotrkowskiej 282.

15. Muzeum Miasta Łodzi

W środy oferuje bezpłatny wstęp na wystawy stałe. Zwiedzać muzeum można wówczas w godz 9:00-17:00. Główna siedziba mieści się w zabytkowym Pałacu rodziny Poznańskich, przy ul. Ogrodowej 15. Prócz reprezentacyjnych wnętrz zobaczyć można tu ekspozycję poświęconą historii rodziny Poznańskich czy też gabinety poświęcone Markowi Edelmanowi i Alinie Margolis-Edelman, Arturowi Rubinsteinowi, Karlowi Dedeciusowi i Julianowi Tuwimowi. Makieta Zaginionego Kwartału prezentuje wygląd miasta przed zniszczeniami II wojny światowej. Wystawy dotyczą również historii miasta i jego mieszkańców czy też działalności przedsiębiorstwa Izraela Poznańskiego.

16. Muzeum Sztuki

Składają się na nie trzy obiekty, a mianowicie ms1 przy ul. Więckowskieo 36, ms2 przy ul. Ogrodowej 19 i Pałac Herbsta przy ul. Przędzalnianej 72. W piątki wstęp na teren muzeum jest darmowy. Ms1 i ms2 czynne są wówczas w godz. 12:00-18:30, a Pałac Herbsta w godz. 11:00-17:00. W ramach wystaw zobaczyć można przede wszystkim sztukę XX i XXI w., a w jej ramach dzieła przedstawicieli kubizmu, formizmu, surrealizmu czy nurtu „czystej formy”. Kolekcja obejmuje malarstwo, rzeźbę i obiekty przestrzenne, fotografię i techniki wizualne, rysunek i grafikę. W Pałacu Herbsta zobaczyć można Kolekcję Sztuki Dawnej,, która obejmuje dzieła malarzy polskich, głównie z przełomu XIX i XX w. oraz z XX w. Wśród obrazów wymienić można m. in. „Sobieskiego w Częstochowie” Jana Matejki, „Śpiącego Mietka” Stanisława Wyspiańskiego czy „Napoleona na koniu” Piotra Michałowskiego.

17. Muzeum Kinematografii

Dniem bezpłatnego wstępu jest środa, a muzeum jest wówczas czynne w godz. 9:00-16:00. W ramach wystawy stałej „Łódź filmowa” zobaczyć można rozwój miasta z perspektywy przemysłu filmowego. Jedną z atrakcji stanowi działający fotoplastykon, który służy do oglądania trójwymiarowych przeźroczy przez 25 osób jednocześnie. Ekspozycja „Pałac pełen wspomnień” dotyczy polskich filmów animowanych. Można tu spotkać znanych i lubianych bohaterów, a także zapoznać się z technikami tworzenia animacji. Siedzibę muzeum stanowi dawny pałac Karola Scheiblera, usytuowany przy pl. Zwycięstwa 1.

18. Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne

Oferuje bezpłatny wstęp we wtorki w godz. 10:00-18:00. Wśród wystaw stałych znajduje się wystawa archeologiczna „ Przeszłość wydobyta z ziemi”, wystawa etnograficzna „Szare jak ziemia, barwne jak pamięć” oraz wystawa numizmatyczna „Pieniądz na ziemiach polskich”. W muzeum, prócz eksponatów związanych z ziemią łódzką, jej prehistorią i kulturą, można zobaczyć również przedmioty pochodzące z Afryki, Azji czy Ameryki. Szczególną atrakcję stanowią rekonstrukcje grobów, które znajdują się pod podłogą i przykryte są hartowanym szkłem. Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne mieści się przy palcu Wolności 14.

19. Szlak Łodzi Miasta Filmu UNESCO

Łączy najważniejsze punkty związane z kręceniem ujęć do filmów realizowanych w Łodzi, od czasów powojennych po współczesność. Dotychczas w ramach szlaku przygotowana została ścieżka spacerowa „Łódź Oscarowa”, która przebiega przez 10 miejsc, w których kręcone były sceny do filmów nominowanych bądź nagrodzonych przez Amerykańską Akademię Filmową. Na przejście trasy trzeba zarezerwować ok. 2 godzin. Oryginalną statuetkę Oscara można zobaczyć w Muzeum Miasta Łodzi. Została ona przyznana w 1970 r. za najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny. Była nim produkcja o życiu Artura Rubinsteina „L’Amour de la vie” z 1969 r. w reżyserii Françoisa Reichenbacha i Gérarda Patrisa.

20. Szlak „Łódź Bajkowa”

Prowadzi śladami pomników z brązu przedstawiających bohaterów znanych z produkcji łódzkiego Studia Małych Form Filmowych Se- ma – for. Dotychczas powstało 10 figur, które prezentują Misia Uszatka, pingwina Pik-Poka, Filemona i Bonifacego, bohaterów „Zaczarowanego ołówka”, trzy misie o imionach Kuba, Bartek i Misia , wróbla Ćwirka, Maurycego i Hawranka, Ferdynanda Wspaniałego oraz Misia Colargola. Rozlokowane są one w różnych częściach Łodzi. Pierwszą rzeźba która została stworzona był Miś Uszatek na ulicy Piotrkowskiej. W planach są kolejne rzeźby, których docelowo ma stanąć 17. W ramach projektu powstała książeczka „Bajkowy szlak”, gdzie dzieci mogą zbierać stemple za odnalezienie każdej z bajkowych postaci.